Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Andrzej Góraj Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras Sędzia WSA - Adam Lipiński (sprawozdawca) Protokolant - specjalista Marek Kozłowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2014 r. sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Gminy S. z dnia [...] sierpnia 2013 r. nr [...] w sprawie nadania statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury w S. z siedzibą w C. w przedmiocie nieważności uchwały: stwierdza, że uchwała w części dotyczącej następujących postanowień statutu: § 5 ust. 3 pkt 13, § 6 ust. 4 i § 10 została podjęta z naruszeniem prawa.
Wojewoda [...] w skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skardze z dnia [...] kwietnia 2014 r. wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały Nr [...] Rady Gminy S. z dnia [...] sierpnia 2013 r. w sprawie nadania Statutu Gminnemu Ośrodkowi Kultury w S. z siedzibą w C.
Zaskarżonej uchwale zarzucił istotne naruszenie art. 13 ust. 2 pkt 3 i 6 oraz art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406 ze zm.), polegające na tym, że:
1) w § 5 ust. 3 pkt 13 statutu Rada Gminy uchwaliła, że GOK może prowadzić inną działalność gospodarczą.
Instytucje kultury mogą prowadzić działalność ekonomiczną m. in. w formie wyodrębnionej działalności gospodarczej (np. handlowej czy usługowej) w celu uzyskania zysku, który będzie służył rozwijaniu podstawowej działalności statutowej. Rodzaj tejże działalności oraz postanowienia jej dotyczące winny być zatem szczegółowo określone w statucie. Wprawdzie Rada w § 5 ust.3 pkt 1-12 określiła różne rodzaje działalności gospodarczej, jednakże treść punktu 13, dopuszczającego "inną" działalność, czyni ten katalog otwartym i dowolnym, co jest niezgodne z treścią upoważnienia z art. 13 ust. 2 pkt 6 i pkt 2 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Statut powinien określać w sposób konkretny rodzaj działalności innej niż kulturalna, jeżeli instytucja zamierza działalność taką prowadzić. Brak w tym przypadku podstaw do regulacji niepełnej i niedookreślonej. Obligatoryjnym elementem statutu są także postanowienia dotyczące prowadzenia działalności innej niż kulturalna, jeżeli instytucja zamierza działalność taką prowadzić.
2) w § 6 ust. 4 statutu Rada Gminy przyjęła, że dyrektora GOK powołuje i odwołuje organizator na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Statut nadany jednostce kultury przez organizatora winien zawierać postanowienia w zakresie ustalonym w przepisie art. 13 ust. 2 przywołanej wyżej ustawy. W punkcie 3 tego przepisu zawarty jest wymóg określenia w statucie organów zarządzających i doradczych oraz sposobu ich powoływania. Z jego brzmienia wywieść należy, iż statut winien określać między innymi, czy organ zarządzający (dyrektor) jest wyłaniany w drodze konkursu, oraz na jaki okres ma być powołany. Statut instytucji kultury, jako akt prawa miejscowego o charakterze szczególnym zawiera regulacje prawne korzystające z pierwszeństwa przed innymi, mającymi charakter ogólny, toteż wyprzedza niejako w stosowaniu przepisy ustaw (tak: wyrok WSA w Szczecinie z dnia 7.07.2011 r. sygn. akt II SA/Sz 523/11, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 30.01.2013 r. sygn. akt IV SA/Wr 673/12).
Rada Gminy S. częściowo spełniła delegację ustawową poprzez określenie organu zarządzającego Gminnym Ośrodkiem Kultury, wskazując w § 6 ust. 1 Statutu, że jest nim dyrektor, nie wykonała jednakże delegacji w zakresie określenia sposobu powołania dyrektora (np. w drodze konkursu ), ani też nie określiła terminu, na jaki miałby on być powołany (art. 13 ust. 2 pkt 3 i art. 15 ust. 2 ustawy). Nie spełnia powyższych wymogów zapis § 6 ust. 4, że "Dyrektora GOK- u powołuje i odwołuje organizator na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej". Przepisy prawne niższego rzędu, w sprawach nieuregulowanych, nie mogą zawierać odesłań do przepisów hierarchicznie wyższych. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może zatem warunkować stosowania przepisów normatywnych wyższego rzędu brakiem odpowiedniej regulacji w akcie normatywnym niższego rzędu, (tak: wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 25 czerwca 2008 r. sygn. akt IV SA/Wr 176/07). Rada Gminy była więc zobowiązana do wyczerpania zakresu upoważnienia ustawowego, w oparciu o które podjęła uchwałę, bowiem kwestie te zostały uznane przez ustawodawcę za niezbędne dla prawidłowego prowadzenia działalności przez jednostkę kultury.