Ustawodawca przesądził o tym, iż od dnia 1 stycznia 1999 r. we wszystkich indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, a więc także w takich sprawach z zakresu tzw. zadań zleconych samorządowi terytorialnemu, organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego stało się właściwe miejscowo samorządowe kolegium odwoławcze, chyba że postępowanie w określonej indywidualnej sprawie z zakresu administracji rządowej zostało wszczęte przed dniem 1 stycznia 1999 r. i do dnia 31 grudnia 1998 r. nie zostało zakończone ostateczną decyzją administracyjną, - tylko w takim wypadku organem wyższego stopnia właściwym dla rozstrzygnięcia sprawy w drugiej instancji także po dniu 1 stycznia 1999 r. pozostawał nadal właściwy miejscowo wojewoda.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2001 r. sprawy ze skargi Ewy S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia 31 maja 1999 r. (...) w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania od decyzji odmawiającej przyznania zasiłku okresowego na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 30 listopada 1999 r. I SA 1191/99 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania NSA w Warszawie.
Zaskarżony rewizją nadzwyczajną wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego opiera się na następujących ustaleniach.
Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W., działając na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /t.j. Dz.U. 1998 nr 64 poz. 414 ze zm./, decyzją z dnia 15 kwietnia 1999 r. odmówił Ewie S. przyznania zasiłku okresowego o którego przyznanie ona wystąpiła.
Strona wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. wskazanego jako organ odwoławczy w sprawie.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. postanowieniem z dnia 31 maja 1999 r. po rozpatrzeniu odwołania stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Ewa S. zarzuciła, że zaskarżone postanowienie Kolegium Odwoławczego jest dla niej krzywdzące na tle jej sytuacji życiowej, którą przedstawiła.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 30 listopada 1999 r. stwierdził nieważność zaskarżonego postanowienia.
Powołując się na postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 1999 r. I SA 633/99 także w rozpatrywanej sprawie przyjęto, że sprawy z zakresu dokumentacji rządowej zlecone jednostkom samorządu terytorialnego do wykonania nie podlegają właściwości interpretacyjnej samorządowych kolegiów odwoławczych. Sprawy takie nie stają się bowiem sprawami z zakresu właściwości samorządu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /w brzmieniu nadanym ustawą ogłoszoną w Dz.U. 1998 nr 161 poz. 1124/.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego w rewizji nadzwyczajnej zarzucił rażące naruszenie: po pierwsze - art. 17 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w brzmieniu ustalonym art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa /Dz.U. nr 162 poz. 1126 - powoływanej nadal jako: ustawa o zmianie niektórych ustaw/ w związku z art. 1 ust. 1 ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych /w brzmieniu ustalonym w art. 1 pkt 1 ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych/, a także w związku z art. 4 ust. 1, art. 6 i art. 7 ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych oraz art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy o administracji rządowej w województwie /Dz.U. nr 22 poz. 268 - powoływanej nadal jako: ustawa o zmianie Kpa z 2000 r./ - ponieważ zaskarżone postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. dotyczyła sprawy wszczętej już po dniu 31 grudnia 1998 r.; po drugie art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /t.j. Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o samorządzie gminnym/, w brzmieniu ustalonym art. 10 pkt 9 ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa, w związku z art. 9 ust. 1 i art. 39 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 46 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej; po trzecie - art. 22 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o NSA/ oraz w związku z art. 156 par. 1 pkt 1 Kpa i art. 51 ustawy o NSA - a to wobec braku podstaw do zastosowania tego zespołu przepisów przy podejmowaniu rozstrzygnięcia w rozpoznawanej sprawie. W konsekwencji, rewizja nadzwyczajna na podstawie art. 57 ust. 2 ustawy o NSA wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu w W. do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu rewizji nadzwyczajnej podniesiono w szczególności, że w rozpoznawanej sprawie istotne znaczenie ma - okoliczność, że postępowanie w sprawie zostało wszczęte na skutek wniosku z dnia 9 kwietnia 1999 r. W tej sytuacji bowiem, zgodnie z dyspozycją art. 17 pkt 1 Kpa /w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1999 r./ oraz art. 1 ust. 1 ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych /w brzmieniu nadanym temu przepisowi przez art. 1 pkt 1 ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych/ w związku z art. 4 ust. 1, art. 6 i art. 7 ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych, w odniesieniu do spraw wszczętych przed organami samorządu terytorialnego, działającymi jako organy pierwszej instancji, począwszy od dnia 1 stycznia 1999 r. istnieje domniemanie kompetencji na rzecz samorządowych kolegiów odwoławczych jako organów drugiej instancji /dlatego właśnie w art. 4 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o samorządowych kolegiach odwoławczych stwierdza się, że "sprawy z zakresu administracji rządowej wszczęte i nie zakończone decyzja ostateczną przed dniem wejścia w życie tej ustawy, podlegają rozpatrzeniu przez właściwego wojewodę"/.