Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zygmunt Wiśniewski, Sędziowie Sędzia WSA Mieczysław Górkiewicz (spr.), Sędzia WSA Alicja Palus, Protokolant Aleksandra Siwińska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 października 2007 sprawy ze skargi A. Sp. z o.o. we W. na decyzję Wojewody D. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie wniesienia sprzeciwu wobec zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na montażu banerów reklamowych na elewacjach budynku biurowego przy Placu [...] we W. oddala skargę
Decyzją z dnia 3 stycznia 2007 r. Prezydent W. wniósł sprzeciw wobec zamiaru skarżącego montażu na określonym budynku banerów reklamowych, gdyż inwestor nie uzupełnił zgłoszenia o pozwolenie konserwatora zabytków, niezbędne z uwagi na położenie budynku na terenie wpisanym do rejestru zabytków i stanowiącym Pomnik Historii.
Zaskarżoną decyzją organ utrzymał w mocy powyższą decyzję. W uzasadnieniu organ przytoczył przepisy art. 30 ust. 2 i 39 ust. 1 prawa budowlanego oraz art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Wniesienie sprzeciwu wobec zamiaru wykonania robót budowlanych na obszarze wpisanym do rejestru zabytków oraz stanowiącym zespół historycznego centrum W. uznanym za pomnik historii, po nieuzupełnieniu zgłoszenia o wymagane pozwolenie konserwatora zabytków, było uzasadnione. Bezzasadne natomiast były podniesione w odwołaniu inwestora zarzuty błędnej wykładni powołanych przepisów i naruszenia art. 6, art. 7, art. 11, art. 77 i art. 107 k.p.a.
W skardze do sądu administracyjnego inwestor zarzucił naruszenie art. 36 ust. 1, 2 i 10 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. przez przyjęcie, że budynek jest wpisany do rejestru zabytków i wymagane było pozwolenie konserwatora zabytków oraz naruszenie art. 30 ust. 7 pkt. 2 prawa budowlanego przez przyjęcie, że dla umieszczenia reklamy na elewacji budynku wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę, a ponadto naruszenie art. 6,7,8,9 10 i 11 k.p.a. Skarżący wskazał, że budynek na którym zamierzał zamontować banery reklamowe położony jest na terenie zabytkowym, jednak sam budynek nie stanowi zabytku. Podmiotem zobowiązanym do uzyskania pozwolenia konserwatora zabytków jest osoba posiadająca tytuł prawny do korzystania z zabytku, tymczasem skarżący nie posiada żadnego tytułu prawnego do przestrzennego założenia miejskiego wpisanego do rejestru zabytków. Organ bezpodstawnie uznał, jakoby wszystkie obiekty położone na terenie zabytkowym, stanowiły zabytki. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji nie omówiono zarzutów procesowych inwestora.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie w oparciu o dotychczasową argumentację.
W uzupełnieniu skargi skarżący nadal podkreślał, że budynek o którym mowa w zgłoszeniu, niewątpliwe nie stanowi zabytku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stan faktyczny nin. sprawy został ustalony w sposób prawidłowy, był typowy i wymagał jedynie oceny prawnej. Inwestor zgłosił zamiar wykonania montażu dwóch banerów siatkowych na elewacjach określonego budynku. Budynek niewątpliwe nie stanowił zabytku, natomiast położony był na obszarze wpisanym decyzją konserwatora zabytków do rejestru zabytków (w tym przypadku WKZ nr 212 z dnia 12 maja 1967 r.) oraz ponadto stanowiącym pomnik historii (rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 8.09.1994r. MP Nr 50, poz. 425). Wymagało rozstrzygnięcia zagadnienie prawne, czy inwestor powinien dołączyć do zgłoszenia zamiaru wykonania tych robót budowlanych pozwolenie konserwatora zabytków, czy też uzyskanie tego pozwolenia było zbędne lub niewykonalne. Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 3 pkt 2 i 8 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) zabytek nieruchomy oznaczać może nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości, zaś roboty budowlane to roboty budowlane w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego, podejmowane przy zabytku lub w otoczeniu zabytku. Zgodnie z art. 6 tej ustawy ochronie podlegają zabytki nieruchome będące w szczególności układami urbanistycznymi ruralistycznymi i zespołami budowlanymi. Według art. 36 ustawy pozwolenia konserwatora zabytków wymaga podejmowanie działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku wpisanego do rejestru, a w szczególności prowadzenie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru oraz umieszczenie na takim zabytku urządzeń technicznych, tablic, reklam oraz napisów. Według skarżącego uzasadniona jest wykładnia tych przepisów, zawężająca pojęcie zabytku jako miejsca prowadzenia robót budowlanych do części nieruchomości zabytkowej obejmującej budynek wpisany osobno do rejestru zabytków, gdyż wymaganie osobnego pozwolenia dla wszelkich robót prowadzonych przy każdym z obiektów usytuowanych na obszarze zabytkowym, byłoby nieuzasadnione czy wręcz absurdalne. W ocenie Sądu była to wykładnia prawotwórcza w niedozwolonym stopniu, bowiem ustawodawca w żaden sposób nie różnicuje pojęcia zabytku przy ustanowieniu obowiązku przewidzianego w art. 36 ustawy. Z natury rzeczy wszelkie roboty budowlane prowadzone są na nieruchomościach, w tym na ich częściach składowych (budynkach) bądź budynkach stanowiących odrębne nieruchomości, i do ustawodawcy należy ograniczenie pojęcia zabytku nieruchomego jako terenu objętego robotami budowlanymi do konkretnej części danej nieruchomości, o ile zabytkiem jest zespół nieruchomości. Niewątpliwie w ujęciu potocznym można wyobrazić sobie takie rodzaje robót bądź obiektów, przy których byłyby prowadzone, dla których wymaganie pozwolenia konserwatora zabytków wydaje się nieodpowiednie. W ustawie słusznie zaniechano ustanowienia w tej mierze drobiazgowych unormowań, pozostawiając takie szczegółowe rozstrzygnięcia gestii właściwego organu. W jednolitym orzecznictwie sądowoadministracyjnym wykładnia proponowana przez skarżącego, nie jest spotykana (patrz orzeczenia Lex nr 271575 i 198374). W ocenie Sądu z kolei tytuł prawny do korzystania z zabytku ( art. 36 ust. 5 cyt. ustawy) może być ograniczony przedmiotowo do części zabytku, nawet w sensie uprawnienia do korzystania z elewacji budynku usytuowanego na obszarze stanowiącym zabytek.
Wobec zaznaczonego na wstępie jednoznacznego charakteru przedmiotu sprawy wystarczające uznać należało uzasadnienie zaskarżonej decyzji. Skoro decyzja ta nie naruszała ponadto art. 30 ust. 2 i 6 pkt 2 prawa budowlanego (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118), należało zgodnie z ust.151 p.p.s.a., orzec jak na wstępie.
J.T. 14.11.07 r.