Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy Sędzia WSA Jakub Zieliński Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 maja 2012 r. sprawy ze skargi K. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu z dnia [...] listopada 2011 r. Nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego; I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy R. z dnia [...] 2011 r. Nr [...], II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.
Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2011 r. sygn. akt II SA/Po 312/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kaliszu (dalej SKO lub Kolegium) z dnia [...] lutego 2011 r. Nr [...], którą utrzymano w mocy decyzję Wójta Gminy R. z dnia [...] 2011 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania K. K. zasiłku celowego - dla rodzin rolniczych, w których gospodarstwa rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej powstały szkody spowodowane przez powódź, obsunięcie ziemi lub huragan w 2010 roku. Decyzję wydano [...] [po] rozpatrzeniu wniosku K. K. z dnia [...] września 2010 r. w związku ze szkodami w gospodarstwie rolnym położonym w [...], gmina R., powstałymi w wyniku powodzi, których zakres dokumentował załączony do wniosku o protokół sporządzony w dniu [...] czerwca 2010 r. przez komisję powołaną zarządzeniem Wojewody Wielkopolskiego z dnia 16 czerwca 2010 r. Podstawę prawną wymienionych decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji programu pomocy dla rodzin rolniczych, w których gospodarstwa rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej powstały szkody spowodowane przez powódź, obsunięcie ziemi lub huragan w 2010 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 132, poz. 889, dalej: rozporządzenie z dnia 13 lipca 2010 r.)
Rozpatrujące sprawę organy uznały, iż w gospodarstwie rolnym wnioskodawcy powstały szkody będące wynikiem deszczu nawalnego, co potwierdza zarówno protokół Komisji szacującej straty, jak i treść pisma Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej z dnia [...] sierpnia 2010 r., gdzie wskazano, że na terenie gminy R. wystąpił w dniu [...] maj 2010 r. opad o współczynniku wydajności wartości "5", w dniach [...] maja 2010 r. wystąpiły opady, które w czasie przelotnych burz mogły osiągnąć współczynnik wydajności "4", zaś w dniach [...] maja 2010 r. wystąpiły opady, których współczynnik wydajności mógł wynieść "4". Nie miała miejsce zatem powódź, stąd brak było podstaw do przyznania pomocy o jakiej mowa w rozporządzeniu z dnia 13 lipca 2010 r.
W uzasadnieniu wyroku uchylającego ww. decyzje Sąd stwierdził, iż nie podzielił stanowiska organów, zgodnie z którym skoro deszcz nawalny oraz powódź mają charakter odrębnych zjawisk naturalnych, a szkody powstałe w gospodarstwie skarżącego były wynikiem deszczu nawalnego, to nie ziściła się przesłanka określona w § 2 pkt. 2 rozporządzenia z dnia 13 lipca 2010 r. uzasadniająca przyznanie wnioskowanej pomocy. Sąd wskazał, że rozporządzenie z dnia 13 lipca 2010 r. nie definiuje pojęcia powodzi, co nakazuje zinterpretowanie tego pojęcia w oparciu o inne akty normatywne. I tak w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, w art. 9 pkt. 10, wskazuje się, że przez powódź rozumie się czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą, powstałe na skutek wezbrania wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza, powodujące zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej. Z definicją powyższą koresponduje definicja zawarta w art. 3 pkt. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 2010 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi w 2010 r., w której wskazuje się, że powódź to zalanie wodami śródlądowymi lub morskimi wodami wewnętrznymi w następstwie opadów atmosferycznych, które miały miejsce w 2010 r. W opinii Sądu zestawienie powyższych definicji pozwala przyjąć, że kluczowe znaczenia dla zakwalifikowania danego stanu faktycznego jako powodzi ma ustalenie, czy doszło do zalania wodami śródlądowymi, a więc, czy doszło do wezbrania wody w naturalnych ciekach lub zbiornikach, skutkującym czasowym pokryciem wodą terenów z nim sąsiadującym. Rozpoznając przedmiotową sprawę organy zaniechały dokonania powyższych ustaleń koncentrując się jedynie na uznaniu, że na terenie gospodarstwa skarżącego powstały straty spowodowane deszczem nawalnym. Pomimo podnoszenia przez skarżącego już na etapie postępowania odwoławczego, że stwierdzone deszcze nawalne przyczyniły się do wylewania wody przez rzekę A organy nie podjęły działań zmierzających do ustalenia, czy przyczyną strat było wylewania się wód śródlądowych, co uniemożliwiło stwierdzenie, czy w odniesieniu do gospodarstwa skarżącego zostały spełnione przesłanki uzasadniające przyznanie mu wnioskowanej pomocy. Wskazano, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy administracji winny uwzględnić rozważania zawarte w niniejszym uzasadnieniu, w sposób wyczerpujący zebrać materiał dowodowy i wydać rozstrzygnięcie w sprawie odpowiadające wymogom art. 107 § 3 kpa.