Sprawa ze skargi na decyzję Izby Skarbowej w Z.G. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 1995 r. na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku NSA Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu I SA/Po 2114/97~uchyla zaskarżony wyrok i
Tezy

Korzystanie przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z czystego zysku, który stosownie do art. 191 Kh przypadał wspólnikom, stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./ w brzmieniu obowiązującym w 1995 r.

Wartością tego świadczenia były odsetki, które spółka musiałaby zapłacić, gdyby chciała pozyskać na rynku kapitał w tej samej kwocie.

Sentencja

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi "CTI" Spółki z o.o. w Z.G. na decyzję Izby Skarbowej w Z.G. z dnia 28 listopada 1997 r., (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 1995 r. na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu z dnia 28 lipca 1998 r. I SA/Po 2114/97

uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/2

Decyzją z dnia 28 listopada 1997 r. Izba Skarbowa w Z.G. utrzymała w mocy decyzję Pierwszego Urzędu Skarbowego w tym samym mieście z dnia 16 września 1997 r. w sprawie wymiaru uzupełniającego podatku dochodowego za 1995 r. w stosunku do Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością "CTI". W sprawie tej sporna była między innymi ocena skutków prawnych uchwały Zgromadzenia Wspólników z dnia 21 marca 1995 r. o nie dokonaniu podziału oraz wypłaty zysku i o przeznaczeniu tego zysku na cele inwestycyjne.

Zdaniem organów obu instancji, uchwała nie była skuteczną, gdyż w umowie spółki brak było wyraźnego postanowienia, dopuszczającego taką możliwość. W konsekwencji spółka "CTI" przez 9 miesięcy 1995 r. rozporządzała kapitałem w kwocie 722.505 zł, który to kapitał przysługiwał udziałowcom na podstawie art. 191 Kh. Organy obu instancji przyjęły, że nieodpłatne korzystanie z cudzego kapitału, stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./. Wartość przychodu ustalono w wysokości odsetek, jakie Spółka musiałaby zapłacić, gdyby chciała pozyskać wspomniany kapitał na rynku.

W wyniku skargi na decyzję Izby Skarbowej Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji. Sąd podzielił pogląd organów administracyjnych, że uchwała wspólników, powzięta z naruszeniem art. 191 Kh, dotknięta jest sankcją bezwzględnej nieważności. Przyjął jednak, że nie ma podstaw prawnych do opodatkowania nieodpłatnego użytkowania środków pieniężnych pozostałych w Spółce. Skoro bowiem ustawodawca w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych postanowił, że przychodami są otrzymane pieniądze i wartości pieniężne oraz wymienił je w odrębnym punkcie, to sformułowania użyte w punkcie 2 - zdaniem Sądu - wykluczały z nieodpłatnych świadczeń pieniądze.

Wyrok ten zaskarżył rewizją nadzwyczajną Minister Sprawiedliwości, zarzucając rażące naruszenie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ w związku z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Minister Sprawiedliwości podkreślił, że przychodem Spółki nie były pieniądze lecz prawo dysponowania nimi. Argumentacji Sądu przeciwstawił tezę, że skoro w punkcie 2 wymienionego ostatnio przepisu mowa jest o "wartości" otrzymanych nieodpłatnych świadczeń, to wartość ta będzie wyrażona w pieniądzu.

Dotyczy to przykładowo wartości korzystania z energii, gazu, usług lub cudzych rzeczy. Gdyby więc przyjąć argumentację Sądu, to wyodrębnienie punktu 2 w ustępie 1 artykułu 12 ustawy byłoby - zdaniem Ministra - nieracjonalne.

W odpowiedzi na rewizję nadzwyczajną spółka "CTI" wniosła o jej oddalenie, kwestionując pogląd Sądu o nieważności uchwały Zgromadzenia Wspólników oraz podtrzymując dotychczasową argumentację. Dodatkowo podniosła, że użyczenie, a więc "nieodpłatne świadczenie", nie może dotyczyć "pieniędzy w obrocie".

Strona 1/2