Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędzia WSA Edyta Podrazik Protokolant Starszy sekretarz sądowy Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 stycznia 2011 r. sprawy ze skargi Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] 2010r. Nr [...] w przedmiocie opłaty za zajęcie pasa drogowego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję W. Zarządu Dróg Wojewódzkich w P. z dnia [...] 2010r. nr [...], II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. na rzecz skarżącej kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, III. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana. /-/ E.Podrazik /-/ A.Łaskarzewska /-/ W.Batorowicz
Decyzją z dnia [...] 2010 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. utrzymało w mocy decyzję Zarządu Dróg Wojewódzkich z dnia [...] 2010 r. nr [...], którą naliczono Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad opłatę roczną za umieszczenie sieci wodociągowej w pasie drogowym drogi wojewódzkiej.
Decyzję z dnia [...] 2010 r. Zarząd Dróg Wojewódzkich oparł o art. 39 ust. 4 i 5, art. 40 ust. 1, ust. 2 pkt 2, ust. 5, 8, 10, 13 i 13a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2086 ze zm.) oraz uchwałę Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 31 maja 2004 r. nr XXII/326/04 w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg wojewódzkich na terenie województwa wielkopolskiego (Dz. Urz. Woj. Wlkp. Nr 135, poz. 2791). Nałożona opłata w wysokości 48,44 zł dotyczyła umieszczenia w pasie drogowym drogi nr [...] urządzenia sieci wodociągowej o łącznej powierzchni 4,30 m (podziemna infrastruktura techniczna umieszczona w jezdni drogi, bez elementów zewnętrznych wyniesionych na powierzchnię jezdni), co zgodnie z § 3 ust 1 pkt 3 uchwały nr XXII/326/04 powoduje obowiązek uiszczania opłat obliczonych dla zajętej części drogi mającej charakter jezdni i zatoki - 50 zł (powierzchnia urządzenia: 12,50 x 0,20=2,50 x stawka opłaty: 20,00 zł) oraz dla pozostałych elementów pasa drogowego - 18 zł (9,00 x 0,20=1,80 x stawka opłaty:10,00). Organ wskazał nadto, że biorąc pod uwagę art. 40 ust. 5 ustawy o drogach publicznych, zgodnie z którym za umieszczenie urządzenia w pasie drogowym przez okres krótszy niż rok opłata obliczana jest proporcjonalnie do liczby dni umieszczenia urządzenia w pasie drogowym, w rozpatrywanym przypadku opłata naliczana jest za 260 dni w okresie od 16 kwietnia 2010 do 31 grudnia 2010 r. i wynosi 260 x 68,00/365 = 48,44 zł.
W uzasadnieniu decyzji Zarząd Dróg Wojewódzkich wyjaśnił, że opłata określona decyzją powinna być uiszczana każdorazowo z początkiem roku kalendarzowego - do dnia 15 stycznia, zgodnie z art. 40 ust 13a ustawy o drogach publicznych. W myśl tego przepisu właściciel umieszczonego w pasie drogowym urządzenia obowiązany jest do uiszczenia opłaty rocznej wynoszącej 68.00 zł. Zapłata tej kwoty następować powinna bez konieczności wydawania odrębnej decyzji.
W odwołaniu Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wniósł o uchylenie decyzji. Podkreślił, że naliczenie opłaty nie znajduje podstaw prawnych. Zdaniem Dyrektora Zarząd Dróg Wojewódzkich dokonał nieprawidłowej interpretacji art. 39 ust. 5 oraz art. 40 ust. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych. Zgodnie z treścią tych przepisów zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi w drodze decyzji administracyjnej. Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad podniósł, że wodociąg, którego dotyczy postępowanie, ma zostać doprowadzony do "budynku nadzoru stacji poboru opłat D." na autostradzie A2 na odcinku K.-S. Inwestycja ta jest zatem związana z budową i późniejszym utrzymaniem drogi. Oznacza to, że w ogóle nie powinna być wydawana decyzja administracyjna na podstawie art. 39 ust. 4 i 5 i art. 40 ust. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych. Przepisy te przewidują bowiem wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i naliczanie z tego tytułu opłat tylko w przypadku zajęcia pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Tymczasem umieszczenie w pasie drogowym przedmiotowego wodociągu ma na celu doprowadzenie wody do stacji poboru opłat "D.", co jest nierozerwalnie związane z budową i utrzymaniem drogi - autostrady A2.