Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Kremis (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak Sędzia WSA Alicja Palus Protokolant: Starszy asystent sędziego Katarzyna Grott po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 9 września 2014 r. sprawy ze skargi R. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wojewodę D. w przedmiocie ustalenia odszkodowania za wywłaszczoną działkę I. odrzuca skargę w zakresie dotyczącym postępowania prowadzonego do dnia 27 listopada 2012 r.; II. dalej idącą skargę oddala.
R.W. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skargę na przewlekłość postępowania Wojewody D., któremu zarzucił od 6 lat i 9 miesięcy prowadzi postępowanie o ustalenie odszkodowania za nieruchomość nr 228/3 w [...].
Skarżący wniósł o: 1) stwierdzenie przewlekłości postępowania Wojewody D. od dnia [...] r. do dnia 29 maja 2014 r., w sprawie ustalenia odszkodowania za nieruchomość nr 228/3 położoną w [...] w gminie Bolesławiec; 2) stwierdzenie, że przewlekłość postępowania spowodowana jest rażącym naruszeniem prawa; 3) zobowiązanie Wojewody D. do ustalenia w ciągu miesiąca odszkodowania za nieruchomość 4) zasądzenie od Wojewody D. na rzecz skarżącego kosztów postępowania sądowego.
Skarżący podał, że od 10 marca 1992 r. do [...] r. był właścicielem nieruchomości nr 228/3 (o powierzchni 0,2113 ha) położonej w [...]. W dniu [...] r. Wojewoda D. wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady A-4 [...] na odcinku [...]. Na podstawie decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady, nieruchomość stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Decyzja o ustaleniu lokalizacji autostrady stała się ostateczna 19 marca 2008 r., a zatem w ciągu 30 dni powinno być ustalone odszkodowanie za nieruchomości. Jednak Wojewoda dopiero w dniu 8 października 2010 r. wszczął postępowanie (zwłoka ponad 30 miesięcy). W niniejszej sprawie odszkodowanie ustalane jest bez osobistego udziału właściciela wywłaszczonych nieruchomości (postępowanie toczy się bez rozprawy administracyjnej). W okresie od 28 grudnia 2010 r. Wojewoda D. aż 9-krotnie przesuwał termin ustalenia odszkodowania za nieruchomość. Decyzją z dnia [...] r. Wojewoda D. ustalił odszkodowanie za nieruchomość, ale Minister Transportu i Budownictwa uchylił tę decyzję w dniu [...] r. W dniu [...] r. Wojewoda D. po raz drugi ustalił odszkodowanie za nieruchomość, ale Minister Infrastruktury i Rozwoju uchylił tę decyzję w dniu [...] r. W dniu 14 kwietnia 2014 r. skarżący skierował do Ministra Infrastruktury i Rozwoju zażalenie na przewlekłość postępowania odszkodowawczego. Do dnia sporządzenia skargi Wojewoda D. nie ustalił odszkodowania za nieruchomości.
Następnie skarżący zarzucił, że przez 6 lat i 9 miesięcy Wojewoda D. ewidentnie przewlekał postępowanie odszkodowawcze, a następnie próbował zaniżyć odszkodowanie w wydawanych decyzjach. Na zlecenie wojewody sporządzono dwie wyceny nieruchomości. Wyceny zostały tak sporządzone, aby skarżący otrzymał jak najmniejsze odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość. Dopiero w dniu 23 stycznia 2014 r. Wojewoda D. uznał za niezbędne ustalenie i uwzględnienie w odszkodowaniu wszystkich elementów, które były na stałe związane z gruntem w dniu [...] r., tj. w dniu ustalenia lokalizacji autostrady płatnej.
Reasumując skarżący stwierdził, że w postępowaniu o ustalenie odszkodowania za nieruchomości przez 30 miesięcy, tj. od 19 marca 2008 r. do 8 października 2010 r. wojewoda nie wykonał żadnej czynności. W okresie 43 miesięcy, tj. od 8 października 2010 r. do 29 maja 2014 r. wojewoda podejmował działania nieterminowo, prowadząc sprawę nieefektywnie i bezcelowo, ponieważ nie ustalił na samym początku postępowania, jaki był stan nieruchomości w dniu [...] r. Wojewoda rozpoczynając postępowanie odszkodowawcze nie zażądał od inwestora protokołu zdawczo-odbiorczego przejęcia w dniu [...] r. wywłaszczonej nieruchomości. Dopiero po upływie 6 lat i 5 miesięcy od wywłaszczenia nieruchomości wojewoda rozpoczął procedurę ustalenia stanu zagospodarowania na dzień [...] r. Dotychczasowe czynności wojewody były całkowicie bezcelowe i w gruncie rzeczy generowały jedynie przewlekłość postępowania, gdyż ustalenie stanu nieruchomości należy do podstawowych czynności, które powinny być wykonane na samym początku postępowania o ustalenie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Z uwagi na fakt, że postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości trwa od 6 lat i 9 miesięcy, oczywiste jest, zdaniem skarżącego, że wojewoda prowadzi postępowanie w sposób przewlekły. Naruszony został art. 35 kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 12 ust. 4b ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.