Dokonanie czynności podlegającej opodatkowaniu /art. 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ przed dokonaniem zgłoszenia rejestracyjnego odpowiada sytuacji, o której mowa w art. 25 ust. 3 tej ustawy.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi "C.-C." Sp. z o.o. w G. na decyzję Izby Skarbowej w G. z dnia 30 czerwca 1997 r., (...) w przedmiocie podatku od towarów i usług za lipiec 1995 r. na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodka Zamiejscowego w G. z dnia 2 czerwca 1999 r., I SA/Gd 1117/97 - uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA OZ w Gdańsku do ponownego rozpoznania.
Rozpatrzoną rewizją nadzwyczajną Ministra Sprawiedliwości został zaskarżony wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w G. z dnia 2 czerwca 1999 r., uchylający zaskarżoną przez podatnika decyzję Izby Skarbowej w G. z dnia 30 czerwca 1997 r. oraz poprzedzającą ją decyzję wydaną w pierwszej instancji przez Drugi Urząd Skarbowy w G. Podstawę tego wyroku stanowiły następujące ustalenia.
W trakcie kontroli skarbowej przeprowadzonej w "C.-C." Spółce z o.o. z siedzibą w G. ustalono między innymi, że Spółka ta dokonała zgłoszenia rejestracyjnego na podstawie art. 9 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ w dniu 6 lipca 1995 r., zaś w deklaracji podatkowej VAT-7 za lipiec 1995 r. dokonała obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z dokumentów odprawy celnej SAD 3/8 otrzymanych w dniach 4 lipca 1995 r. i 5 lipca 1995 r. o łącznej wartości netto 2.712.336,00 zł, VAT - 596.709,50 zł oraz faktury VAT nr 1062/95 z dnia 3 lipca 1995 r. wartość netto 83,60 - VAT 18,39 zł.
Drugi Urząd Skarbowy decyzją z dnia 29 marca 1996 r. rozliczył podatek od towarów i usług za okres od lipca 1995 r. do grudnia 1995 r. oraz ustalił sankcję na podstawie art. 27 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług w wysokości trzykrotności zawyżenia podatku naliczonego za miesiąc lipiec 1995 r. w kwocie 1.790.178 zł.
Rozpoznając odwołanie podatnika, Izba Skarbowa w G. decyzją z dnia 30 czerwca 1997 r. (...) uchyliła zaskarżoną decyzję w części ustalającej dodatkowe zobowiązanie podatkowe za lipiec 1995 r. w kwocie 1.611.160,00 zł stanowiącej różnicę między wysokością sankcji wynikającej z art. 27 ust. 5 pkt 2 powołanej ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1996 r. oraz z przepisów obowiązujących od dnia 1 stycznia 1997 r. W pozostałym zakresie zaskarżona decyzja została utrzymana w mocy.
W ocenie prawnej wyrażonej w wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że skoro podatnikiem podatku od towarów i usług są z mocy prawa wszystkie podmioty wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy, dokonujące czynności wymienionych w art. 2, to niedokonanie przez określony podmiot obowiązku rejestracji podatkowej, o której mowa w art. 9 ustawy, nie pozbawia tego podmiotu, przymiotu podatnika podatku od towarów i usług. Obowiązek uiszczenia podatku zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy istnieje bez względu na to, czy podatnik jest zarejestrowany. Art. 9 ustawy nie przewiduje sankcji w postaci pozbawienia podatnika prawa do zwrotu różnicy między podatnikiem należnym i naliczonym prawo to stanowi istotę podatku od towarów i usług. Z unormowania art. 25 ust. 3 ustawy o podatku VAT nie wynika, aby zasada rozliczania tego podatku wynikająca z art. 19, była ograniczona również do tych podatników, którzy wprawdzie nie dokonali zgłoszenia rejestracyjnego przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu, jednakże w dacie złożenia deklaracji zawierającej rozliczenie byli zarejestrowani w rejestrze, o którym mowa w art. 9, a rozliczenie zostało złożone w ustawowo przewidzianym terminie. "Przeniesienie z art. 9 powołanej ustawy określenia terminu dokonania zgłoszenia rejestracyjnego do interpretacji przepisu art. 25 ust. 3 tej ustawy stanowi zabieg wykładni rozszerzającej unormowanie szczególne. Przepis art. 25 ust. 3 ustawy ogranicza uprawnienie do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego, zatem ocena, czy podatnik dokonał zgłoszenia rejestracyjnego winna uwzględniać stan w dacie zgłoszenia wniosku".