Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Teresa Cisyk Sędzia WSA Ewa Janowska po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 września 2017 r. sprawy ze skargi J. M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 30 maja 2017 r., nr [...] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania w sprawie przyznania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego oddala skargę.
Decyzją z dnia 2 listopada 2015 r., nr [...], Kierownik Działu Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Nysie, działający z upoważnienia Burmistrza Nysy, przyznał J. M. (dalej zwana również skarżącą) świadczenie w formie specjalnego zasiłku opiekuńczego na T. R. w kwocie 520 zł miesięcznie, na okres od 1 listopada 2015 r. do 31 października 2016 r. Powyższa decyzja, zwierająca prawidłowe pouczenie o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia, została przesłana przez organ na adres skarżącej. Po dwukrotnym awizowaniu (w dniu 4 listopada 2015 r. i 12 listopada 2015 r.) została zwrócona nadawcy, jako niepodjęta w terminie.
Pismem z dnia 7 grudnia 2015 r., złożonym w tym samym dniu bezpośrednio w Urzędzie Miejskim w Nysie, skarżąca wniosła odwołanie od ww. decyzji.
Postanowieniem z dnia 26 lutego 2016 r., nr [...], wydanym na podstawie art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23), zwanej dalej K.p.a., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu stwierdziło uchybienie przez skarżącą terminu do wniesienia odwołania. Przedstawiając stan faktyczny sprawy, Kolegium podało, że decyzja z dnia 2 listopada 2015 r. została doręczona skarżącej w trybie tzw. doręczenia zastępczego. Powołując się na art. 44 § 4 K.p.a., organ wywiódł, że decyzja ta została doręczona stronie w dniu 18 listopada 2015 r., tj. z upływem ostatniego dnia czternastodniowego terminu, przez który była przechowywana w placówce pocztowej. Organ wyjaśnił, że na skutek niemożności doręczenia decyzji skarżącej w miejscu jej zamieszkania i braku osoby, która podjęłaby się jej doręczenia stronie, została w dniu 4 listopada 2015 r. na okres czternastu dni złożona w placówce pocztowej, a informacja w tej sprawie została pozostawiona w oddawczej skrzynce pocztowej. W dniu 12 listopada 2015 r. pozostawiono ponowne zawiadomienie o możliwości odbioru decyzji. Skarżąca nie odebrała decyzji, zatem została ona w dniu 24 listopada 2015 r. zwrócona do organu. Stąd, czternastodniowy termin do wniesienia odwołania od przedmiotowej decyzji, doręczonej w dniu 18 listopada 2015 r., upłynął w dniu 2 grudnia 2015 r. W tych okolicznościach, zdaniem Kolegium, odwołanie od decyzji z dnia 2 listopada 2015 r. złożone w dniu 7 grudnia 2015 r., zostało wniesione przez skarżącą z uchybieniem ustawowego terminu. Organ podniósł również, że w decyzji zawarto prawidłowe pouczenie o terminie, w jakim należy wnieść odwołanie, oraz że nie została złożona prośba o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Dlatego należało stwierdzić uchybienie terminu do wniesienia odwołania, na podstawie art. 134 K.p.a.
W wyniku rozpoznania skargi J. M., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z dnia 29 września 2016 r., sygn. akt II SA/Op 227/16, na podstawie art. 145 § 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm. [obecnie Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.), zwanej dalej P.p.s.a., uchylił postanowienie Kolegium z dnia 26 lutego 2016 r. Sąd stwierdził, że zaskarżone postanowienie wydane zostało z naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, w tym art. 7,. art. 77 i art. 80 K.p.a., które to naruszenie mogło mieć wpływ na wynik sprawy. W ocenie Sądu, organ odwoławczy nie dokonał jednoznacznych, a przez to prawidłowych ustaleń w zakresie doręczenia skarżącej decyzji organu pierwszej instancji z dnia 2 listopada 2015 r. Sąd uznał, że organ nierzetelnie przeprowadził postępowanie wyjaśniające w powyższym zakresie. Zdaniem Sądu, skutek prawny doręczenia mogą mieć tylko takie czynności doręczającego, które realizują wszystkie wymogi określone w art. 44 § 1-3 K.p.a. Organ prowadzący postępowanie musi więc dysponować niebudzącymi wątpliwości dowodami potwierdzającymi zawiadomienie adresata o przesyłce, pozostawieniu jej w oddawczym urzędzie pocztowym przez określony czas, jak też powinien posiadać informację, gdzie to zawiadomienie zostało umieszczone. Nie tylko zatem dwukrotne awizowanie przesyłki jest wystarczające dla uznania, że doszło do skutecznego doręczenia pisma. Za prawidłowe Sąd uznał ustalenie Kolegium, że decyzja z dnia 2 listopada 2015 r. była dwukrotnie awizowana na adres miejsca zamieszkania skarżącej, tj. w dniu 4 i 12 listopada 2015 r., a następnie zwrócona organowi (nadawcy) w dniu 24 listopada 2015 r., jako niepodjęta w terminie. Jednakże, zdaniem Sądu, w okolicznościach faktycznych sprawy istotna była informacja doręczyciela o tym, w jaki sposób powiadomił skarżącą (adresata) o miejscu odbioru tej przesyłki. W tym zakresie Sąd wskazał, że na dokumencie "potwierdzenie odbioru" dołączonym do koperty zawierającej ww. decyzję doręczyciel - przy pierwszym awizowaniu - zawarł adnotację, że umieścił zawiadomienie o przesyłce "na drzwiach adresata". Przy powtórnym zawiadomieniu o możliwości odbioru przesyłki brak jest informacji o miejscu doręczenia awiza. Natomiast Kolegium przyjęło, że "informacja w tej sprawie została pozostawiona w oddawczej skrzynce pocztowej". W tym stanie rzeczy Sąd stwierdził, że mimo tego, iż przesyłka była pozostawiona w placówce pocztowej przez okres ponad 14 dni i była dwukrotnie awizowana, to jednak nie dochowano wymogu określonego w treści art. 44 § 2 K.p.a., w zakresie formy zawiadomienia o przesyłce. Ponadto, zestawienie dokumentów: "odbioru przesyłki" i pisma Poczty Polskiej S.A. nie pozwalają - w ocenie Sądu - przyjąć, bez jednoznacznego wyjaśnienia w sprawie, że doszło do prawidłowego doręczenia skarżącej decyzji z dnia 2 listopada 2015 r, z zachowaniem trybu wynikającego z art. 44 § 2 K.p.a. Przyjęcie domniemania doręczenia przesyłki może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy spełnione są wszystkie przesłanki wymienione w kolejnych paragrafach art. 44 K.p.a., przy czym poszczególne czynności doręczenia muszą być wykonane z należytą starannością i w kolejności przewidzianej w tym przepisie. Reasumując, Sąd uznał, że w realiach rozpoznawanej sprawy brak jest usprawiedliwienia dla organu do przyjęcia skutecznego doręczenia zastępczego decyzji z dnia 2 listopada 2015 r. We wskazaniach do ponownego rozpoznania sprawy Sąd podniósł, że organ powinien na podstawie całokształtu okoliczności sprawy ocenić, czy spełnione zostały wszystkie warunki z art. 44 K.p.a. do przyjęcia, iż doręczenie skarżącej decyzji organu pierwszej instancji nastąpiło skutecznie w trybie doręczenia zastępczego. Natomiast w przypadku odmiennego ustalenia, organ powinien rozpoznać odwołanie skarżącej.