Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak - Owczarczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Kiersnowska-Tylewicz Asesor WSA Jan Szuma po rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 sierpnia 2020 r. sprawy ze skargi I. C. - T. na postanowienie Wojewody z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania oddala skargę
Pismem z [...] czerwca 2019 r. F. T., występujący jako pełnomocnik I. C., Z. C. i M. C., wniósł do Starosty [...] o zwrot nieruchomości ziemskich [...] oraz [...] położonych w gminie [...], powiat [...]. We wniosku wskazano, iż zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami , a w szczególności po jej zmianie ustawą z dnia 4 kwietnia 2019r. (Dz.U. 2019 poz. 801), w art. 216a pozostawiono możliwość zwrotu wywłaszczonych nieruchomości innymi dekretami niż dekret 26 września 1944r. o reformie rolnej. W związku ze zmianami wprowadzonymi ustawą z 04 kwietnia 2019r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami wnioskodawczy wskazali, iż wnoszą o zwrot m.in.:
1. gruntów rolnych o pow. 869,83,12 ha, księga wieczysta Nr [...], przedstawionych w wyciągu z bazy danych katastru nieruchomości (art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece);
2. lasów wywodzących się z majątku ziemskiego [...] gm. [...] będących pod Zarządem Nadleśnictwa [...] księga wieczysta Nr [...]
Lasów wywodzących się z majątku ziemskiego [...] gm. [...] będących pod zarządem nadleśnictwa [...] księga wieczysta Nr [...];
3. nieruchomości (działki gruntów) wywodzących się z majątku [...] oraz [...] opisanych w opinii geodety uprawnionego A. S. na podstawie Postanowienia Sądu Rejonowego w [...] I Wydział Cywilny.
Starostw [...], postanowieniem z [...] czerwca 2019 r. o sygn. akt [...], wydanym na podstawie art. 61a § 1 i art. 123 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: "K.p.a."), odmówił wszczęcia postępowania.
W uzasadnieniu wyjaśniono, iż zmiana ustawy o gospodarce nieruchomościami dokonana ustawą nowelizującą z 4 kwietnia 2019 r. dotyczy wyłącznie uzupełnienia treści art. 136, art. 140 ustawy oraz dodania art. 142a i reguluje kwestię zawiadomienia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercy o zamiarze użycia wywłaszczonej nieruchomości lub jej części na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, kwestię zwrotu wypłaconych odszkodowań oraz zagadnienie terminu wygaśnięcia uprawnienia do zwrotu nieruchomości. Ustawa nie zmienia treści art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez co ustawodawca nadal nie przewiduje zwrotu nieruchomości wywłaszczonych na podstawie dekretu PKWN. Katalog aktów normatywnych wymieniony w tym przepisie jest wyczerpujący i tylko zwrot nieruchomości przejętych na podstawie tych przepisów może być rozpatrywany w oparciu o przepisy rozdziału 6 działu III ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Organ zaznaczył, iż odmowa wszczęcia postępowania wynika z innych przyczyn. Zgodnie bowiem z art. 61 a § 1 K.p.a. organ administracji publicznej odmawia wszczęcia postępowania, gdy żądanie o którym mowa w art. 61, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte. Taki przypadek zachodzi m.in. w sytuacji, gdy żądanie dotyczy sprawy, która nie podlega załatwieniu w formie decyzji administracyjnej; żądanie wniesiono w sprawie rozstrzygniętej już decyzją lub w której toczy się postępowanie przed właściwym organem administracji; żądanie wniesiono po upływie terminu określonego w ustawie dla dochodzenia określonych praw; brak materialnoprawnej podstawy do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym.