Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz Sędziowie Sędzia WSA Grażyna Jeżewska Sędzia WSA Daria Sachanbińska (spr.) Protokolant St. sekretarz sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 17 października 2013 r. sprawy ze skargi D. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 27 marca 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Opola z dnia 30 października 2012 r., nr [...], 2) określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości.
Decyzją z dnia 30 października 2012 r., nr [...], działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Opola - Dyrektor Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu odmówił D. W. umorzenia nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej za okres od 1 września 2005 r. do 31 sierpnia 2006 r. w wysokości 3000 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Jak wskazano, decyzję wydano na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. nr 86, poz. 732, z późn. zm.) w związku z art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. nr 192, poz. 1378, z późn. zm.). W uzasadnieniu organ odnotował, że ostateczną decyzją z dnia 17 kwietnia 2008 r. Prezydent Miasta Opola orzekł o obowiązku zwrotu przez D. W. nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej za wyżej podany okres w wysokości 3000 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Opisując dotychczasowy przebieg postępowania podał, że D. W., której imieniem działała jej matka - D. W.-B., zwróciła się pismem z dnia 11 grudnia 2009 r. o umorzenie ww. nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej oraz uznanie, że zaliczka ta została pobrana w dobrej wierze i zużyta zgodnie z przeznaczeniem. Podkreśliła, że zaliczkę przyznano wskutek błędu i nie może być obciążana za pomyłkę komornika sprzed kilku lat. Dalej organ wyjaśnił, że negatywne dla strony rozstrzygnięcia były dwukrotnie uchylane przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu (decyzja z dnia 30 września 2010 r. i z dnia 30 maja 2012 r.). Następnie wskazał, że na mocy przepisu przejściowego, tj. art. 42 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, sprawy o nienależnie pobrane zaliczki alimentacyjne podlegają rozpatrzeniu i dochodzeniu na zasadach i w trybie określonych w dotychczasowych przepisach. Stąd, w niniejszej sprawie zastosowanie znajduje art. 16 ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej, wedle którego organ właściwy wierzyciela może umorzyć należności wierzyciela z tytułu nienależnie pobranej zaliczki, uwzględniając jego sytuację dochodową i rodzinną. Organ podkreślił, że rozpatrując sprawę zobowiązany jest ocenić przesłankę do umorzenia należności na podstawie okoliczności istniejących w dacie rozpatrywania wniosku, dlatego konieczne jest zbadanie aktualnej sytuacji dochodowej i rodzinnej wnioskodawczyni, przy czym ustalenie tej sytuacji jest najpełniej możliwe przy współpracy wnioskodawczyni z organem. Przypomniał też, że dwukrotnie wzywał stronę do dostarczenia dokumentów i informacji niezbędnych do załatwienia sprawy, czego jednak strona nie uczyniła, stojąc na stanowisku, iż jej wniosek winien być rozpatrzony na podstawie jej sytuacji rodzinnej i dochodowej z 2008 r. Organ wystąpił zatem, pismem z dnia 11 września 2012 r., do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Opolu z prośbą o udzielenie informacji w ww. zakresie i o pobieranych świadczeniach, a w odpowiedzi Ośrodek wyjaśnił, że D. W. w ubiegłym roku ani obecnie nie korzysta z pomocy Ośrodka. W tych okolicznościach - na podstawie zgromadzonych dowodów - organ uznał, że sytuacja dochodowa i rodzinna strony nie uzasadnia wnioskowanego umorzenia. Strona nie korzysta bowiem z żadnej z form pomocy MOPR w Opolu. Z zawiadomienia o zajęciu wynagrodzenia z dnia 25 stycznia 2012 r. dokonanego w toku prowadzonej egzekucji administracyjnej organ powziął wiadomość o zatrudnieniu strony, a z pisma pełnomocniczki - D. W.-B. wynika, że dochód strony był na tyle niski, iż nie podlegał zajęciu. Brak jest natomiast jakiejkolwiek informacji na temat bieżącej sytuacji materialnej i rodzinnej wnioskodawczyni, mierzonej wysokością uzyskiwanych dochodów i ponoszonych wydatków. Dlatego brak było podstaw do umorzenia nienależnie pobranej zaliczki alimentacyjnej wraz z ustawowymi odsetkami.