1. Skorzystanie przez podatnika ze zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ zależne jest od stwierdzenia, że w danym roku podatkowym uzyskiwał on dochody ze stosunku pracy w okresie przebywania czasowo za granicą, przy czym pojęcie tzw. pobytu czasowego należy rozumieć zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /t.j. Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174 ze zm./.
2. W Umowie między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o ułatwieniach w odprawie granicznej sporządzonej w Warszawie dnia 29 lipca 1992 r. /Dz.U. 1994 nr 107 poz. 514/ mowa jest wyłącznie o gwarancjach swobodnego dostępu na terytorium niemieckie, w granicach tzw. strefy, pracowników agencji celnych lub spedytorów granicznych w celu umożliwienia im wykonywania czynnościach związanych z dokonywaniem granicznej odprawy celnej, a nie o możliwości ich czasowego zamieszkiwania pod oznaczonym adresem na terytorium niemieckim w ogóle lub w granicach tzw. strefy.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Agencji Celnej "H.-1" Jana S. w Sz. na decyzję Izby Skarbowej w Sz. z dnia 22 maja 1998 r., (...) w przedmiocie określenia wysokości zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych za 1995 rok na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodka Zamiejscowego w Szczecinie z dnia 7 lipca 1999 r., SA/Sz 1103/98 uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje NSA OZ w Szczecinie do ponownego rozpoznania.
Inspektor Kontroli Skarbowej Urzędu Kontroli Skarbowej w Sz. decyzją z dnia 16 lutego 1998 r., wydaną na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej /Dz.U. nr 100 poz. 442 ze zm. powoływanej nadal jako: ustawa o kontroli skarbowej/, art. 8, art. 27 par. 1 pkt 1, art. 30 par. 1 i art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm. - powoływanej nadal jako: Ordynacja podatkowa/, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 31, art. 32 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 oraz art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych/, a także par. 1 ust. 2 zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 14 grudnia 1990 r. w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju /M.P. nr 32 poz. 257 - powoływanego nadal jako: zarządzenie Ministra Pracy z 1990 r./, orzekł o odpowiedzialności podatkowej płatnika Agencji Celnej "H.-1" - Jan S. w Sz. i określił wysokość nie pobranych w 1995 r. zaliczek na podatek dochodowy. W uzasadnieniu decyzji organ podatkowy stwierdził, że Agencja Celna zatrudniała na podstawie umowy o pracę na terenie przejścia granicznego kierowników, agentów celnych i spedytorów na podstawie umów o pracę na czas nieokreślony, którymi powierzała tym pracownikom wykonywanie obowiązków pracowniczych na przejściu granicznym Kołbaskowo/Pomellen. Ponadto, zarządzeniem wewnętrznym pracodawca przyznał pracownikom wykonującym pracę ponad 12 godzin diety należne pracownikom z tytułu podróży służbowej na podstawie przepisów zarządzenia Ministra Pracy z 1990 r. Tymczasem Inspektor Kontroli Skarbowej uznał, że wykonywanie stałej pracy na przejściu granicznym nie może być uważane za podróż służbową i w tej sytuacji dieta wypłacona pracownikom firmy z tego tytułu ma także charakter wynagrodzenia, które podlega opodatkowaniu na podstawie art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Izba Skarbowa w Szczecinie decyzją z dnia 22 maja 1998 r. utrzymała w mocy powyższą decyzję Inspektora Kontroli Skarbowej.
Naczelny Sąd Administracyjny (...) wyrokiem z dnia 7 lipca 1999 r. /SA/Sz 1103/98/, uwzględniając skargę Agencji Celnej, uchylił zaskarżoną, decyzję Izby Skarbowej oraz poprzedzającą ją decyzję Inspektora Kontroli Skarbowej. W uzasadnieniu tego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w szczególności, że trafny jest zarzut, wedle którego organy podatkowe podjęły rozstrzygnięcie w rozpoznawanej sprawie z naruszeniem art. 21 ust. 1 pkt 20 w związku z art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem na podstawie tego przepisu wolna od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest między innymi ta część dochodów osób zamieszkałych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lecz czasowo przebywających zagranicą, którą uzyskują one z tego tytułu "w wysokości odpowiadającej równowartości diet określonych w odrębnych przepisach obowiązujących w przedsiębiorstwach państwowych w sprawie pokrywania kosztów podróży służbowych poza granicami kraju, obliczonych za okres, w którym była wykonywana za granicą praca", czyli zgodnie z przepisami obowiązującego od dnia 1 lutego 1995 r. zarządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 grudnia 1994 r. w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju /M.P. 1995 nr 1 poz. 10 powoływanego nadal jako: zarządzenie Ministra Pracy z 1995 r./. W tej sytuacji, Naczelny Sąd Administracyjny stanął na stanowisku, że skoro w rozpoznawanej sprawie wykonywanie pracy przez agentów i spedytorów na przejściu granicznym Kołbaskowo/Pomellen "wymaga przekroczenia każdorazowo granicy i czasowego pobytu za granicą", to tym samym "część dochodów spedytorów i agentów celnych, jako pracowników przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy w wysokości odpowiadającej równowartości diet określonych w odrębnych przepisach (...) jest wolna od podatku dochodowego - art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".