Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Marzena Iwankiewicz, Sędzia WSA Arkadiusz Windak po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 28 maja 2020 r. sprawy ze skargi D. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.
W dniu 13 listopada 2019 r. D. P. (dalej przywoływana jako: "Skarżąca"), złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem przez nią osobistej opieki nad jej niepełnosprawną babcią - M. P..
Burmistrz L. decyzją z dnia [...] grudnia 2019 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 1 ust. 2 i 3, art. 17, art. 20 ust. 3, art. 23, art. 24, art. 32 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2220 ze zm.), dalej przywoływana jako: "u.ś.r.", po rozpatrzeniu ww. wniosku, odmówił Skarżącej wnioskowanego świadczenia.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, że niepełnosprawność M. P. istnieje od [...] sierpnia 2019 r., czyli powstała po ukończeniu przez nią 18 roku życia. Nadto, Burmistrz wskazał, że D. P. spokrewniona jest z M. P. w dalszym stopniu, bowiem mąż J. P. zamieszkuje razem z żoną i pomaga jej. Nie legitymuje się on orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Organ wyjaśnił, że M. P. ma dwoje dzieci, natomiast D. P. zamieszkuje w innej miejscowości i jedynie przyjeżdża pomagać w codziennych czynnościach.
Od powyższej decyzji D. P. wniosła odwołanie. W odwołaniu powołała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K38/13. Nadto, podniosła, że J. P. nie jest w stanie sprawować opieki nad żoną. Podobnie córka babci, a ona sama jest osobą zobowiązaną w pierwszej kolejności do obowiązku alimentacyjnego wobec M. P..
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] lutego 2020 r., nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
W uzasadnieniu organ przywołał treść art. 17 ust.1, ust. 1a i ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych i wskazał, że z powyższych przepisów wynika, że okoliczność sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz rezygnacja z tego powodu z zatrudnienia to warunki konieczne do przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, ale nie jedyne. Z woli ustawodawcy prawo to bowiem może przysługiwać tylko osobie, na której ciąży względem osoby wymagającej opieki obowiązek alimentacyjny.
Kolegium wyjaśniło, że stosownie do art. 128 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Kodeks rodzinny i opiekuńczy ustala przy tym kolejność zobowiązanych.
W związku z tym, obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje, dopiero gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności, albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi, lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami (art. 132 K.r.o.). Przy czym nie można pomijać tego, że w świetle przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek alimentacyjny małżonka (w stosunku do współmałżonka) wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych, co wynika z treści art. 23, art. 27 art. 60 § 1-3, art. 61, art. 130 K.r.o.