Stosownie do treści § 3 ust. 2 rozporządzenia po dokonaniu rejestracji skierowania w sposób określony w ust. 1 lekarz specjalista w dziedzinie balneologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji medycznej, zwany dalej "lekarzem specjalistą", zatrudniony w komórce organizacyjnej, o której mowa w ust. 1, dokonuje aprobaty skierowania pod względem celowości leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej. W myśl ust. 3 lekarz specjalista może zażądać od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, który wystawił skierowanie, dostarczenia w wyznaczonym terminie dokumentacji medycznej niezbędnej do ustalenia rodzaju i zakresu leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej, uzupełnienia lub aktualizacji tej dokumentacji oraz przeprowadzenia dodatkowych badań.
Potwierdzenie skierowania dokonuje oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia jeżeli:
1) lekarz specjalista aprobował celowość skierowania;
2) w odpowiednich zakładach lecznictwa uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej są wolne miejsca, przewidziane w umowach z tymi zakładami ( § 4 ust. 1).
W myśl § 7 ust. 1 rozporządzenia skierowanie powinno być rozpatrzone przez oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia w terminie 30 dni od dnia jego wpływu do tego oddziału. Termin ten może być przedłużony w przypadkach, o których mowa w § 3 ust. 3, nie więcej jednak niż o 14 dni.
Stosownie do treści ust. 2 skierowanie wraz z aktualnymi wynikami badań oraz kartą informacyjną z leczenia szpitalnego, w przypadku gdy leczenie uzdrowiskowe jest kontynuacją leczenia szpitalnego, podlega weryfikacji co 18 miesięcy, licząc od dnia jego wystawienia.
Z akt sprawy wynika, że skierowanie na leczenie uzdrowiskowe skarżących wystawione zostało przez lekarza rodzinnego w dniu [...] lutego 2011 r., natomiast do organu wpłynęło w dniu [...] marca 2011 r. Pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. organ poinformował skarżących o zakwalifikowaniu ich na uzdrowiskowe leczenie sanatoryjne dorosłych o profilu: choroby reumatologiczne (reumatologia). Następnie, ze względu na upływ 18 - miesięcznego terminu, o którym mowa w przytoczonym powyżej § 7 ust. 2 rozporządzenia, OW NFZ odesłał skierowanie do lekarza rodzinnego, który je wystawił, celem weryfikacji. Skarżący nie byli już wówczas pacjentami danej placówki leczniczej, dlatego dokumentacja przy piśmie z dnia [...] września 2012 r. została odesłana do organu. Pismem z dnia [...] listopada 2012 r. OW NFZ odesłał skierowania skarżących do placówki leczniczej, której aktualnie byli oni pacjentami, celem weryfikacji skierowań. Po otrzymaniu zweryfikowanych skierowań OW NFZ pismem z dnia [...] lutego 2013r. odesłał je lekarzowi rodzinnemu skarżących celem uzupełnienia dokumentacji. Powyższa czynność organu ma oparcie w przytoczonym powyżej 3 § 3 rozporządzenia. Jednakże z treści tegoż przepisu wynika, że w celu uzupełnienia dokumentacji lekarzowi ubezpieczenia zdrowotnego winien być wyznaczony termin, czego nie uczyniono. Nadto czynność ta została podjęta z przekroczeniem terminu, o którym mowa w § 7 ust. 1 rozporządzenia. Przepis ten bowiem stanowi, że w wypadku konieczności uzupełnienia dokumentacji (§ 3 ust. 3 ) 30-to dniowy termin rozpatrzenia skierowania może być przedłużony o dalsze 14 dni. W analizowanej sprawie już na tym etapie postępowania doszło do znacznego przekroczenia terminów wynikających z w.w rozporządzenia. Należy bowiem mieć na uwadze, że weryfikacja skierowań na leczenie sanatoryjne następuje co 18 miesięcy od daty ich wystawienia. Następnie organ powinien rozpatrzeć skierowanie w ciągu 30 dni od daty wpływu do organu, a termin ten może być przedłużony o dalsze 14 dni, w wypadku gdy zachodzi potrzeba uzupełnienia dokumentacji medycznej. W analizowanej sprawie skierowanie wystawione zostały w dniu [...] lutego 2011 r., a do organu wpłynęły w dniu 8 marca 2011 r. Pomimo upływów terminów 18-miesięcznego (w pażdzierniku 2012 r.) oraz 30 dniowego - na rozpatrzenie skierowania, organ dopiero pismem z dnia [...] lutego 2013 r. zwrócił się o uzupełnienie dokumentacji, w trybie § 3 ust. 3 rozporządzenia. Ponieważ skarżący konsekwentnie kwestionowali zasadność i podstawę prawną żądania uzupełnienia dokumentacji medycznej, pomiędzy stronami nawiązała się korespondencja, której skutkiem były zawiadomienia z dnia [...] pażdzernika 2013 r. o wszczęciu postępowań administracyjnych na podstawie art. 109 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wobec sprzeciwu skarżących na taką interpretację kierowanych przez nich pism do organu (pismo skarżących z dnia [...] pażdziernika 2013 r.) postępowania te decyzjami z dnia [...] grudnia 2013 r. zostały umorzone. A zatem w terminie od dnia [...] lutego 2013 r. (pismo organu z wnioskiem o uzupełnienie dokumentacji, które jak wskazano wyżej, również nastąpiło z przekroczeniem terminu) do dnia [...] stycznia 2014 r. organ nie załatwił sprawy poprzez potwierdzenie skierowań, bądź odmowę ich potwierdzenia. Dla oceny postępowania w aspekcie bezczynności lub przewlekłości nie ma zasadniczego znaczenia przyczyna, która dany stan spowodowała. W analizowanej sprawie skarżący odmawiali przeprowadzenia kolejnych badań i uzupełnienia dokumentacji medycznej. Jednak rzeczą organu było respektowanie terminów, które są dla niego wiążące i do których przestrzegania zobowiązują go konkretne przepisy prawa. Oprócz przepisów szczególnych, tutaj w.w. rozporządzenie, organ jest związany przepisami ogólnymi postępowania administracyjnego. Stosownie do treści art. 36 § 1 kpa o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 lub w przepisach szczególnych organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. § 2. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu.
Pomimo przekroczenia terminów organ nie informował skarżących o przyczynie niezałatwienia sprawy w terminie oraz nie wyznaczył nowego terminu załatwienia sprawy.
Przebieg postępowania, w ocenie Sądu wskazuje, że organ dopuścił się przewlekłości w załatwieniu sprawy, przy czym przewlekłość ta miała charakter rażący. Podejmowane przez organ czynności miały miejsce ze znacznym przekroczeniem terminów procesowych. Pomimo istnienia podstaw do zakończenia postępowania (nawet poprzez odmowę potwierdzenia skierowań) oraz wbrew postawie skarżących, którzy odmawiali dokonania czynności, organ kontynuował postępowanie. Znaczne przekroczenie terminu załatwienia sprawy, którym było dokonanie czynności potwierdzenia skierowań na leczenie sanatoryjne, kwalifikują stwierdzoną przewlekłość jako rażąco naruszającą prawo.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 149 § 1 ppsa Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.