Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Joanna Zdrzałka Sędziowie NSA Małgorzata Wolska WSA Magdalena Józefczyk /spr./ Protokolant sekretarz sądowy Patryk Rak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2019 r. sprawy ze skargi H. F. "Apteka [...]", K. R. "Apteka [...]" na uchwałę Rady Miasta Tarnobrzega z dnia 29 listopada 2018 r. nr II /25/2018 w przedmiocie ustalenia rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych działających na terenie miasta Tarnobrzega -skargę oddala-
Uchwałą z dnia 29 listopada 2018 r. NR II 25/2018, Rada Miejska w Tarnobrzegu ustaliła rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych działających na terenie miasta Tarnobrzega.
W podstawie prawnej uchwały wskazano art. 12 pkt 1 i art. 92 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506) - dalej: "u.s.g." w zw. z art. 94 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499) - dalej: "P.f.".
Wskazaną uchwałą Rada Miejska w Tarnobrzegu ustaliła rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych obowiązujący na terenie miasta Tarnobrzega od dnia 8 stycznia 2018 r. do dnia 6 stycznia 2019 r., jak w załączniku Nr 1 do uchwały (§ 1 uchwały) oraz harmonogram pracy i dyżurów aptek ogólnodostępnych w porze nocnej, niedziele, święta i inne dni wolne od pracy, jak w załączniku Nr 2 do uchwały (§ 2 uchwały). Wykonanie uchwały powierzono Prezydentowi Miasta (§ 3 uchwały).
W skargach do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, K. R. i H. F. wniosły o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania.
Zdaniem skarżących, uchwała Rady Miasta została podjęta z naruszeniem:
1. art. 94 ust. 1 i 2 P.f. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na nieuwzględnieniu przesłanki dostosowania rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych do potrzeb ludności i podjęcie uchwały bez rozważenia tej przesłanki z naruszeniem trybu jej podjęcia, tj. braku opinii Prezydenta Miasta jako organu wykonawczego i braku opinii Rady Aptekarskiej;
2. art.107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn zm.) - dalej: "K.p.a." poprzez jego niezastosowanie w drodze analogii i całkowity brak uzasadnienia uchwały, a przez to pozbawienie możliwości oceny przyczyn leżących u jej podstaw i bezpodstawne przeniesienie realizacji zadań własnych gminy na podmiot indywidualny to jest skarżące;
3. art. 2 i art. 7 Konstytucji RP.
Zaskarżona uchwała narusza ich interes prawny, ponieważ zostały zobowiązane do sprawowania dyżurów całodobowych, które generują duże skutki finansowe i organizacyjne, podczas gdy harmonogram dyżurów wyłączył z dyżurów niektóre apteki, co spowodowało dodatkowe obciążenie aptek skarżących. Rada Miasta w sposób dowolny i arbitralny dokonała ustalenia dyżurów i w sposób nieuzasadniony dostępem mieszkańców do usług wprowadziła nadmierne obciążenie aptek tym obowiązkiem.
Skarżące podały, że zgodnie z załącznikiem Nr 1 uchwały, na terenie Tarnobrzega funkcjonuje 21 aptek ogólnodostępnych. Ustalony harmonogram dyżurów wskazuje, że nie uwzględniono przesłanki dostępności do świadczeń realizowanych przez apteki. Rada Miasta w żaden sposób nie wykazała jakimi kryteriami kierowała się ustalając dyżury, wobec czego uznać należy, że uchwała została podjęta bez ustaleń i analiz, a w konsekwencji bez ustalenia zasad, jakimi się kierowała przy ustalaniu dyżurów. Przy ustalaniu rozkładu godzin w załączniku Nr 1 Rada powinna uwzględnić liczbę ludności w danej lokalizacji, układ urbanistyczny, zagęszczenie zabudowy mieszkalnej, dostęp do miejskiej komunikacji itp. Tymczasem załącznik Nr 1 wprowadza godziny otwarcia i zamknięcia w sposób różny dla każdej z aptek, co skutkuje tym, że dyżury rozpoczynają się w różnych godzinach. Zdaniem skarżących, w ten sposób nie jest zachowana proporcjonalności i równość wobec prawa, gdyż jedna z aptek ma wydłużony czas dyżuru a druga krótszy. Istotniejsze jest jednak w tym zakresie - w ocenie strony skarżącej - naruszenie dyspozycji prawnej wynikającej z normy art. 94 P.f., spełnienia dostępności. Rada nie uzasadniła dlaczego jej zdaniem każda apteka spełnia przesłankę dostępności i w miejsce tego kryterium zastosowała jako kryterium siedzibę aptek. Różna lokalizacja aptek powoduje, że nie zachowana jest przesłanka dostępności z uwagi na odległości, trudności komunikacyjne czy zagęszczenie mieszkańców i inne. Rada nie wykazała dlaczego w niedzielę wprowadza rozkład pracy niektórych aptek na poz. 6, 7, 8 ,10, 12, 18, 20 i 21 w załączniku Nr 1, a równocześnie w załączniku Nr 2 wprowadza dyżur w każdą niedzielę, także w te niedziele, w które zgodnie z rozkładem pracują apteki. Organ nie wykazał na podstawie, jakich przesłanek dokonuje zobowiązania kilku aptek do świadczenia usług w niedzielę, a równocześnie zobowiązuje inne apteki do dyżurów. Rada Miasta nie wykazała, aby niezbędne było sprawowanie dyżuru w niedzielę przez więcej niż jedną aptekę. Brak jest również uzasadnienia, z którego wynikałoby spełnienie przesłanek a art. 94 ust 1 i 2 P.f do podwójnych dyżurów. Rada Miasta nie zachowała zasady proporcjonalności w podziale obowiązków godzin pracy na jednakowych zasadach, co w ocenie strony stanowi nierównomierne i niesprawiedliwe obciążenie obowiązkiem pracy aptek.