Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Stefan Kłosowski /spr/ Sędziowie: Sędzia NSA Iwona Tomaszewska Asesor WSA Arkadiusz Windak Protokolant Beata Majewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 czerwca 2004r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Miejskiej z dnia [...]r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie ustanowienia zakazu prowadzenia handlu w miejscach innych niż wyznaczone na terenie miasta [...] o d d a l a skargę .-
W dniu [...]r. Rada Miejska , powołując się na art. 40 ust. 3 i 4 w związku z art. 7 ust.1 pkt 11 ustawy z Dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym /dalej Usg/, podjęła uchwałę Nr [...] w sprawie ustanowienia zakazu prowadzenia handlu z ręki, kosztów, stoisk, wózków , przyczep samochodowych, tymczasowych obiektów budowlanych w miejscach do tego celu nie wyznaczonych na obszarze miasta .
W uzasadnieniu uchwały podano, iż jej celem jest zapewnienie porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego wskazując, że handel uliczny zagraża bezpieczeństwu ruchu pieszych, zmuszając ich do poruszania się po jezdniach a nadto handel w miejscach do tego nie przystosowanych powoduje zaśmiecanie i pogarsza warunki sanitarne, zaś stoliki, łóżka polowe i inne prowizoryczne stragany szpecą reprezentacyjne miejsca w mieście.
Nawiązano też do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2000r. sygn. akt P 10/02, w którym Trybunał orzekł, że art. 54 Kodeksu wykroczeń, w zakresie w jakim przewiduje wymierzenie kary grzywny za naruszenie przepisów porządkowych wydawanych przez organy stanowiące samorządu terytorialnego, jest zgodny z Konstytucją RP.
Powyższą uchwałę Wojewoda zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wskazując, iż zgodnie z art. 40 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, rada gminy może wydawać przepisy porządkowe ale tylko w zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, i tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. W przedmiotowej sprawie nie występuje żadna z tych przesłanek. Sposób prowadzenia działalności handlowej wynika z obowiązujących przepisów. Nie występuje też niezbędność wydania przepisów porządkowych dla ochrony dóbr określonych w art. 40 ust. 3 ww. ustawy. Ponadto przepisy porządkowe nie mają charakteru wykonawczego w stosunku do ustaw szczególnych, lecz normują sprawy dotychczas w ustawach nieuregulowane.
Zasady prowadzenia działalności handlowej uregulowane zostały ustawą z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej ( Dz. U. Nr 101 ,poz. 1178 ze zm.). Zgodnie z art. 5 tej ustawy podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
Powyższa zasada jest konsekwencją i rozwinięciem konstytucyjnej zasady ustalającej zakaz wprowadzania ograniczeń dotyczących sfery praw i wolności obywatelskich przepisami rangi niższej niż ustawowa. Zgodnie z art. 31 ust.3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz. U. Nr 78, poz.483) "ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw".
Skoro wpis do ewidencji działalności gospodarczej uprawnia konkretne osoby do prowadzenia działalności np. handlowej, a żaden przepis ustawowy jej nie ogranicza, to art.40 ust.3 ustawy gminnej nie może stanowić dla rady podstawy do wprowadzenia takich ograniczeń.