Sąd administracyjny rozpoznający skargę na decyzję o zwolnieniu ze służby więziennej, wydaną w związku z negatywną opinią służbową, nie jest władny kontrolować ocen lub stwierdzeń zawartych w takiej opinii, jak też sposób opiniowania.
Do kompetencji sądu należy ocena zarzutu przekroczenia granic rzeczowej lub miejscowej kompetencji organu opiniującego.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi (...) na decyzję Dyrektora Centralnego Zarządu Zakładów Karnych (...) w przedmiocie zwolnienia ze służby więziennej na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 marca 1995 r. II SA 1851/94
oddala rewizję nadzwyczajną.
Decyzją z dnia 12 sierpnia 1994 r., (...) wydaną na podstawie art. 60 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. o Służbie Więziennej /t.j. Dz.U. 1984 nr 29 poz. 149 ze zm./ Naczelnik Rejonowego Aresztu Śledczego w K. zwolnił ppor. Roberta B. - lekarza oddziału obserwacji sądowo-psychiatrycznej Szpitala Rejonowego Aresztu Śledczego w K. - ze Służby Więziennej w związku z nieprzydatnością do służby, stwierdzoną w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej.
Na skutek odwołania skarżącego sprawę rozpoznawał Dyrektor Centralnego Zarządu Zakładów Karnych, który decyzję utrzymał w mocy. W uzasadnieniu decyzji stwierdzono m.in., iż decyzja o zwolnieniu ze służby, wydana w związku z ujemną opinią służbową w okresie służby przygotowawczej, jest zgodna z prawem.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Robert B. domagał się uchylenia tej ostatecznej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Rejonowego Aresztu Śledczego w K. z dnia 12 sierpnia 1994 r., zarzucając, iż naruszają one art. 60 ust. 2 pkt 1 ustawy o Służbie Więziennej, gdyż zostały wydane na podstawie opinii służbowych nie odpowiadających wymogom przewidzianym w par. 3 zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 marca 1990 r. w sprawie opiniowania funkcjonariuszy Służby Więziennej /Dz.Urz. MS nr 3 poz. 19 ze zm./.
Dyrektor Centralnego Zarządu Zakładów Karnych wniósł o oddalenie skargi, powołując się na ustalenia faktyczne i prawne zawarte w zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalając wyrokiem z dnia 24 marca 1995 r., (...) skargę Roberta B. stwierdził, co następuje:
Zgodnie z art. 60 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. o Służbie Więziennej /t.j. Dz.U. 1984 nr 29 poz. 149 ze zm./ funkcjonariusza można zwolnić ze służby w przypadku nieprzydatności do niej, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej. Taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie, gdyż w opinii z dnia 22 lipca 1994 r., utrzymanej w mocy przez Naczelnika Rejonowego Aresztu Śledczego w K. w dniu 11 sierpnia 1994 r., jednoznacznie stwierdzono nieprzydatność skarżącego do pracy w Służbie Więziennej. Nie była to zresztą pierwsza negatywna opinia w sprawie przydatności skarżącego do służby, gdyż jego nieprzydatność do służby stwierdzono także w poprzedniej ostatecznej opinii służbowej z dnia 13 października 1993 r.
Biorąc zaś pod uwagę, iż zgodnie z art. 4 ust. 2 powołanej wyżej ustawy z dnia 10 grudnia 1959 r. okres służby przygotowawczej ma na celu przygotowanie i wyszkolenie kandydata oraz sprawdzenie jego przydatności do służby więziennej, to w sytuacji, gdy sprawdzenie takie nie dało pozytywnych rezultatów zachodziły - zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego - podstawy do zwolnienia skarżącego ze służby na podstawie art. 60 ust. 2 pkt 1 ustawy o Służbie Więziennej.
Zarzuty skarżącego przedstawione w skardze sprowadzają się - w ocenie NSA - w istocie do kwestionowania zasadności opinii o jego nieprzydatności do służby w okresie służby przygotowawczej. Kwestia ta nie mogła być jednak przedmiotem badania sądu, gdyż zgodnie z par. 7 ust. 3 zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 marca 1990 r. w sprawie opiniowania funkcjonariuszy Służby Więziennej /Dz.Urz. MS nr 3 poz. 19/, wydanego na podstawie delegacji zawartej w art. 9 ust. 3 ustawy o Służbie Więziennej, skarżący wyczerpał tryb odwołania do wyższego przełożonego, a w myśl tego przepisu od tej ostatniej decyzji odwołanie nie przysługuje. Naczelny Sąd Administracyjny jest uprawniony tylko do badania zgodności z prawem zaskarżonej decyzji /art. 196 par. 1 Kpa/.