Sprawa ze skargi M. R. - R. na czynność Opolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji w Opolu w przedmiocie kosztów przechowywania broni w depozycie Policji
Uzasadnienie strona 10/10

Uwzględniając powyższe przyjąć należało, że organ prawidłowo wezwał skarżącą do uiszczenia opłaty. Przepis art. 23 ust 3 stanowi, że w przypadku, gdy (stosowanie do ust. 2) osoba składająca broń do depozytu złoży pisemne oświadczenie woli o przeniesieniu jej własności na rzecz Skarbu Państwa, opłaty związane z deponowaniem broni są pobierane po upływie roku od dnia ich złożenia do depozytu. Użyty w tym przepisie zwrot "są pobierane", wyraża zatem kompetencje organu do podjęcia działań polegających na wezwaniu do uiszczenia opłaty. W niniejszej sprawie możliwość taka zaistniała w związku ze złożeniem przez skarżącą oświadczenia o przeniesieniu przysługującego jej prawa własności na rzecz Skarbu Państwa. Na podstawie wskazanego przepisu prawidłowo organ wskazał też jako początkowy termin naliczania opłat dzień 20 marca 2001 r. Omawiana ustawa weszła wszak w życie dopiero 20 marca 2000 r. Na skutek złożenia przez skarżącą oświadczenia o przeniesieniu własności broni na rzecz Skarbu Państwa, opłata mogła być zatem pobrana dopiero po upływie roku od powstania obowiązku jej uiszczenia.

Oceniając legalność zaskarżonej czynności Sąd stwierdził jednak, że naruszała ona przepis art. 23 ust. 3 ustawy, z uwagi na nieprawidłowe określenie obowiązku skarżącej. Podejmując działania w zakresie pobrania opłaty za zdeponowanie broni organ obowiązany był skierować je do wszystkich podmiotów, które obciążał obowiązek zapłaty. Winien był tym samym w sposób prawidłowy określić ich krąg, rodzaj odpowiedzialności oraz jej zakres. W tych też granicach, na gruncie zaistniałych stosunków własnościowych, jako nieprawidłowe i naruszające zasady dotyczące odpowiedzialności uznać należało skierowanie wezwania indywidualnie do skarżącej, jako zobowiązanej do uiszczenia 1/3 kosztów przechowywania broni, bez rozważania okoliczności towarzyszących nabyciu przez nią broni w drodze dziedziczenia. O ile bowiem z postanowienia Sądu Rejonowego w O. wynika, że skarżąca w 1/3 nabyła spadek po zmarłym M. R., o tyle dostrzec też trzeba, że w aktach sprawy znajduje się akt notarialny sporządzony na okoliczność przyjęcia przez nią spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że zgodnie z art. 1031 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jej odpowiedzialność ograniczona została do wartości stanu czynnego spadku. Ponadto wskazać należy, że w myśl art. 1034 K.c. do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości udziałów. Dopiero od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów. Do chwili działu spadku odpowiedzialność solidarna wyklucza zatem odpowiedzialność do wielkości udziału we współwłasności. Jej istota określona została w art. 366 K.c., zgodnie z którym wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. W niniejszej sprawie dokonano sądowego podziału spadku, co potwierdza postanowienie Sądu Rejonowego w O. z dnia 20 maja 2003 r. Niemniej jednak działem spadku nie została objęta broń złożona w depozycie policyjnym. Oznacza to, że w odniesieniu do długu związanego z przechowaniem broni w depozycie skarżąca wraz z pozostałymi spadkobiercami, na podstawie art. 1034 K.c. ponosi odpowiedzialność solidarną. Nieuprawnionym tym samym było skierowanie do niej wezwania do uiszczenia 1/3 kosztów przechowania broni. W takim przypadku organ winien bowiem wezwać wszystkich spadkobierców do uiszczenia całości kwoty. W celu prawidłowego określenia odpowiedzialności skarżącej, przed wystosowaniem wezwania, organ winien był jednak określić, czy wartość długów nie przewyższyła wartości stanu czynnego udziału skarżącej. W takiej sytuacji jej odpowiedzialność istniałaby bowiem jedynie w graniach wartości stanu czynnego przypadającego jej udziału. Spełnienia pozostałej części świadczenia organ mógłby zaś dochodzić od innych współspadkobierców. Dodatkowo nadmienić także należy, że z uwagi na solidarny charakter zobowiązania, rozłożenie na raty, o możliwości dokonania którego organ poinformował skarżącą w wezwaniu, mogło dotyczyć całości zaległej kwoty, a nie jedynie 1/3. Nie do pogodzenia z istotą instytucji odpowiedzialności solidarnej jest bowiem stanowisko organu wyrażone w odpowiedzi na skargę, że w przypadku niewykonania zobowiązania solidarnego, należy je rozdzielić między współwłaścicieli w częściach odpowiadających ich udziałom w rzeczy.

Nieprawidłowe określenie w wezwaniu rodzaju oraz zakresu odpowiedzialności skarżącej skutkowało tym, że podjęte przez organ działanie zmierzające do pobrania opłaty było nieprawidłowe. Wadliwość tej czynności wynikała również z tego, że organ nie wskazał w wezwaniu okoliczności na podstawie których przyjął istnienie i zakres obowiązku uiszczenia opłaty po stronie skarżącej. Z uwagi na to, że przedmiotem wezwania była realizacja obowiązku wynikającego z przepisu prawa, a przepisy ustawy nie regulują trybu jego realizacji, obowiązek organu w zakresie należytego wyjaśnienia podstawy prawnej i faktycznej wystosowania wezwania wywieść należało z przepisu art. 7 Konstytucji RP. Zgodnie z tą regulacją organy władzy publicznej działają na podstawie i w graniach prawa. Podanie podstawy prawnej, na jakiej organ podjął konkretną działalność jest zaś zgodne z wymogami wynikającymi z wyartykułowanej w art. 2 Konstytucji RP zasady demokratycznego państwa prawnego.

Uwzględniając przedstawioną powyżej ocenę, na podstawie art. 146 P.p.s.a orzeczono jak w sentencji.

Wskazania co do dalszych czynności organu wynikają z powyższych rozważań i sprowadzają się do prawidłowego określenia w wezwaniu, rodzaju i zakresu odpowiedzialności skarżącej.

Strona 10/10
Inne orzeczenia o symbolu:
6319 Inne o symbolu podstawowym 631
Inne orzeczenia z hasłem:
Administracyjne postępowanie
Broń i materiały wybuchowe
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Inne orzeczenia ze skargą na:
Komendant Policji