Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Gebel, Sędziowie Sędzia WSA Maria Mysiak,, Sędzia NSA Danuta Strzelecka-Kuligowska (spr.), Protokolant starszy sekretarz sądowy Aneta Kukla, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 listopada 2013 r. sprawy ze skargi J. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego I. oddala skargę, II. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na rzecz adwokata M. P. kwotę [...] złotych obejmującą należny podatek od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu.
Decyzją z dnia [...] nr [...] działający z upoważnienia Burmistrza Kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej przyznał J. S. zasiłek celowy na zakup żywności w ramach wieloletniego programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" w kwocie [...] miesięcznie w [...]. W uzasadnieniu organ wskazał, że jego dochód nie przekracza kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, co uprawnia wnioskodawcę do otrzymania pomocy w formie zasiłku celowego na zakup żywności w ramach Programu.
J. S. wniósł odwołanie od ww. decyzji i wskazał, że ma bardzo trudną sytuację finansową. Żona przebywa, gdzie mieszka z matką i ojczymem oraz synem. Wszyscy prowadzą gospodarstwo domowe. Syn przebywał w internacie. Żona jest objęta pomocą OPS, zaś on otrzymał jedynie tonę węgla, którą się teraz wszyscy grzeją, żona, syn i odwołujący się. Otrzymał również specjalny zasiłek celowy w wysokości [...]. Strona oczekuje pomocy w zakupie farby.
Decyzją z dnia [...] nr [..] Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło decyzję organu pierwszej instancji w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia temu organowi.
W uzasadnieniu decyzji Kolegium wskazało, że w myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej w związku z § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobie prowadzącej samodzielne gospodarstwo, której dochód nie przekracza kwoty [...], przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2-15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej (m.in. sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, czy przemocy w rodzinie).
Ze znajdującego się w aktach sprawy wywiadu środowiskowego wynika, że J. S. zgłosił się do Ośrodka Pomocy Społecznej po pomoc z powodu ciężkich warunków bytowych. Dochód jego wynosi [...], sam prowadzi gospodarstwo domowe, a także sam opłaca wszystkie rachunki związane z utrzymaniem mieszkania. Na życie pozostaje mu niewiele środków. Żona z synem mieszkają u teściowej. Syn go odwiedza. Z powodu niepełnosprawności otrzymuje również pomoc w formie usług opiekuńczych codziennie po dwie godziny. Ośrodek udziela mu pomocy poprzez kierowanie go do lekarza.
Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. W tej sytuacji wyznacznikami do jej ustalenia - są z jednej strony - sytuacja materialna wnioskodawcy i cel, na który zasiłek przyznawany, a z drugiej strony - możliwości finansowe organów pomocy społecznej. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu (art. 39 ust. 2 cyt. ustawy). Z treści ww. artykułu wynika, iż zasiłek ten nie jest przyznawany na pokrywanie pełnych całomiesięcznych kosztów utrzymania osoby objętej pomocą, lecz ma charakter pomocy doraźnej, ukierunkowanej na określony cel bytowy. Zasiłek celowy jest świadczeniem fakultatywnym tj. uzależnionym wyłącznie od uznania administracyjnego.