Dnia 14 września 2016 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik Sędzia WSA Izabela Paluszyńska (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 września 2016 roku sprawy ze skargi L. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia [...] marca 2016 roku Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu na rzecz skarżącego kwotę 200,- zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych.
Zaskarżoną decyzją z [...] marca 2015r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze (zwane dalej: organem, SKO, Kolegium) na podstawie art. 17 pkt 1, art. 127 § 1 pkt 3, art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego uchyliło decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] 2015r. nr [...] i stwierdziło nieważność decyzji wydanej w dniu [...] 1995r. przez Kierownika Urzędu Rejonowego w R. w przedmiocie rozgraniczenia nieruchomości położonej w [...] oznaczonej nr [...] z nieruchomościami sąsiednimi oznaczonymi jako działki nr [...]
W uzasadnieniu Kolegium podało, że decyzją z [...] 2015r. SKO odmówiło stwierdzenia nieważność decyzji wydanej w dniu [...] 1995r. przez Kierownika Urzędu Rejonowego w R. w przedmiocie rozgraniczenia nieruchomości położonej w [...] oznaczonej nr [...] z nieruchomościami sąsiednimi oznaczonymi jako działki nr [...] SKO uznało wówczas, że S. D. jako właściciel działki sąsiadującej z rozgraniczanymi, tj. działki nr [...] nie ma interesu prawnego w sprawie nieważnościowej.
14 grudnia 2015r. S. D. wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy, podając, że ma interes prawny w sprawie o stwierdzenie nieważności decyzji rozgraniczeniowej wypływający z art. 140 kc, a nie tylko interes faktyczny, gdyż na skutek wadliwie przeprowadzonego postępowania rozgraniczeniowego w 1995r. doszło do bezprawnego przeniesienia własności części nieruchomości należących m.in. do wnioskodawcy na rzecz stron biorących udział w postępowaniu rozgraniczeniowym.
W zaskarżonej decyzji z [...] 2015r. Kolegium uznało, że S. D. ten interes prawny ma. Rozgraniczenie naruszyło bowiem jego prawa właścicielskie (140 kc), przesunęło granicę jego działki. Organ podał, że dokumenty załączone do wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji, w szczególności protokół wznowienia znaków granicznych z dnia 15 listopada 2013r. wskazują, że doszło do uszczuplenia nieruchomości sąsiednich w tym działki [...], której właścicielem jest S. D. .
Uznając interes prawny wnioskodawcy Kolegium przeanalizowało przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji wskazane w art. 156 § 1 kpa. Kolegium uznało, że nie zachodzi przesłanka z art. 156 § 1 pkt 1 kpa, gdyż właściwym organem do wydania decyzji rozgraniczeniowej w 1995r. był Kierownik Urzędu Rejonowego w R. i on decyzję wydał. Nie zaszły również przesłanki z art. 156 § 1 pkt 3 - 7 kpa. Przedmiotowa sprawa nie była bowiem rozstrzygnięta inną decyzją ostateczną, decyzja została skierowana do osób mających przymiot strony, decyzja w dniu jej wydania była wykonalna, jej wykonanie nie spowoduje czynu zagrożonego karą oraz decyzja ta nie zawiera wady powodującej jej nieważność z mocy prawa.
Kolegium uznało, że zaszła przesłanka z art. 156 § 1 pkt 2 kpa, tj decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa. Kolegium podało, że uwzględniło fakt, iż o rażącym naruszeniu prawa decydują łącznie trzy przesłanki: oczywistość naruszenia prawa, charakter przepisu, który został naruszony oraz racje ekonomiczne lub gospodarcze, tj. skutki jakie wywołuje decyzja. Organ podał, że zgodnie z treścią art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo kartograficzne i geodezyjne (Dz.U. nr 30, poz. 163 ze zm), obowiązującym w czasie wydania decyzji przy ustalaniu granic bierze się pod uwagę znaki i ślady graniczne, mapy i inne dokumenty oraz punkty osnowy geodezyjnej. Jeżeli jest brak danych, o których mowa w ust. 2, lub są one niewystarczające lub sprzeczne, ustala się przebieg granicy na podstawie zgodnego oświadczenia stron lub jednej strony, gdy druga strona w toku postępowania oświadczenia nie składa i nie kwestionuje przebiegu granicy (ust.3). Kolegium przyznało rację wnioskodawcy, że cytowane przepisy wprowadzają zasadę bezwzględnego pierwszeństwa ustalania granic w oparciu o istniejące dokumenty geodezyjne, wszelkie ślady i znaki graniczne. Przepis art. 31 ust. 3 ustawy nie zezwala geodecie na oparciu się na oświadczeniach stron nawet jeśli są zgodne, w przypadku istnienia dowodów z ust. 1. W niniejszej sprawie, zdaniem Kolegium, geodeta w żaden sposób nie odniósł się do mapy ewidencyjnej, nie ujawnił na niej nowego przebiegu granic, tylko oparł się na zgodnym oświadczeniu zainteresowanych stron. Analiza mapy ewidencyjnej w skali 1:5000 pozwala stwierdzić, iż odległość między punktem położonym na styku granic działek nr [...] (po podziale [...]), [...] i [...], a punktem położonym na styku granic działek nr [...] (po podziale [...]), [...] i [...] wynosi około 330m. Z załączonego protokołu wznowienia granic z dnia 15 listopada 2013r. sporządzonego przez uprawnionego geodetę również wynika, iż doszło do przeniesienia własności części nieruchomości oznaczonych jako działki o numerze ewidencyjnym [...] i [...], co spowodowało bezprawne uszczuplenie nieruchomości sąsiednich, w tym działki nr [...], której właścicielem jest wnioskodawca, tym samym geodeta popełnił błąd w ustaleniu granic. Zgodnie z art. 31 ust. 2 w/w ustawy, organ wydający decyzję o rozgraniczeniu winien zweryfikować sporządzoną przez geodetę dokumentację i zwrócić materiały do uzupełnienia, czego jednak nie zrobił. I w tym Kolegium upatrywało rażącego naruszenia prawa skutkującego stwierdzeniem nieważności decyzji z 1995r.