Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Gebel (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Stefan Kłosowski,, Sędzia NSA Iwona Tomaszewska, Protokolant starszy sekretarz sądowy Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 13 listopada 2013r. sprawy ze skargi A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej I. oddala skargę, II. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na rzecz radcy prawnego L. B. kwotę [...] złotych zawierającą należny podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Prezydent Miasta decyzją z dnia [...], nr [...], po rozpatrzeniu wniosku A.R. o umorzenie należności, orzekł o odmowie umorzenia należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej przez Gminę Miasto na rzecz A.R. i D.R.
Od decyzji tej A.R. wniósł odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które decyzją z dnia [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Na skutek skargi wniesionej przez stronę Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił decyzje zarówno organu I instancji, jak i Kolegium. Sąd stwierdził, iż w sprawie umorzenia należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej zastosowanie mają obowiązujące przepisy ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Po ponownym rozpatrzeniu wniosku organ I instancji wydał decyzję z dnia [...] nr [...], którą odmówił odwołującemu się umorzenia kwoty [...] zł z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, gdyż nie znalazł przesłanek uzasadniających przychylenie się do wniosku strony o umorzenie żądanej kwoty. Od decyzji A.R. wniósł odwołanie, w którym zażądał uchylenia wydanej decyzji.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze, działając na podstawie art.138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania Administracyjnego i art. 30 w związku z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.) utrzymało w mocy decyzję organu
I instancji. W uzasadnieniu decyzji stwierdziło, iż z akt administracyjnych wynika, że zaliczki alimentacyjne na rzecz A.R. i D.R. dotyczyły okresu [...]. Zaliczki zostały przyznane na mocy ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732, ze zm.). Ustawa ta utraciła moc (z wyjątkami) z dniem 30 września 2008 r. Zgodnie z wytycznymi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego niniejsza sprawa rozpoznawana jest na podstawie ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 r., poz.1228 ze zm.), zwanej dalej "ustawą o pomocy".
Przepis stanowiący materialnoprawną podstawę orzekania w przedmiocie umorzenia należności z tytułu świadczeń alimentacyjnych - który ma zastosowanie również do umorzenia należności z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych - art. 30 ust. 2 ustawy o pomocy stanowi, że organ właściwy wierzyciela może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną.
Zdaniem Kolegium, z powołanego przepisu wynika, że kwestia umorzenia należności z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego zależy od uznania organu rozstrzygającego sprawę. Powyższe oznacza, iż organ orzekając w konkretnej sprawie może więc, ale nie musi umorzyć należności oceniając sytuację dochodową i rodzinną wnioskodawcy, a w wyniku dokonanej oceny wybiera konsekwencje prawne swoich ustaleń. Wybór taki nie może być dowolny i musi wynikać z wszechstronnego oraz dogłębnego rozważenia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy, w szczególności tych podnoszonych przez stronę (wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 listopada 2006 r., V SAlWa 1758/08). W przypadku, gdy przepis pozwala organowi na wydanie decyzji o charakterze uznaniowym, szczególnego znaczenia nabierają stawiane przez ustawę Kodeks postępowania administracyjnego, zwaną dalej "K.p.a.", wymogi prawidłowego, dokładnego przeprowadzenia postępowania administracyjnego, w tym w szczególności starannego przeprowadzenia dowodów. Jak wskazano bowiem w orzecznictwie uznaniowy charakter decyzji nie zwalnia organu od obowiązku przeprowadzenia prawidłowego postępowania oraz wydania decyzji spełniającej wymogi określone w przepisie 107 § 1 Kpa Organ, prowadząc postępowanie, w wyniku którego ma zostać wydana decyzja uznaniowa, ma obowiązek wypełnić zawarty w art. 7 K.p.a. nakaz dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy oraz określony w przepisie art. 77 § 1 K.p.a. obowiązek zebrania i rozpatrzenia w sposób wyczerpujący materiału dowodowego (wyrok WSA w Warszawie z dnia