Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Łucja Franiczek, Sędziowie Sędzia WSA Iwona Bogucka (spr.), Sędzia WSA Włodzimierz Kubik, Protokolant st. sekretarz sądowy Magdalena Dąbek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2012 r. sprawy ze skargi W. G. na bezczynność Wojewody [...] w przedmiocie wydania dokumentu stwierdzającego tożsamość oddala skargę.
Pismem z [...]r. W. G. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, zarzucając że od roku 2007 organy samorządu i organy centralne nie załatwiły sprawy dowodu osobistego, który został wydany wadliwie, niezgodnie z danymi podanymi we wniosku. Podał, że wniósł w tej sprawie zarzuty do Ministra Spraw Wewnętrznych, organ tej jednak pismem z [...]r. poinformował, że działania Wojewody [...]nie naruszają prawa, a Skarżący z tym stanowiskiem się nie zgadza. Do skargi dołączono m. in. wniosek Skarżącego z [...] r. o wydanie dowodu osobistego, pismo Wojewody [...]z [...]r. skierowane do Skarżącego, stanowiące odpowiedź na jego dwie skargi z [...]r. na działanie organów gminy M., zażalenie Skarżącego do Ministra Spraw Wewnętrznych z [...]r. oraz stanowiące odpowiedź na to zażalenie pismo Ministra Spraw Wewnętrznych z [...] r.
Skarga została pierwotnie zarejestrowana pod sygnaturą II KO/Gl 37/12, a pismem z [...]r. Sąd wezwał Skarżącego do jej sprecyzowania poprzez podanie, pod adresem jakiego organu kieruje swoje zarzuty, jaka jest ich treść i czego dotyczy żądanie skargi. Ponieważ pismo Skarżącego z [...]r. nie zawierało danych pozwalających na skonkretyzowanie jego żądania, został ono ponownie wezwany przez Sąd do określenia swych zarzutów i organów, których działalności te zarzuty dotyczą. W piśmie z [...]r. Skarżący podał, że składa skargę na bezczynność Wojewody [...], który nie wydaje decyzji w sprawie wydanego dowodu osobistego, w którym nie ujawniono adresu Skarżącego. Po skonkretyzowaniu przedmiotu skargi, sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą II SAB/Gl 41/12.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu wyjaśnił, że skarżący kwestionuje dokonane w trybie administracyjnym wymeldowanie z pobytu stałego w [...]. Odmówił odebrania dowodu osobistego wydanego bez informacji o miejscu zameldowania i domaga się ujawnienia w dowodzie osobistym adresu zameldowania w K.. Wojewoda [...] rozpoznawał zarówno odwołanie Skarżącego od decyzji Wójta Gminy M. z [...]r. o wymeldowaniu, jak i szereg skarg na działania Wójta Gminy M.. Skarżący domaga się wydania dowodu zgodnie z podanymi przez siebie danymi, w tym z podaniem miejsca zameldowania w K. i zarzuca Wojewodzie bezczynność w sprawie wydania dowodu. Dowód wydaje właściwy organ gminy, Wojewoda sprawuje zaś nadzór nad działalnością tych organów w zakresie regulowanym ustawą o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz jest organem odwoławczym. Wojewoda nie posiada zatem kompetencji do wydawania dowodów osobistych, natomiast jako organ nadzoru rozpoznawał wszystkie skargi kierowane do niego przez skarżącego. Nie jest natomiast przed Wojewodą prowadzone żadne postępowanie odwoławcze, w którym można temu organowi zarzucić bezczynność. Wojewoda opisał treść pism kierowanych do niego przez skarżącego oraz udzielone na nie odpowiedzi. Wyjaśnił, że wobec wymeldowania skarżącego z adresu w K. i braku innego adresu zameldowania, rubryka dowodu przeznaczona na wpis dotyczący miejsca zameldowania zawiera adnotację o braku takiego adresu. Wskazano, że dotychczasowe działania organu zarówno I instancji jak i Wojewody pozostawały w zgodzie ze stanowiskiem wyrażonym w uchwale siedmiu sędziów SN z 31 października 1991 r. III AZP 6/91, zgodne z którą wpis w dowodzie dotyczący miejsca zameldowania nie jest dokonywany decyzją, ale potwierdza wykonanie obowiązku meldunkowego, a organ nie wydaje decyzji o odmowie wydania dowodu osobistego o określonej treści. Także w sądownictwie administracyjnym prezentowany był pogląd, że możliwość zaskarżenia czynności materialno-technicznej dotyczącej wydania dowodu bądź wpisu do niego jest możliwa w drodze skargi do sądu, po uprzednim wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa, co wyklucza wydanie w tej sprawie decyzji. Stanowisko to aktualnie ulega zmianie w orzecznictwie, które przyjmując, że wydanie dowodu stanowi czynność materialno-techniczną, jednocześnie uznaje za zasadne wydanie decyzji gdy w związku z żądaniem dokonania czynności powstaje spór o prawo, a więc gdy organ odmawia wydania dowodu.