Sprawa ze skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Opolskiego w przedmiocie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Krupiński Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Daria Sachanbińska - spr. Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 marca 2014 r. sprawy ze skargi Gminy Nysa na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Opolskiego z dnia 3 grudnia 2013 r., nr NK.III.4131.1.87.2013.LM w przedmiocie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych 1) uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze, 2) określa, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze nie podlega wykonaniu w całości, 3) zasądza od Wojewody Opolskiego na rzecz Gminy Nysa kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie strona 1/5

W dniu 29 października 2013 r. Rada Miejska w Nysie podjęła - na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, z późn. zm.), zwanej dalej w skrócie: u.s.g., art. 41 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1356), zwanej dalej ustawą, w związku z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. nr 180, poz. 1493, z późn. zm.) - uchwałę Nr XXXIX/595/13 w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Gminy Nysa na rok 2014, zwanego dalej Programem.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 3 grudnia 2013 r., nr NK.III.4131.1.87.2013.LM, wydanym na podstawie art. 91 ust. 1 i ust. 3 u.s.g., Wojewoda Opolski stwierdził nieważność § 5 ust. 2 pkt 5 lit. b opisanej wyżej uchwały. W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że z brzmienia zakwestionowanego uregulowania uchwały wynika, iż Rada wprowadziła zadanie polegające na "wykonaniu monitoringu wizyjnego w celu zminimalizowania negatywnych zdarzeń związanych ze spożywaniem alkoholu, stosowaniem przemocy i działalnością dealerską", przez co istotnie naruszyła prawo. Organ argumentował, że katalog zadań realizowanych w postaci gminnego programu alkoholowego określony w art. 41 ustawy ma charakter otwarty, a więc rada gminy nie może określać tych zadań w sposób dowolny. Przepis ten upoważnia radę do określenia zadań, które mieszczą się w jego dyspozycji. Niezgodne z prawem jest zatem przeznaczanie środków na zadania, które nie mają związku z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Ponadto w myśl art. 182 ustawy dochody z opłat na zezwolenia wydane na podstawie art. 18 lub art. 181 oraz dochody z opłat określonych w art. 111 mogą być przeznaczane jedynie na realizację niniejszych programów, a więc nie mogą być przeznaczane na inne cele. W ocenie Wojewody, zaplanowane wydatki z przeznaczeniem na wykonanie monitoringu wizyjnego wykraczają poza działania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, co stanowi o istotnym naruszeniu art. 41 ust. 1 i 2 oraz art. 111 ust. 1 ustawy.

Na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu złożyła Gmina Nysa, po podjęciu przez Radę Miejską w Nysie uchwały z dnia 30 grudnia 2013 r. Nr XLI/621/13 w sprawie wniesienia skargi na rozstrzygnięcie Wojewody Opolskiego. Skarżąca Gmina domagała się uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego oraz zasądzenia na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania. W motywach skargi wywiodła, że katalog zadań realizowanych w postaci gminnego programu alkoholowego określony w art. 41 ust. 1 ustawy ma charakter otwarty, brak jest zatem podstaw do uznania, że ujęte w zakwestionowanym zapisie uchwały zadanie nie może być zakwalifikowane jako związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Gmina podkreśliła, że skoro w omawianym przepisie jedynie przykładowo wskazano katalog zadań realizowanych w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, to trudno jest w sposób jednoznaczny stwierdzić, czy dane zadanie ma, czy też nie ma związku z zasadniczymi celami ustawy, powierzonymi do realizacji. Dalej Gmina argumentowała, odwołując się do orzecznictwa sądowoadministracyjnego, że sprzeczność uchwały lub zarządzenia organu gminy z prawem, o której mowa w art. 91 ust. 1 u.s.g., musi być oczywista i bezpośrednia. Nie ma zaś tej sprzeczności, jeżeli określone rozstrzygnięcie podjęte przez organ nie jest wyraźnie zakazane przez ustawodawcę i mieści się w granicach swobodnego uznania. Tym samym, w ocenie skarżącej Gminy, zakwestionowany przez Wojewodę zapis uchwały nie może być uznany za istotnie naruszający prawo, zwłaszcza wobec okoliczności, że organ nadzoru nie wyjaśnił, dlaczego stwierdzone przez niego naruszenie prawa oceniono jako istotne. W rozstrzygnięciu nadzorczym nie wskazano bowiem kryteriów przesądzających o przyjętej kwalifikacji prawnej naruszenia. Zdaniem skarżącej, Rada Miejska w Nysie nie dopuściła się dowolności przy określaniu zadań, jakie zamierza realizować w ramach przyjętego gminnego programu alkoholowego, ponieważ wykonanie monitoringu wizyjnego ma niewątpliwe związek z profilaktyką alkoholową, gdyż minimalizuje negatywne zdarzenia związane ze spożywaniem alkoholu, stosowaniem przemocy i działalnością dealerską. Przedmiotowe zadanie wpisuje się w katalog zadań, które mogą być przez gminę realizowane w ramach gminnego programu alkoholowego, albowiem przyczyni się ono do ograniczenia spożywania alkoholu i w konsekwencji do osiągnięcia celów określonych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Strona 1/5