Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Dąbrowska (spr.), Sędziowie Anna Mierzejewska, Joanna Kube, Protokolant Izabela Filipowicz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 listopada 2008 r. sprawy ze skargi I. M. na decyzję Prezesa Rady Ministrów z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania emerytury specjalnej 1. oddala skargę, 2. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz radcy prawnego A. J. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) zł oraz kwotę 52,80 (pięćdziesiąt dwa osiemdziesiąt) zł stanowiącą 22% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
Prezes Rady Ministrów decyzją z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...], po rozpoznaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy swoją wcześniejszą decyzję z dnia z dnia [...] maja 2008 r. nr [...], którą odmówił I. M. przyznania emerytury specjalnej.
W uzasadnieniu decyzji Prezes Rady Ministrów podkreślił, że przyznanie świadczenia na podstawie art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), jest możliwe w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Przepis ten nie precyzuje warunków, jakie powinny być spełnione, aby świadczenie to mogło zostać przyznane. Organ podał, że przy rozpatrywaniu wniosków o świadczenie specjalne brana jest pod uwagę sytuacja bytowa wnioskodawcy, jednakże nie stanowi ona jedynego kryterium przyznawania świadczenia. Może być ono bowiem przyznane osobie znajdującej się w trudnej sytuacji bytowej, o ile w sprawie występują też inne okoliczności, mające charakter szczególny.
Organ wskazał, iż 58-letnia wnioskodawczyni zwróciła się o przyznanie emerytury w drodze wyjątku. We wniosku I. M. podała, że na swoim wyłącznym utrzymaniu ma 14-letniego syna wymagającego leczenia i rehabilitacji. Otrzymywana emerytura w kwocie [...] zł wystarcza jedynie na opłaty związane z utrzymaniem mieszkania. Wnioskodawczyni otrzymuje również dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka, zasiłek rodzinny i dodatek mieszkaniowy, łącznie w kwocie [...] zł. I. M. podała, że z wykształcenia jest magistrem inżynierem [.] z 20-letnim stażem pracy. Wskazała, iż z przyczyn od niej niezależnych, tj. choroby i śmierci męża, śmierci ojca, ciąży w późnym wieku i samotnego macierzyństwa, od 14 lat zmuszona jest do korzystania z pomocy społecznej, która to pomoc ogranicza się do zwrotnych zasiłków celowych w kwotach 100-200 zł. Podniosła, iż jej ostatni pracodawca, tj. Ośrodek Pomocy Społecznej w L., w którym była zatrudniona w latach 1993-1994, znając jej położenie, odmówił skorzystania przez nią z urlopu wychowawczego i z dniem zakończenia urlopu macierzyńskiego rozwiązał z nią umowę o pracę. W 1995 r. przyznano jej prawo do wcześniejszej emerytury z uwagi na stan zdrowia dziecka.
Świadczenie to jest bardzo niskie i uniemożliwia jej powrót na rynek pracy. Wskazała, iż synowi odebrano dodatek pielęgnacyjny, po 10 latach otrzymywania tego świadczenia. We wniosku I. M. skierowała pod adresem pracowników ośrodka pomocy społecznej szereg zarzutów, twierdząc iż działają oni na jej szkodę.
Wskazała m.in. iż nie otrzymała zasiłku na wyjazd wakacyjny z dzieckiem oraz, że Ośrodek Pomocy Społecznej nigdy nie przedstawił jej propozycji pracy, którą mogłaby podjąć. Podała, iż stan zdrowia syna ([...]) powstał z winy szpitala, w którym się urodził. Podniosła, iż ratując zdrowie dziecka poświęciła karierę zawodową skazując siebie i dziecko na brak środków do normalnego życia. W związku z powyższym wnosi o pomoc w wydostaniu się z "przepaści", w której się znalazła razem z dzieckiem i uzyskaniu zadośćuczynienia za poniesione straty finansowe, moralne i zdrowotne poprzez przyznanie emerytury w kwocie umożliwiającej godne życie. Wnioskodawczyni podała, że jej szczególnym osiągnięciem jest to, że pochodząc z biednej wiejskiej rodziny, dzięki wytrwałości udało jej się ukończyć Politechnikę Warszawską, a następnie, mimo że nie należała do PZPR, zdobyć pracę w Ministerstwie [...] oraz fakt, iż pomimo podejmowanych wobec niej działań przez OPS przez 15 lat dzięki pożyczkom od znajomych udało jej się przeżyć z dzieckiem. Wnioskodawczyni podała, iż ojciec dziecka nie łoży dobrowolnie na jego utrzymanie. Oświadczyła, iż nie występowała do sądu o ustalenie alimentów na rzecz dziecka gdyż nie wie gdzie ojciec dziecka przebywa i nie ma z nim kontaktu.