Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Edyta Podrazik Sędziowie Sędzia WSA Danuta Rzyminiak - Owczarczak (spr.) Asesor WSA Jan Szuma Protokolant st. sekr. sąd. Mariola Kaczmarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 09 sierpnia 2018 r. sprawy ze skargi I. L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] 2018 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę
Decyzją z dnia [...] 2017 r., nr [...], Burmistrz Gminy R. odmówił przyznania I. L. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na podstawie art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, wnioskowanego na córkę - E. L..
Uzasadniając wydaną decyzję organ pierwszej instancji wyjaśnił, że w dniu 30 października 2017r. do Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. wpłynął wniosek I. L. o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaną opieką nad córką E. L., która posiada orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności do dnia 31 sierpnia 2020r. I. L. nie pracuje, na którą to okoliczność strona przedłożyła świadectwo pracy - sprostowanie wydane w dniu 25 września 2017r., z którego wynika, że pozostawała w stosunku pracy do dnia 13 września 2017r. Nadto, jak wynika z zaświadczenia wydanego w dniu 13 marca 2015r. przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, I. L. od 1 maja 1999 roku pobiera świadczenie w postaci renty. Mając powyższe na uwadze Burmistrz Gminy R. uznał, skoro wnioskodawczyni ma ustalone prawo do renty od dnia 1 maja 1999r., to świadczenie pielęgnacyjne na córkę jej nie przysługuje.
Od niniejszej decyzji I. L. wniosła odwołanie w ustawowym terminie. Odwołująca w treści odwołania opisała swój stan rodzinny oraz przebieg pracy zawodowy wraz z wykorzystaniem urlopu wychowawczego. Odwołująca podniosła między innymi, że sam fakt posiadania prawa do renty nie zmienia w sposób automatyczny sytuacji opiekuna, gdyż nadal może on nie dysponować pulą środków na utrzymanie siebie i osoby z niepełnosprawnością. Odwoływanie się do takiego formalnego kryterium, bez zwracania uwagi na wysokość otrzymywanej renty,jest arbitralne i nieuzasadnione.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z [...] 2018 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a, art. 20 ust. 3, art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2017r., poz. 1952), oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017r., poz. 1257), zaskarżoną decyzję organu I instancji utrzymało w mocy.
W uzasadnieniu decyzji Kolegium w pierwszej kolejności wyjaśniło, że materialnoprawną podstawą zaskarżonej decyzji jest przepis art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2017r. poz. 1952), regulujący kwestie przyznania wnioskowanego przez odwołującą świadczenia pielęgnacyjnego. W rozpoznawanej sprawie odmowa przyznania odwołującej świadczenia pielęgnacyjnego została oparta na podstawie określonej w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którym świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno- rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego. Przepis art. 17 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych enumeratywnie wymienia przesłanki negatywne, których zaistnienie skutkuje odmową prawa do świadczenia. Przy czym są to przesłanki, które można podzielić na dwie grupy: istniejące po stronie osoby sprawującej opiekę oraz istniejące po stronie osoby wymagającej opieki. Wśród przesłanek istniejących po stronie osoby sprawującej opiekę wymienia się sytuację, gdy osoba sprawująca opiekę ma m.in. ustalone prawo do emerytury lub renty. Z katalogu podmiotowego osób sprawujących opiekę wyłączono osoby, które wprawdzie z założenia nie są aktywne zawodowo, lecz mają ustalone źródła dochodu i objęte są ubezpieczeniem. Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego tym osobom, nawet w sytuacji gdy sprawują one osobistą opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, powodowałoby, że świadczenie pielęgnacyjne byłoby dodatkowym dochodem tych osób finansowanym z budżetu państwa, a takie wydatkowanie środków budżetu jest nieuzasadnione. Kolegium podniosło, że przepis art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych określa przesłanki nabycia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i tylko ich spełnienie, a nie uznaniowość czy zasady słuszności albo współżycia społecznego, uzasadniają jego przyznanie. Decyzja w przedmiocie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie ma charakteru uznaniowego, w związku z tym organy administracyjne nie mają możliwości wydania decyzji wbrew wyraźnym dyspozycjom określonym w przepisach prawa. W związku z powyższym decyzja organu pierwszej instancji jest decyzją związaną i nie była wydana w ramach uznania administracyjnego, pozostawiającego organowi luz decyzyjny w zakresie możliwości przyznania świadczenia. Organ pierwszej instancji zasadnie stwierdził na podstawie obowiązujących przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, że odwołującej nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad córką w związku z ustalonym prawem do renty. Tym samym decyzja została wydana na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń faktycznych oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawa.