Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Makowska, Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder (spr.), Sędzia WSA Marzena Iwankiewicz, Protokolant sekretarz sądowy Anita Jałoszyńska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 6 lutego 2014 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie specjalnego zasiłku opiekuńczego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza z dnia [...] nr [...].
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję Burmistrza z dnia r. nr w sprawie odmowy przyznania A. K. prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad matką E. A..
Według ustaleń organu, Burmistrz decyzją z dnia [...] r. przyznał A. K. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawną w stopniu znacznym matką E. A., w okresie od dnia [...] r. na czas nieokreślony.
W dniu [...] r. A. K. wystąpiła do Burmistrza z wnioskiem o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad matką przedkładając orzeczenie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia [...] r., zaliczające E. A. do znacznego stopnia niepełnosprawności na stałe. Z orzeczenia wynika, ze niepełnosprawność matki wnioskodawczyni istnieje od [...] r. oraz to, że jest ona niezdolna do pracy oraz wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.
Kolegium przytaczając treść art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych wskazało, że jednym z kryteriów przyznania świadczenia jest kryterium dochodowe, które A. K. spełnia, albowiem dochód na osobę w jej trzyosobowej rodzinie (wnioskodawczyni, jej małoletnia córka M. K. oraz matka E. A.) jest niższy od kryterium dochodowego wskazanego w art. 5 ust.2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, wynoszącego [...] zł, albowiem stanowi kwotę [...] zł.
Podstawę odmowy przyznania wnioskodawczyni specjalnego zasiłku opiekuńczego stanowi jednak niespełnienie przez nią warunku rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Ze względu na to, że E. A. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności od dnia [...] r., organ zmuszony był ocenić, czy A. K. od tej daty zrezygnowała z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu opieki nad matką. Z ustaleń organu wynikało, że wnioskodawczyni od dnia [...] r. pozostawała bez pracy, natomiast od dnia [...] r. do [...] r. była osobą bezrobotną, zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy. Ze względu na przyznanie od dnia [...] r. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad matką, od [...] r. A. K. utraciła status osoby bezrobotnej decyzją Starosty z dnia [...] r. W związku z tymi ustaleniami organ stwierdził, że wnioskodawczyni od czasu wygaśnięcia stosunku pracy z dniem [...] r. nie podejmowała zatrudnienia, a zatem rezygnacja z zatrudnienia nie była spowodowana niepełnosprawnością matki.
Kolegium wskazało, że kwestią sporną w rozpatrywanej sprawie jest wykładnia pojęcia "rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej". Zdaniem organu wykładnia dokonana przez organ I instancji jest prawidłowa, albowiem za osobę rezygnującą z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności należy uznać osobę, która zrzekła się tego zatrudnienia dobrowolnie w celu sprawowania opieki. Regulacja art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych uregulowała to zagadnienie odmiennie od przepisu art.17 powołanej ustawy, dotyczącego świadczenia pielęgnacyjnego, gdzie warunkiem jest niepodejmowanie zatrudnienia w związku z opieką nad chorym członkiem rodziny. W przypadku specjalnego zasiłku opiekuńczego musi istnieć związek przyczynowy pomiędzy zakończeniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a podjęciem się opieki nad osobą niepełnosprawną, wymagająca bezpośredniej stałej opieki.