Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w następującym składzie: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Świstak Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Sędzia WSA Edyta Podrazik /spr./ Protokolant St. sekretarz sąd. Joanna Wieczorkiewicz-Skoczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 października 2010 r. sprawy ze skargi K. J.-J. na uchwałę Rady Miejskiej w Wągrowcu z dnia [...] maja 2010 r. Nr [...] w przedmiocie opłaty za dodatkową usługę świadczoną w przedszkolach publicznych oddala skargę /-/ E. Podrazik /-/ T. Świstak /-/ W. Batorowicz
Rada Miejska w W. Uchwałą nr [...] z dnia [...] maja 2010 roku ustaliła, na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95 poz. 425), opłatę za dodatkową usługę świadczoną w przedszkolach publicznych, prowadzonych przez Gminę W. W § 1 uchwały wskazano, iż przedszkola prowadzone przez Gminę W. świadczą dwa rodzaje usług: (1) bezpłatną usługę oświatowo-wychowawczą, polegającą na realizacji conajmniej 5-godzinnnej podstawy programowej wychowania przedszkolnego, na zasadach określonych w statucie przedszkola, oraz (2) odpłatną usługę opiekuńczo-bytową, polegającą na sprawowaniu przez przedszkole nadzoru nad dzieckiem, stanowiącą świadczenie wykraczające ponad podstawę programową wychowania przedszkolnego i realizowaną poza czasem przeznaczonym na jej realizację. Natomiast w § 2 uchwały określono, iż na odpłatną usługę opiekuńczo-bytową składają się: (1) nadzór nauczyciela nad dzieckiem podczas samodzielnie, indywidualnie wybieranymi przez dziecko zabawami, bez uczestnictwa w nich nauczyciela, (2) przygotowanie miejsca do wypoczynku i snu dziecka, (3) nadzór nauczyciela nad wypoczywającym dzieckiem oraz (4) nadzór nauczyciela nad dzieckiem w trakcie jego samodzielnych, indywidualnych zabawa na wolnym powietrzu, bez uczestnictwa w nich nauczyciela. Wskazano, iż opłata za jedną godzinę usługi opiekuńczo-bytowej wynosi 0,25% najniższego wynagrodzenia za pracę, opłatę pobiera się za każdą rozpoczętą godzinę świadczenia. Opłatę miesięczną ustala się na podstawie stawki godzinowej oraz liczby godzin, w czasie których dziecko korzysta ze świadczeń określonych w § 1 pkt 2 uchwały.
Organ wyjaśnił w uzasadnieniu do cytowanej Uchwały, że podstawa programowa będzie realizowana od godziny 8.00 do godziny 13.00, tak by jak najszersze grono dzieci zostało nią objęte. Natomiast odpłatna usługa opiekuńczo-bytowa wykonywana będzie od godziny 6.00 do godziny 16.00, z wyłączeniem czasu poświęconego na podstawę programową wychowania przedszkolnego. Takie rozwiązanie zapewni pełne wykorzystanie placówek przedszkolnych. Z kalkulacji ekonomicznej wynika nadto, że w roku 2010 roku koszt 1 godziny zajęć (z pominięciem kosztów osobowych i rzeczowych, związanych z wyżywieniem) wyniesie w przeliczeniu na jedno dziecko 3,98 zł. Na kwotę tę składa roczne utrzymanie przedszkoli w 2010 rok, wynikające z zatwierdzonych arkuszy organizacyjnych. Zgodnie natomiast z postanowieniami powyższej uchwały koszt, jaki obciąży rodziców, wyniesie jedynie 3,29 zł za godzinę.
Pismem z dnia [...] czerwca 2010 roku K. J.-J. zwróciła się do Rady Miejskiej w W. z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, domagając się stwierdzenia nieważności powyższej uchwały z dnia [...] maja 2010 roku. Uzasadniając swoje żądanie, skarżąca wskazała, iż jest matką dziecka, uczęszczającego do przedszkola publicznego w W. W jej ocenie opłata ustalona w uchwale z dnia [...] maja 2010 roku ma charakter stały, gdyż obejmuje w sposób zbiorczy wszystkie świadczenia, nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, w jakim zakresie poszczególne dzieci korzystają z usług, co z kolei prowadzi do naruszenia zasady ekwiwalentności. Rodzice zmuszeni są do opłacenia także tych czynności, które nie dotyczą ich dzieci. Ponadto, odpłatność dotyczy także tych świadczeń, które stanowią podstawę programową wychowania przedszkolnego. Wreszcie, ustawa o systemie oświaty nie wprowadza rozróżnienia na usługi oświatowo-wychowawcze bezpłatne i usługi opiekuńczo-bytowe odpłatne.