Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędziowie Sędzia WSA Grażyna Jeżewska Sędzia WSA Daria Sachanbińska - spr. Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 marca 2016 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 18 maja 2015 r., nr [...] w przedmiocie uznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego za nienależnie pobrane uchyla zaskarżoną decyzję.
Przedmiot zaskarżenia stanowi decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 18 maja 2015 r., nr [...], wydana po rozpatrzeniu odwołania J. W. od decyzji Kierownika Działu Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Kluczborku, działającego z upoważnienia Burmistrza Kluczborka - ustalającej świadczenia z funduszu alimentacyjnego pobrane w okresie od 1 lutego 2013 r. do dnia 28 lutego 2013 r. na podstawie decyzji nr [...] z dnia 7 lutego 2013 r., jako nienależnie pobrane oraz określającej wysokość nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na kwotę 500 zł. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu ww. decyzją uchyliło rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji w całości i orzekając o istocie sprawy stwierdziło, że wypłacone osobie uprawnionej - J. W., świadczenia z funduszu alimentacyjnego w łącznej kwocie 700 zł za okres od 1 stycznia 2013 r. do dnia 28 lutego 2013 r. są świadczeniami nienależnie pobranymi.
Zaskarżona decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym:
Decyzją z dnia 7 lutego 2013 r., nr [...], wydaną przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Kluczborku zostało przyznane J. W. prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w wysokości 500 zł miesięcznie na okres od 1 stycznia 2013 r. do 30 września 2013 r. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznano na podstawie tytułu wykonawczego - wyroku Sądu Rejonowego w [...] z dnia 29 października 2012 r. (sygn. akt [...]) i zaświadczenia organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne stwierdzającego bezskuteczność egzekucji świadczenia alimentacyjnego oraz dochodów członków rodziny.
J. W. w dniu 13 października 2014 r. złożył wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na okres świadczeniowy 2014/2015, dołączając zaświadczenie z dnia 15 września 2014 r., z którego wynikało, że otrzymał na poczet alimentów wyegzekwowanych przez komornika sądowego kwotę 700 zł. Jednocześnie w zaświadczeniu z dnia 11 października 2014 r. komornik sądowy podał, że podczas trwania egzekucji w 2013 r. wyegzekwowane zostały następujące kwoty alimentów i przekazane na rzecz J. W.: w dniu 10 stycznia 2013 r. - 200 zł, a w dniu 14 lutego 2013 r. - 500 zł.
W dniu 14 stycznia 2015 r. Kierownik Działu Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych OPS w Kluczborku zawiadomił stronę o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego za okres od 1 do 28 lutego 2013 r.
Następnie decyzją z dnia 11 lutego 2015 r., nr [...], Kierownik Działu Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych OPS w Kluczborku uznał świadczenia z funduszu alimentacyjnego w okresie od 1 lutego 2013 r. do dnia 28 lutego 2013 r., przyznane, na podstawie swojej decyzji z dnia 7 lutego 2013 r., za nienależnie pobrane. Ponadto określił wysokość nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego na kwotę 500 zł.
W uzasadnieniu decyzji organ zrelacjonował przebieg postępowania i przytoczył mające zastosowanie w sprawie przepisy ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Podkreślił, że w sprawie doszło do zaistnienia przesłanek, których wystąpienie daje podstawy do zakwalifikowania wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego jako nienależnie pobranych. Organ wywiódł, że dokumentacja sprawy potwierdza, iż w okresie od 10 stycznia 2013 r. do 14 lutego 2013 r. komornik sądowy przekazał J. W. wpłaty tytułem alimentów w kwocie 700 zł., a strona w tym okresie pobierała świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Stąd, w ocenie organu I instancji, wystąpiła przesłanka wynikająca z art. 2 pkt 7 lit. d ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie bowiem z tym przepisem nienależnie pobrane świadczenie, to świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłacone w przypadku, gdy osoba uprawniona w okresie ich pobierania otrzymała niezgodnie z kolejnością określoną w art. 28 zaległe lub bieżące alimenty. Organ zaznaczył, że przedstawiciel ustawowy małoletniego J. W. - B. H. - w dniu 31 stycznia 2013 r. podpisała pouczenie, które zobowiązywało do niezwłocznego informowania organu właściwego wierzyciela w przypadku wystąpienia zmian, w tym otrzymania alimentów. Zaakcentował, że niepoinformowanie organu właściwego prowadzącego postępowanie w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego o zmianach, o których była mowa w pouczeniu, skutkowało powstaniem nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a w konsekwencji konieczność ich zwrotu.