Wojewódzki Sąd Administracyjny we W w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Julia Szczygielska Sędziowie: Sędzia WSA Mieczysław Górkiewicz Sędzia WSA Olga Białek (spr.) Protokolant: Patrycja Kikosicka-Jędrzejczak po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 lutego 2012 r. sprawy ze skargi A sp. jawna na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie nakazu natychmiastowego wstrzymania wywożenia odpadów na działkę i usunięcie ich z miejsca nieprzeznaczonego do składowania i magazynowania odpadów. oddala skargę.
Decyzją z dnia 26 maja 2011 r. Wójt Gminy Ż nakazał firmie A Spółka jawna z siedzibą we Wrocławiu - jako właścicielowi odpadów o kodzie 170101, 170102 i 170504 - natychmiastowe wstrzymanie wywożenia na działkę nr [...], obręb K - K wskazanych odpadów, a następnie ich usunięcie w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji.
W odwołaniu od powyższej decyzji Spółka jawna wniosła o jej uchylenie w całości, ewentualnie o jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Odwołujący się wskazali na naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 77 § 1, art. 79 i art. 81 k.p.a. - przez niezebranie w sposób wyczerpujący i nierozpatrzenie w sposób prawidłowy materiału dowodowego, wykonanie oględzin nieruchomości bez udziału zainteresowanego podmiotu który nie został o tych oględzinach powiadomiony co najmniej 7 dni naprzód, bez zapewnienia stronie możliwości wypowiedzenia się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego i pomimo tego uznanie okoliczności za udowodnione. Organowi pierwszej instancji zarzucono również naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 34 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 36 ustawy o odpadach. Zdaniem Spółki jest ona bowiem uprawniona do wywozu odpadów na działkę nr [...] stanowiącą miejsce magazynowania i składowania odpadów o podanych wcześniej kodach. W tym względzie strona powołała się na decyzję Marszałka Województwa Dolnośląskiego z dnia 27 października 2010 r. zatwierdzającą program gospodarski odpadami oraz na umowę z D P zawartą 23 maja 2010 r. na mocy której przekazano mu do utwardzenia powierzchni odpady pochodzące z prac budowlanych. Uprawnienie do takiego działania wywodzono z art. 33 ust. 1 ww. ustawy. Natomiast naruszenie przepisu art. 36 uzasadniono prowadzeniem ewidencji odpadów zgodnie z katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu decyzją z dnia [...] r. ([...]) uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Jako podstawę rozstrzygnięcia organ wskazał przepis art. 138 § 2 k.p.a. w związku z art. 7, art. 10, art. 67 § 2 pkt 2 i 3, art. 77 § 1, art. 80 i 81 k.p.a., oraz przepis art. 34 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.
W uzasadnieniu Kolegium wyjaśniło, że decyzja organu pierwszej instancji podjęta została przede wszystkim z naruszeniem art. 7, art. 10 § 1 k.p.a. oraz art. 85 w związku z art. 10 i art. 28 k.p.a.
Stanowiący materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia przepis art. 34 ustawy o odpadach, zobowiązuje bowiem wójta (burmistrza, prezydenta) do nakazania - drodze decyzji - posiadaczowi odpadów usunięcia odpadów składowanych lub magazynowanych w miejscach do tego nieprzeznaczonych wraz ze wskazaniem sposobu wykonania tej decyzji. Stosownie do art. 3 ust. 3 pkt 13 tej ustawy przez posiadacza odpadów rozumienie się każdego, kto faktycznie włada odpadami (wytwórcę odpadów, inną osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną), z wyłączeniem prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów, przy czym domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości. Natomiast według art. 3 pkt 44 ustawy - Prawo ochrony środowiska, przez władającego powierzchnią ziemi, rozumie się właściciela nieruchomości, a jeżeli w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej na podstawie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne ujawniono inny podmiot władający gruntem - podmiot ujawniony jako władający. Przytaczając powyższe regulacje Kolegium wskazało na wynikające z nich domniemanie faktyczne, że posiadacz lub dzierżyciel nieruchomości na której znalazł się odpad, staje się automatycznie domniemanym posiadaczem odpadu. Takie domniemanie jest jednak niewystarczające dla nałożenia obowiązku publicznoprawnego, dlatego konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego dla wykazania władztwa nad opadem. Jeżeli nie można wskazać faktycznie władającego odpadem przyjmuje się domniemanie prawne, że posiadaczem odpadów jest władający powierzchnią ziemi.