Czasowa rejestracja samochodu w trybie par. 6 ust. 3 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 14 kwietnia 1993 r. w sprawie rejestracji, ewidencji i oznaczenia pojazdów /Dz.U. nr 37 poz. 164 ze zm./ nie jest możliwa wówczas, gdy z oświadczenia wnioskodawcy wynika, że nie jest właścicielem pojazdu.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi (...) na decyzję Wojewody (...) w przedmiocie odmowy wydania pozwolenia czasowego na dopuszczenie do ruchu samochodu osobowego na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu z dnia 5 listopada 1997 r. II SA/Po 542/96
uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę.
W świetle przepisów rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 14 kwietnia 1993 r. w sprawie rejestracji, ewidencji i oznaczania pojazdów /Dz.U. nr 37 poz. 164 ze zm./ zasadą jest, że do wniosku o zarejestrowanie pojazdu należy załączyć m.in. także dokument pozwalający ustalić prawo własności pojazdu /par. 3 oraz par. 4 ust. 1 rozporządzenia/.
Wprowadzenie takiego wymogu prawnego uniemożliwia rejestrację pojazdów niewiadomego pochodzenia, w tym szczególnie pojazdów kradzionych. W wyniku zmiany przepisów tego rozporządzenia, która weszła w życie z dniem 6 lipca 1995 r. /Dz.U. 1995 nr 95 poz. 350/, dopuszczona została możliwość rejestracji pojazdu także w sytuacji, gdy brak jest wymaganego prawem dowodu własności pojazdu.
I tak, par. 6 ust. 3 rozporządzenia stanowi, że: "W razie konieczności ustalenia prawa własności pojazdu na drodze postępowania sądowego, organ rejestrujący może czasowo dopuścić pojazd do ruchu, wydając jednocześnie (...) pozwolenie czasowe ważne na okres jednego roku". A stosownie do treści par. 6 ust. 4 rozporządzenia: "W wypadku, gdy postępowanie sądowe, o którym mowa w ust. 3 nie zostało zakończone przed upływem roku, wnioskujący o rejestrację pojazdu może się ubiegać o przedłużenie terminu czasowego dopuszczenia pojazdu do ruchu.
Łączny okres używania pojazdu na podstawie pozwolenia czasowego nie może jednak przekraczać trzech lat (...)". Wynika stąd, że w danym wypadku tzw. pozwolenie czasowe stanowi wyjątek od zasady i może dotyczyć sytuacji, w której:
po pierwsze - określona osoba nie posiada wymaganego prawem dowodu własności pojazdu /par. 6 ust. 3 rozporządzenia/, a więc nie spełnia jednego z koniecznych warunków rejestracji pojazdu /par. 3 - par. 4 rozporządzenia/, a mimo to ubiega się o jego rejestrację; oraz po drugie - zakłada się, że zainteresowana osoba w zasadzie przed upływem jednego roku od daty udzielenia tzw. pozwolenia czasowego stanowi prawomocne orzeczenie sądu dotyczące ustalenia prawa własności pojazdu, a ewentualna prolongata terminu czasowego dopuszczenia pojazdu do ruchu będzie możliwa wyłącznie w wypadku, gdy postępowanie sądowe się już toczy, ale nie zostało jeszcze zakończone.
Równocześnie decyzja organu rejestrującego ma znamiona prawne tzw. decyzji uznaniowej /"organ rejestrujący może czasowo dopuścić pojazd do ruch"/, co oznacza, że ocena okoliczności uzasadniających w określonych sytuacjach wydanie tzw. pozwolenia czasowego na podstawie par. 6 ust. 3 rozporządzenia pozostawiona została temu organowi. Ratio legis przyjętego rozwiązania prawnego polega na tym, aby w sytuacjach wyjątkowych gdy wnioskujący rejestrację pojazdu, który nie dysponuje wprawdzie dowodem własności pojazdu, ale już w chwili zgłoszenia pojazdu do rejestracji oświadcza, że jest właścicielem pojazdu i w tym celu gotów jest wystąpić o ustalenie prawa własności pojazdu na drodze postępowania sądowego, umożliwić mu czasowo korzystanie z tego pojazdu. Dlatego interpretacja przepisu par. 6 ust 3 - ust. 4 rozporządzenia, stanowiącego wyjątek od zasady, w myśl której do wniosku o rejestrację pojazdu należy załączyć dowód własności pojazdu, powinna mieć charakter restryktywny, tak aby uniemożliwić rejestrację i korzystanie z pojazdów bez okazania takiego dowodu własności, chyba że wnioskujący rejestrację pojazdu do ruchu oświadcza, że jest właścicielem tego pojazdu.