Zgodnie z § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. Nr 127, poz. 1055), obowiązującego od dnia 1 października 2009 r., tak samo jak w poprzednio obowiązującym rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. Nr 135, poz. 950), które znajdowało zastosowanie w dniu wydania decyzji przez organ pierwszej instancji, kryterium dochodowe dla osoby w rodzinie określone zostało w wysokości 351 zł. W tym miejscu odnotować trzeba, że organ odwoławczy wadliwie powołał przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2006 r., nieobowiązującego już w dacie orzekania, jednak zważywszy, że obydwa akty prawne określają tożsame kwoty kryterium dochodowego, należało uznać, że powyższe uchybienie nie miało wpływu na prawidłowość obliczeń, na których oparto zaskarżone rozstrzygnięcie.
W myśl art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy prawo do świadczeń z pomocy społecznej, w tym również do przyznania zasiłku celowego, przysługuje rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Stosownie do tych regulacji należało uznać, że w niniejszej sprawie organ pierwszej instancji prawidłowo wyliczył, że dla rodziny skarżącej kryterium dochodowe wynosi 1755 zł (5 osób x 351 zł). Zdaniem Sądu, kryterium to winno zostać obliczone w oparciu o stan faktyczny istniejący w chwili składania wniosku przez skarżącą, a więc przyjmując, że skarżąca prowadzi wspólne gospodarstwo z czwórką dzieci. Tym samym, nie można było ocenić jako prawidłowe ustaleń poczynionych w tym zakresie przez organ odwoławczy, który przyjął kryterium dochodowe w kwocie 1404,00 zł przy założeniu, że rodzinę tworzy wnioskodawczyni wraz z trójką dzieci. Dostrzeżone uchybienie nie miało jednak wpływu na ostateczną ocenę spełnienia przez skarżącą przesłanki kryterium dochodowego, gdyż w obu przypadkach kryterium to zostało przekroczone przez skarżącą. W ocenie Sądu, organy obu instancji prawidłowo przyjęły, że w listopadzie 2008 r., czyli w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o przyznanie zasiłku, skarżąca uzyskała dochód w wysokości 2496,40 zł. Na tej podstawie organ pierwszej instancji zasadnie odmówił przyznania skarżącej wnioskowanego zasiłku okresowego. Zaakcentowania wymaga, że ustawa precyzyjnie określa, w jaki sposób organy obowiązane są ustalać dochód osób ubiegających się o przyznanie świadczenia. Ogólna definicja dochodu dla celów pomocy społecznej ujęta została w art. 8 ust. 3 ustawy. Zgodnie z tą regulacją dochód stanowi sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach, jak również kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Wszystkie składniki dochodu ustala się według zasad określonych w poszczególnych ustępach art. 8 ustawy. W ust. 4 tego przepisu ustawodawca wskazał, że do dochodu ustalonego zgodnie z ust. 3 nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, wartości świadczeń w naturze, świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych oraz zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 r. Jednocześnie też ustawodawca, określając w art. 8 ust. 10 ustawy, że sumuje się dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, z hektarów przeliczeniowych oraz z innych źródeł, postanowił w art. 8 ust. 9 ustawy w związku z zapisem § 1 pkt 2 lit. e powołanego rozporządzenia z dnia 29 lipca 2009 r., że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł. Na podstawie powyższych regulacji, wbrew twierdzeniom skargi, należało uznać, że w niniejszej sprawie organy prawidłowo ustaliły dochód rodziny skarżącej, przyjmując, że w skład jego wchodzą: zasiłek rodzinny na dzieci w wysokości 200 zł, dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej w wysokości 80 zł, dodatek mieszkaniowy w wysokości 190,87 zł, alimenty w kwocie 80 zł, jak również dochód z gospodarstwa rolnego w R., stanowiącego własność skarżącej, w wysokości 1945,53 zł. Wskazane składniki nie należą bowiem do świadczeń niepodlegających wliczeniu do dochodu, określonych w art. 8 ust. 4 ustawy. Z art. 8 ust. 10 ustawy jednoznacznie wynika natomiast, że dochody ze wszystkich źródeł podlegają zsumowaniu. Doliczyć do nich należy także dochody z hektarów przeliczeniowych. W tym zakresie, w ocenie Sądu, podzielić należy pogląd wyrażony w powołanym przez organ odwoławczy orzecznictwie sądowoadministracyjnym, że przepis art. 8 ust. 9 ustawy określa tzw. ryczałtowy tryb ustalania dochodu osiąganego z gospodarstwa rolnego. Dochód ten jest wyliczany jako wartość dochodu odpowiadającego powierzchni gospodarstwa z uwzględnieniem liczby hektarów przeliczeniowych i kwoty dochodu ustalonej dla 1 ha przeliczeniowego niezależnie od faktycznej dochodowości konkretnego gospodarstwa. Powołany przepis, dla celów udzielenia świadczeń z pomocy społecznej przyjmuje apriorycznie, iż z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł. Nie przewiduje on jakichkolwiek wyjątków od przyjętej w nim zasady wyliczenia dochodu z gospodarstwa rolnego. Oznacza to, że z punktu widzenia powołanego przepisu bez znaczenia jest okoliczność, czy gospodarstwo rolne jest uprawiane, czy też nie i z jakiego powodu oraz czy rzeczywiście przynosi ono dochody (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 grudnia 2009 r., sygn. akt I OSK 724/09; z dnia 17 lutego 2010 r., sygn. akt I OSK 1292/09, zamieszczone na stronie internetowej - Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Uznać tym samym należy, że ustawodawca przyjął domniemanie, iż z gospodarstwa rolnego uzyskuje się dochód niezależnie od tego, czy się na nim pracuje, czy się je wydzierżawia. O włączeniu dochodów z gospodarstwa rolnego do uzyskanych w danym okresie dochodów nie przesądza bowiem rzeczywista wartość osiąganych z niego pożytków, ale wyłącznie fakt umieszczenia gruntów w ewidencji, jako gruntów o stosownym przeznaczeniu. Już samo rolnicze przeznaczenie gruntów oraz ich powierzchnia automatycznie przesądzają, że osoba lub rodzina czerpie dochody z tego gospodarstwa. W związku też z tym nawet, gdyby faktycznie dochody z gospodarstwa rolnego nie były czerpane, to i tak względem zainteresowanego będzie działać domniemanie co do osiągania z tych gruntów określonych dochodów (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 października 2009 r., sygn. akt I OSK 302/09, opubl. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Zaznaczyć ponadto należy, że przedstawiony powyżej pogląd Naczelny Sąd Administracyjny podzielił również w orzeczeniach wydanych w sprawach dotyczących przyznania zasiłków z pomocy społecznej, wskutek skarg kasacyjnych wniesionych przez S. H. od wyroków tut. Sądu (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 stycznia 2011r., sygn. akt I OSK 1327/10, sygn. akt I OSK 1328/10 oraz sygn. akt I OSK 1329/10, opubl. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Na gruncie rozpoznanych spraw Sąd drugiej instancji wywiódł, że niedopuszczalna byłaby interpretacja art. 8 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej, dopuszczająca niestosowanie tego przepisu w sytuacji, gdy strona bezpłatnie wydzierżawia posiadane gospodarstwo rolne, pozbawiając się tym samym źródła dochodu i przerzucając ciężar utrzymania siebie i swojej rodziny na podatnika, jeżeli jednym z podstawowych zadań pomocy społecznej jest usamodzielnienie osób i rodzin korzystających z tej pomocy i ich integracja ze środowiskiem (art. 3 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej), a osoby korzystające z pomocy społecznej mają obowiązek współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej (art. 4 tej ustawy). Jak wynika z prawidłowych ustaleń organów poczynionych w niniejszej sprawie, skarżąca jest właścicielką gospodarstwa rolnego o powierzchni 6,7080 ha, stanowiącej 9,3987 ha przeliczeniowych. Zgodnie zatem z art. 8 ust. 9 ustawy, organy prawidłowo przyjęły, że z gospodarstwa tego strona uzyskała dochód, którego ryczałtowo ustalona wysokość wynosi 1945,53 zł (9,3987 ha × 207 zł). W związku z tym, za pozbawioną wpływu na dokonaną w tym zakresie ocenę uznać należało okoliczność oddania przez skarżącą gospodarstwa w bezpłatną dzierżawę. Podkreślić raz jeszcze trzeba, że przepisy ustawy nie uzależniają dochodu z gospodarstwa rolnego od faktycznego sposobu jego wykorzystania. Dodatkowo już tylko zauważyć można, że wyrokiem z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt K 18/05 (OTK-A 2008 r. Nr 4, poz. 56), Trybunał Konstytucyjny orzekł o zgodności art. 8 ust. 9 ustawy z art. 2 i art. 32 Konstytucji RP. Podsumowując powyższe wywody, Sąd stwierdził, że skarżąca nie spełniła warunków do uzyskania pomocy w formie zasiłku okresowego, gdyż dochód jej rodziny wynoszący 2496,40 zł, przekroczył kryterium dochodowe tej rodziny odpowiadające kwocie 1755 zł, o kwotę 741,40 zł. Natomiast, jak wcześniej już wyjaśniono, kryterium dochodowe jest konieczną przesłanką warunkującą przyznanie tego świadczenia. Wskazać ponadto przyjdzie, że dokonanej przez Sąd oceny, odnośnie prawidłowości doliczenia do dochodu rodziny skarżącej dochodu z gospodarstwa rolnego, nie podważa również powołany w skardze przepis art. 28 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 ze zm.). Uregulowanie to nie może mieć zastosowania w rozpoznawanej sprawie, gdyż odnosi się do zawieszalności wypłaty świadczeń z rolniczego ubezpieczenia społecznego. Określając okoliczności, w których nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej, do których należy również wydzierżawienie gospodarstwa (ust. 4 pkt 1), przepis ten nawiązuje jednak wyłącznie do istnienia uprawnień w zakresie wypłaty emerytury lub renty rolniczej przez KRUS.
W ocenie Sądu, organy orzekające w niniejszej sprawie wnikliwie oceniły materiał dowodowy, dokonując jego oceny w zgodnie z zasadami regulującymi postępowanie przed organami administracji publicznej. Z uwagi na ujawnione okoliczności prawidłowo też odmówiły skarżącej przyznania wnioskowanego świadczenia pieniężnego z pomocy społecznej w formie zasiłku okresowego.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, jak również nie znajdując innych uchybień, które w rozumieniu przepisu art. 145 § 1 i 2 P.p.s.a. powodowałyby niezgodność z prawem zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej, skargę uznać należało za niezasadną, stąd na podstawie art. 151 P.p.s.a. orzeczono, jak w sentencji.
-----------------------
10