Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Danuta Strzelecka-Kuligowska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Arkadiusz Windak,, Sędzia NSA Mirosława Włodarczak-Siuda, Protokolant Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 października 2011 r. sprawy ze skargi W. B., M. Z. D., U. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie nieodpłatnego nabycia prawa własności nieruchomości oddala skargę.
Starosta decyzją z dnia [...] r. nr [...] działając na podstawie art. 118 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 1071 z późn. zm.) przeniósł nieodpłatnie na rzecz M. B. prawo własności działki gruntu oznaczonej numerem [...] o pow. [...] ha położonej w obrębie ewidencyjnym [...] w gminie [...].
Uzasadniając decyzję Starosta wskazał, że wnioskiem z dnia [...] r. M. B. wystąpił o przeniesienie na jego rzecz prawa własności działki nr [...] tzw. "[...]" która stanowiła własność Skarbu Państwa w dyspozycji Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziału Terenowego. Starosta podał, że decyzją Naczelnika Gminy z dnia [...] r. gospodarstwo rolne stanowiące własność A. i B. B. położone w obrębie ewidencyjnym [...] zostało przejęte na własność Skarbu Państwa, a dotychczasowym właścicielom przydzielono do bezpłatnego użytkowania działkę gruntu nr [...] o pow. [...] ha (pkt. 3 tej decyzji). Ponadto, że dożywotni użytkownicy nieruchomości zmarli. W dniu [...] r. organ I instancji przeprowadził oględziny nieruchomości, celem ustalenia czy M. B., po śmierci swoich rodziców tj. A. i B. B., faktycznie włada przedmiotową nieruchomością, w wyniku czego stwierdził, że wnioskodawca użytkuje tę działkę. Ponieważ wnioskodawca spełniał ustawowe kryteria określone w art. 118 ust. 2 ww. ustawy, organ przeniósł na niego własność działki. Decyzja ta stała się ostateczna.
Wnioskiem z dnia [...] r. W. B., M. Z. D. i U. B. zwrócili się do Wójta Gminy o przyznanie im prawa własności działki nr [...] wskazując, że ich ojciec B. B. któremu przysługiwało prawo użytkowania tej działki, zmarł w dniu [...] r., a wnioskodawcy użytkują tę działkę do uprawy warzyw i ziemniaków. Pismo to zostało przekazane organowi właściwemu w sprawie, tj. Staroście , który decyzją z dnia [...] r. odmówił wnioskodawcom przeniesienia prawa własności działki nr [...] z tego względu, że postępowanie dotyczące przeniesienia własności działki na rzecz M. B. zostało zakończone decyzją ostateczną z dnia [...] r. i decyzja ta może być wzruszona jedynie w trybie określonym w kpa. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie decyzją z dnia [...] r. utrzymało tę decyzję w mocy.
Po wniesieniu przez W. B., M. Z. D. i U. B. skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na ww. decyzję, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w trybie autokontroli decyzją z dnia [...] r. uchyliło decyzję własną z dnia [...] r. oraz decyzję Starosty z dnia [...] r. i przekazało sprawę do rozpoznania organowi I instancji. W uzasadnieniu tej decyzji Kolegium wskazało, że w razie wątpliwości co do treści wniosku wszczynającego postępowanie administracyjne, obowiązkiem organu jest ustalenie rzeczywistej woli osoby, od której wniosek ten pochodzi, a postępowaniu temu towarzyszy należyte i wyczerpujące poinformowanie strony o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Kolegium wskazało, że Starosta ponownie rozpoznając sprawę powinien zbadać, czy zachodzą przesłanki do wzruszenia decyzji ostatecznej z dnia [...] r. w jednym z nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego.