Sprawa ze skargi na postanowienie SKO w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania
Uzasadnienie strona 2/4

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sprawowana przez Sąd w oparciu o art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) kontrola działalności administracji, obejmuje badanie zaskarżonych aktów pod względem ich zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Zakres tej kontroli wyznacza art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) -zwanej dalej w skrócie P.p.s.a., stanowiący, że Sąd orzeka w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonując takiej kontroli w niniejszej sprawie, Sąd doszedł do przekonania, że zaskarżone postanowienie narusza prawo.

Kluczową w niniejszej sprawie, a zarazem sporną miedzy stronami jest kwestia daty doręczenia decyzji uchylającej decyzję o przyznaniu renty socjalnej, a ściślej rzecz ujmując skuteczność doręczenia zastępczego.

Niewątpliwym jest bowiem fakt, że pismo zawierające decyzję Zastępcy Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w S. W. z dnia [...] sierpnia 2003 r. wysłane przez tenże organ w dniu 29.08.2003 r. na adres stałego miejsca zamieszkania skarżącej, nie zostało doręczone. Pismo zostało awizowane w dniu 2.09.2003 r. i pozostawione w placówce pocztowej S. W. 11 przez okres siedmiu dni. Organ uznał doręczenie za dokonane z upływem ostatniego dnia 7-dniowego terminu, jak nakazuje art. 44 § 2 k.p.a., tj. z dniem 9.09.2003 r.

Przyjętą w postępowaniu administracyjnym zasadą jest, że osobom fizycznym doręcza się pisma w ich mieszkaniu lub miejscu pracy (art. 42 § 1 k.p.a.). Skuteczne doręczenie może też nastąpić w siedzibie organu, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej (§ 2). Wyjątkowy charakter ma miejsce doręczenia określone w § 3 art. 42 k.p.a., tj. każde miejsce, gdzie się adresata zastanie. Zastosowanie tego przepisu jest ograniczone wystąpieniem jednej z 2 przesłanek: niemożnością doręczenia pisma w sposób określony w § 1 i § 2 oraz zaistnieniem koniecznej potrzeby. Natomiast w przypadku nieobecności adresata tryb doręczania określa art. 43 k.p.a. - pismo doręcza się wówczas za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w drzwiach mieszkania. Dopiero wtedy, gdy nie jest możliwe doręczenie w sposób określony w art. 42 i 43 k.p.a., zastosowanie znajduje instytucja doręczenia zastępczego, przez niektórych autorów nazywanego subsydiarnym (G. Łaszczyca, A. Matan, Doręczenie w postępowaniu administracyjnym ogólnym i podatkowym, Zakamycze 1998, s. 170), o której mowa w art. 44 k.p.a. Najistotniejszym w zakresie doręczenia zastępczego jest problem jego skutków prawnych. Przepis stwarza bowiem domniemanie prawne, że doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu przechowania pisma na poczcie lub w urzędzie właściwej gminy. Innymi słowy ustawodawca zakłada prawdziwość twierdzenia o doręczeniu pisma adresatowi, bez względu na to, czy pismo w ten sposób doszło do jego rąk czy też fakt taki nie miał miejsca. W doktrynie istnieją rozbieżności co do tego czy domniemanie to ma charakter wzruszamy czy też nie. Zwolennicy pierwszego stanowiska uważają, że przewidziane w tym przepisie domniemanie może być obalone dowodem przeciwnym, jeżeli adresat nie mógł się dowiedzieć o treści pisma w ten sposób doręczonego (Z. Janowicz, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa-Poznań 1995, s. 132). Podobnie przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 kwietnia 1996 r., SA/Ka 1312/95, Zbiór orzecznictwa komputerowego LEX Nr 26708, stwierdzając, że "przewidziane w art. 43 i 44 k.p.a. zastępcze formy doręczenia pism rodzą domniemanie prawne, że pismo zostało doręczone adresatowi. Domniemanie to może zostać obalone, gdy adresat udowodni, że mimo zastosowania zastępczej formy doręczenia pismo nie zostało mu doręczone z przyczyn od niego niezależnych. Do takich przyczyn można m. in. zaliczyć nieobecność z powodu choroby i spowodowaną tym niemożność odebrania przesyłki złożonej w urzędzie pocztowym. Obalenie domniemania o doręczeniu pisma rodzi prawo do przywrócenia stronie terminu do dokonania określonej czynności prawnej". Pogląd uznający, iż nie jest możliwe wzruszenie tego domniemania podziela natomiast za J. Borkowskim Grzegorz Łaszczyca (G. Łaszczyca, A. Matan, Doręczenie (...), s. 179). W tym zapatrywaniu podkreśla się, że k.p.a. nie reguluje trybu składania oświadczeń woli i dochodzenia ich do wiadomości adresata, lecz normuje samą czynność procesową doręczania pisma. Nie tyle zatem adresat może obalić domniemanie, co ma możliwość wykazania, że przepis ten nie powinien być zastosowany albo został zastosowany wadliwie, a wobec tego brak było przesłanek do zaistnienia skutków prawnych związanych z domniemaniem ustanowionym w przepisie.

Strona 2/4