Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Arkadiusz Windak, Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder (spr.),, Sędzia WSA Marzena Iwankiewicz, Protokolant Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu w Wydziale II Sz na rozprawie w dniu 09 czerwca 2011r. sprawy ze skargi D. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego I uchyla zaskarżoną decyzję w części, w jakiej utrzymuje w mocy decyzję Prezydenta Miasta K. z dnia [...]r. nr [...] ustalającą, że świadczenia z funduszu alimentacyjnego pobrane za miesiące luty, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień 2010r. w łącznej kwocie [...] złotych, są świadczeniami nienależnie pobranymi, w pozostałym zakresie skargę oddala II stwierdza, że zaskarżona decyzja w zakresie określonym w pkt I nie podlega wykonaniu
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...]r. Nr [...], po rozpatrzeniu odwołania D. B. od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] r. Nr [...] w sprawie ustalenia nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz zwrotu tych świadczeń, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, art. 2 pkt 7 lit. d oraz art. 23 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.) i art. 1 i 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.), uchyliło zaskarżoną decyzję w zakresie nakazania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń (pkt 2) i w tej części umorzyło postępowanie pierwszej instancji, natomiast w pozostałej części zaskarżoną decyzję utrzymało w mocy.
W uzasadnieniu decyzji Kolegium przedstawiło stan faktyczny sprawy, z którego wynikało, że organ I instancji- Prezydent Miasta K. uznał świadczenia wypłacone D. B. na rzecz córki K. B. za [...] oraz od [...] do [...] r. w łącznej kwocie [...] zł za nienależnie pobrane i orzekł o obowiązku zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami ustawowymi. Organ ustalił, że w ww. okresie D. B. pobierając świadczenia z funduszu alimentacyjnego otrzymała bezpośrednio od ojca K. B. alimenty w kwocie [...] zł.
W odwołaniu od decyzji D. B. podniosła, że jej były mąż nie płacił alimentów od [...] i dopiero w okresie, gdy pobierała świadczenie udało się ściągnąć od niego kwotę [...] zł. Odwołująca się podała, że nie wie, czy otrzymana kwota została ściągnięta na poczet zaległych alimentów, czy też bieżących.
Kolegium rozpoznając sprawę w pierwszej kolejności przytoczyło treść przepisów art. 2 pkt 7 lit. d, art. 19 i art. 23 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Organ stwierdził nadto, że ustawodawca nie dokonuje rozróżnienia na alimenty jako świadczenia bieżące czy zaległe. Formułuje jedynie określenie tytułu otrzymania, używając prostego określenia "otrzymała alimenty". W tej sytuacji okoliczność, że D. B. nie posiadała wiedzy, czy otrzymana należność winna być zaliczona na poczet zaległych alimentów, czy też bieżących nie ma w sprawie istotnego znaczenia.
Odwołująca się - na co zwrócił uwagę organ II instancji - została pouczona w decyzji o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego o skutkach otrzymania alimentów w okresie pobierania świadczeń oraz obowiązku powiadomienia o tym organu. W tej sytuacji D. B. winna była powiadomić Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w K. o otrzymywanych alimentach od A. B, by nie dopuścić do nienależnego pobierania świadczeń i uniknąć obowiązku ich zwrotu.
Kolegium stwierdziło również, że jakkolwiek decyzja organu I instancji w części dotyczącej ustalenia, że pobrane świadczenia alimentacyjne w okresie wskazanym w decyzji są nienależne, to jednak nakazanie odwołującej się ich zwrotu nie mogło nastąpić w tej samej decyzji. Dopiero bowiem w sytuacji, gdy decyzja w przedmiocie uznania świadczeń za nienależnie pobrane stanie się ostateczna, możliwe jest wydanie decyzji nakazującej zwrot świadczeń. Organ odwoławczy wskazał przy tym art.23 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zgodnie z którym należności z tytułu świadczeń nienależnie pobranych ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat, licząc od dnia, w którym decyzja ustalająca te należności stałą się ostateczna. Z kolei w art. 23 ust. 4 ustawodawca używa określenia " decyzja o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń", co należy interpretować jako funkcjonowanie w odniesieniu do nienależnie pobranych świadczeń i ich zwrotu dwóch odrębnych decyzji, z których ta druga może zostać wydana po tym jak pierwsza stanie się ostateczna. Z tych względów organ odwoławczy uznał rozstrzygnięcie organu I instancji w części nakazującej zwrot świadczeń za przedwczesne i bezprzedmiotowe i z tego powodu orzekł o uchyleniu decyzji w tej części i umorzeniu postępowania pierwszej instancji.