Przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu zalania mieszkania wodami powodziowymi jednemu z ubiegających się, a odmówienie przyznania takiej zapomogi drugiemu wydaje się wskazywać na niekonsekwencję organu. Wydaje się też wskazywać na naruszenie zasady "równego traktowania przez władze publiczne" wszystkich obywateli, o czym stanowi art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.
uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji w przedmiocie odmowy przyznania jednorazowej zapomogi w kwocie 3000 zł z tytułu szkód powodziowych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarżący domaga się przyznania mu jednorazowej zapomogi z tytułu strat powodziowych powstałych w wyniku powodzi z lipca 1997 r.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 17 lipca 1997 r. o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi (...) /Dz.U. nr 80 poz. 491 ze zm./ jednorazowa zapomoga pieniężna przysługuje osobom, które wskutek powodzi poniosły straty w gospodarstwie domowym w wyniku zalania mieszkań. Wysokość zapomogi wynosi 3000 zł, a właściwym do jej przyznania jest kierownik ośrodka pomocy społecznej w uzgodnieniu z upoważnionymi przedstawicielami rady gminy /art. 1 ust 2 i 3 cyt. ustawy/. Rzeczą więc organu rozpoznającego wniosek o przyznanie jednorazowej zapomogi z art. 1 ust. 1 powołanej wyżej ustawy jest zbadanie, czy zostały spełnione kumulatywnie wszystkie przesłanki z tego przepisu.
W szczególności czy powstały straty w gospodarstwie domowym wnioskodawcy, czy są one wynikiem zalania mieszkania i czy zalanie to jest następstwem powodzi.
Pojęcie powodzi nie zostało zdefiniowane w przepisach omawianej ustawy. Potocznie zaś powodzią określa się zalanie przez wodę gruntów położonych poza korytami rzek i ich obwałowaniami oraz poza obszarami zbiorników wodnych, na skutek wylewu wód rzek i tychże zbiorników. W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że przytoczona definicja nie jest wystarczająco użyteczna przy stosowaniu ustaw o usuwaniu skutków powodzi, która miała miejsce w lipcu 1997 r. W praktyce orzeczniczej bowiem znane są przypadki zalania mieszkań /domów/ wodami cofającymi się od strony rzek kanałami wodno-kanalizacyjnymi, a na terenach spadzistych - wodami spływającymi po gruncie ze szczytów poza istniejącymi ciekami /por wyrok NSA z dnia 5 czerwca 1998 r. II SA/Wr 453/98/. Zatem stwierdzenie, że szkody w mieszkaniu skarżącego zostały wyrządzone "pośrednio przez powódź" nie świadczy jeszcze o braku przesłanek do przyznania jednorazowego świadczenia z art. 1 ust 1 i 2 powołanej ustawy o stosowaniu szczególnych rozwiązań w związku z likwidacją skutków powodzi. Sformułowanie protokołu oględzin z dnia 29 września 1997 r., iż "zawilgocenie ścian nie wymaga obicia tynków tylko osuszenia" również nie wyjaśnia istoty sprawy. Z protokołu tego bowiem nie wynika, iż do mieszkania skarżącego nie przedostały się wody powodziowe.
Zresztą ustalenie tej okoliczności w drodze oględzin przeprowadzonych w parę miesięcy po ustąpieniu powodzi wydaje się być niemożliwe. Dlatego należało sięgnąć również po inne środki dowodowe przewidziane w art. 75 par. 1 Kpa, w tym po dowód z zeznań świadków, przesłuchania stron i ewentualnie skorzystać z dokumentacji fotograficznej. Należało także posłużyć się pośrednio dowodami zebranymi w sprawie z wniosku o przyznanie jednorazowego świadczenia, złożonego przez matkę skarżącego. Z ustaleń organu orzekającego wynika bowiem, że rodzice skarżącego mieszkają z nim w jednym domu, tylko prowadzą odrębne gospodarstwo domowe.
Matka skarżącego otrzymała jednorazową zapomogę w kwocie trzech tysięcy zł z tytułu szkód powodziowych spowodowanych zalaniem mieszkania. Z tych samych ustaleń wynika, że część pomieszczeń mieszkalnych skarżącego zlokalizowana jest na parterze budynku na poziomie lokalu mieszkalnego rodziców. W tych okolicznościach przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu zalania mieszkania wodami powodziowymi jednemu z ubiegających się, a odmówienie przyznania takiej zapomogi drugiemu wydaje się wskazywać na niekonsekwencję organu. Wydaje się też wskazywać na naruszenie zasady "równego traktowania przez władze publiczne" wszystkich obywateli, o czym stanowi art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Pozostaje również w niezgodności z obowiązującą w demokratycznym państwie prawnym zasadą sprawiedliwości społecznej, wyrażoną w art. 2 Konstytucji.
W świetle powyższych rozważań zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa i podlega uchyleniu z powodu naruszenia prawa.
Z tych względów na mocy art. 22 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ należało orzec jak w sentencji.