Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Danuta Strzelecka -Kuligowska ( spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Renata Bukowiecka-Kleczaj Sędzia WSA Arkadiusz Windak Protokolant Starszy sekretarz sądowy Joanna Białas-Gołąb po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 18 grudnia 2014r. sprawy ze skargi P. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie ustalenia ciężaru realnego z tytułu niezapłaconej ceny działki i inwentarza oddala skargę.
Pismem z dnia 22 lipca 2014 r. P. W. reprezentowany przez r.pr. A. D. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] utrzymującą w mocy decyzję własną z dnia [...] mocą której organ, stwierdził nieważność decyzji Starosty z dnia [...] oraz odmówił stwierdzenia nieważności decyzji co do ustalenia wartości ciężaru realnego.
Wyłaniający się z treści ww. decyzji oraz akt jej stan sprawy, przedstawia się następująco.
Starosta, działając na podstawie art. 2 ust. 2 i art. 3a Dekretu z 8.08.1946 r. o wpisywaniu w księgach hipotecznych () prawa własności nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej oraz art. 6 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 15.11.1984 r. o podatku rolnym, w decyzji z dnia [...], ustalił wartość ciężaru realnego w wielkości [...] kwintala na kwotę [...]. W decyzji, stwierdził, że ww. kwota obowiązuje w przypadku wpłaty należności do [...] na konto Starostwa Powiatowego.
Pismem z dnia [...] P. W. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji Starosty z dnia [..] zarzucając jej wydanie z rażącym naruszeniem art. 2 ust. 2 i art. 3a Dekretu z 8.08.1946 r. o wpisywaniu w księgach hipotecznych () prawa własności nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej oraz art. 5 ust. 3 w zw. z ust. 1 pkt 6 ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego, wobec rozpoznania sprawy, której przedmiot należy do kompetencji Banku Gospodarstwa Krajowego.
Decyzją z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej Starosty z dnia [...], uznając, że zarzuty wnioskodawcy o rażącym naruszeniu prawa, są bezzasadne. Kolegium podało, że wprawdzie przepisy powołane w decyzji Starosty nie mogły być podstawą rozstrzygnięcia, to jednak decyzja ta ma umocowanie prawne w dekrecie z dnia 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta, ewentualnie w dekrecie z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych. Organ nie uznał także twierdzenia wnioskodawcy, że właściwym do wydania decyzji określających wartość kwintala z żyta, jest Bank Gospodarstwa Krajowego. Ponadto organ stwierdził, że za odmową stwierdzenia nieważności przemawia wystąpienie pośrednio nieodwracalnych skutków, w postaci wykreślenia wpisu o ciężarze z księgi wieczystej.
W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy na skutek wniosku P. W., decyzją z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję własną z dnia [...].
P. W. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Kolegium z dnia [...]. Wyrokiem z dnia 27 września 2012 r., sygn. akt II SA/Sz 719/12, Sąd uchylił ww. decyzje Kolegium i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpoznania.
Jak wynika z treści uzasadnienia wyroku, Sąd uznał, że bezspornie dekret z dnia 8 sierpnia 1946 r. o wpisywaniu w księgach hipotecznych (gruntowych) prawa własności nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej (Dz. U. Nr 39, poz. 233 ze zm.), nie zawiera podstawy prawnej do wydania decyzji w przedmiotowym postępowaniu. Sąd nie podzielił też dalszych twierdzeń organu, że decyzja Starosty miała umocowanie w przepisach dekretu z dnia 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Odzyskanych i byłego Wolnego Miasta, czy też dekretu z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych. Akty te normują wprawdzie kwestie związane z nabyciem własności nieruchomości w trybie reformy rolnej, wskazują jako organ właściwy - starostę, jednakże brak jest unormowania, które dotyczyłoby przeliczeń ujawnionego w księdze wieczystej ciężaru realnego określonego w kwintalach żyta. Dekrety te nie przewidują domniemania kompetencji starosty we wszystkich sprawach związanych z nabyciem nieruchomości przejętych na cele reformy rolnej. W tej sytuacji, Sąd uznał, że nieuprawnione jest wywodzenie podstawy prawnej do działania organu administracji publicznej z ogólnego zakresu unormowania dekretów, jak uczynił to organ. Skoro ww. dekrety nie dotyczą sprawy objętej decyzją, co do której prowadzone jest postępowanie nieważnościowe, to w przepisach ustaw kompetencyjnych związanych z podziałem zadań między organami administracji rządowej i samorządowej wynikających z tych dekretów również nie sposób doszukać się umocowania Starosty do ustalenia w formie decyzji wartości ciężaru realnego. Z uwagi na to, że organ nie sprecyzował, jakie to ustawy kompetencyjne stanowią podstawę prawną decyzji z dnia [...], to Sąd ograniczył się tylko do oceny stanowiska organu w zakresie wyżej wskazanym.