Z akt sprawy wynika, że skarżący pismem z dnia [...] lutego 2008 r. zwrócił się do organu z prośbą o udzielenie informacji, czy w związku z przyznaną mu decyzją administracyjną lokalem mieszkalnym jest zobowiązany do zwrotu wcześniej otrzymanej pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego. W kolejnym piśmie z dnia [...] czerwca 2008 r. skarżący złożył zażalenie na bezczynność Szefa Agencji Wywiadu w rozpatrzeniu jego wniosku o wydanie decyzji w sprawie zwrotu pomocy finansowej.
Zgodnie z art. 108 ust. 3 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 z pózn. zm.), przysługująca funkcjonariuszowi pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego, podlega zwrotowi w przypadku:
1) wypłaty tej pomocy jako nienależnego świadczenia,
2) zwolnienia funkcjonariusza ze służby przed upływem 10 lat służby.
Natomiast art. 112 powołanej ustawy stanowi, że przydział i opróżnienie lokali mieszkalnych i tymczasowych kwater oraz załatwienie spraw, o których mowa w art. 105, art. 106 ust. 1 oraz art. 108 ust. 1, następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Z przytoczonych przepisów wynika, że przedmiotową pomoc finansową przyznaje się lub zobowiązuje do jej zwrotu w drodze decyzji, o ile zaistnieją określone w nich przesłanki.
W przypadku, gdy przepis prawa materialnego nie normuje expressis verbis inicjatywy wszczęcia postępowania administracyjnego w określonej kategorii spraw, należy przyjąć, że jeżeli przedmiotem tego postępowania jest określenie ciążących obowiązków, ograniczenie lub cofnięcie uprawnień - wszczęcie postępowania następuje z urzędu.
Oznacza to, że nie jest możliwe wszczęcie postępowania na wniosek strony, która domaga się wydania decyzji o zobowiązaniu jej do zwrotu przyznanej pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego.
Z akt sprawy wynika, że skarżącemu, który pełnił służbę w [...], została przyznana pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w kwocie [...] zł., natomiast nie wynika z nich, że decyzja o jej przyznaniu została uchylona lub w inny sposób usunięta z obrotu prawnego. Decyzja ta jest nadal wiążąca dla organu, który ją wydał, od chwili jej doręczenia stronie. Oznacza to, że postępowanie w przedmiocie ewentualnego zwrotu przyznanej pomocy nie może być wszczęte dopóty, dopóki nie zostanie wzruszona decyzja ostateczna o jej przyznaniu. Dopiero uchylenie lub stwierdzenie nieważności tej decyzji stanowi podstawę do wszczęcia z urzędu i prowadzenia postępowania o jej zwrot. Ocena, czy pomoc została pobrana nienależnie, ma znaczenie prejudycjalne w postępowaniu o zwrot tej pomocy i wiąże się z koniecznością uruchomienia trybów nadzwyczajnych w celu wyeliminowania z obrotu prawnego wadliwej decyzji. Oceny tej może dokonać wyłącznie organ.
Reasumując stwierdzić należy, że Szef Agencji Wywiadu - wbrew twierdzeniu skarżącego - nie pozostaje w bezczynności, gdyż nie miał on obowiązku prawnego wszczęcia na wniosek skarżącego postępowania, a tym bardziej wydania decyzji w żądanym zakresie, o czym przesądza treść art. 108 ust. 3 powołanej ustawy.
Obowiązek wydania decyzji nie wynikał też z art. 110 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, w którym mowa jest o zwrocie pomocy finansowej, gdyż załatwianie wskazanych w nim spraw nie następuje w drodze decyzji. Wynika to wprost z art. 112 powołanej ustawy, w myśl którego w drodze decyzji administracyjnej następuje załatwienie spraw, o których mowa jest w art. 105, art. 106 ust. 1 oraz art. 108 ust. 1.
Z tych względów Sąd, na podstawie art. 151 w związku z art. 132 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzekł jak w wyroku.