Sprawa ze skargi na decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych w W. w przedmiocie obciążenia opłat, drogową za przejazd pojazdem nienormatywnym bez zezwolenia na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku NSA w W. II SA 973/99
Tezy

Przepis par. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 marca 1998 r. w sprawie opłat drogowych /Dz.U. nr 40 poz. 230 ze zm./ narusza rażąco wynikającą z art. 2 Konstytucji RP zasadę proporcjonalności w ten sposób, że opłaty podwyższone pobiera się bez względu na długość przejechanej trasy. Opłata podwyższona przyjęta w powołanym przepisie rozporządzenia powinna być narzędziem ochrony stanu nawierzchni drogowej, jednakże należy stwierdzić, że wymierzanie opłat podwyższonych bez uwzględnienia długości trasy przebytej przez pojazd nienormatywny, mimo że opłata podwyższona jest opłatą "za przejazd po drogach publicznych", jest sprzeczne z celem wprowadzenia tego obowiązku i stanowi z tego względu akt represji wobec użytkowników dróg, nie zaś narzędzie ochrony stanu nawierzchni drogowej.

Sentencja

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Marka Sz. na decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych w W. z dnia 16 kwietnia 1999 r., (...) w przedmiocie obciążenia opłat, drogową za przejazd pojazdem nienormatywnym bez zezwolenia na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 14 października 1999 r. II SA 973/99 - oddala rewizję nadzwyczajną.

Uzasadnienie strona 1/4

Naczelny Dyrektor Okręgu Dróg Publicznych w Sz. decyzją z dnia 15 października 1998 r., wydaną na podstawie par. 9 ust. 1 tab. Lp. 4 i ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 marca 1998 r. w sprawie opłat drogowych /Dz.U. nr 40 poz. 230 - powoływanego nadal jako: rozporządzenie Rady Ministrów z 1998 r./ w związku z par. 9 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 lutego 1993 r. w sprawie warunków technicznych i badań pojazdów /t.j. Dz.U. 1996 nr 155 poz. 772/ obciążył posiadacza ciągnika Volvo F 12 nr rej. (...) z naczepą - Marka Sz. opłatą drogową w wysokości 4.000,00 zł, wobec stwierdzenia w wyniku kontroli, że pojazd ten przekroczył dopuszczalne parametry nacisku osi na drogę, a przewoźnik nie posiadał, wymaganego w takim wypadku przepisami Prawa o ruchu drogowym, zezwolenia na przejazd pojazdem nienormatywnym. W wyniku odwołania Marka Sz., decyzja ta została następnie utrzymana w mocy decyzją Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych w W. z dnia 16 kwietnia 1999 r. W skardze na tę decyzję Marek Sz. zarzucił nieuwzględnienie przez organy administracji drogowej tego, że w danym wypadku przekroczenie dopuszczalnego nacisku osi pojazdu na drogę nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych, bowiem spowodowane zostało przemieszczeniem się ładunku w czasie gwałtownego hamowania pojazdu, a ponadto że niesłusznie naliczono opłatę drogową za przejazd bez zezwolenia za całą przejechaną trasę oraz naruszono przepisy postępowania administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 14 października 1999 r. /II SA 973/99/ uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu tego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny, nawiązując do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 kwietnia 1999 r. /P 7/98/, stwierdzającego niezgodność z art. 2 i art. 92 Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej oraz z art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych /Dz.U. nr 14 poz. 60 ze zm./ par. 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 października 1996 r. w sprawie opłat drogowych /Dz.U. nr 123 poz. 578 ze zm./, bowiem przepis ten wydany został z naruszeniem zakresu upoważnienia ustawowego i ma charakter represyjny, stwierdził, że: "materia, będąca przedmiotem wspomnianych regulacji prawnych /tj. wcześniejszego par. 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 października 1996 r. w sprawie opłat drogowych oraz późniejszego par. 9 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 marca 1998 r. w sprawie opłat drogowych/ jest w istocie taka sama. Dotyczy ona bowiem zagadnienia ustalania przez organy administracji opłat za przejazd pojazdem nienormatywnym bez zezwolenia. Ponadto, w ocenie NSA, rodzaj naruszeń aktów wyższej rangi przez oba rozporządzenia jest w zasadzie taki sam. (...) Naczelny Sąd Administracyjny wyraża w związku z tym pogląd, że stwierdzenie przez ten Sąd na tle rozpoznawanej sprawy niekonstytucyjności par. 9 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 marca 1998 r. w sprawie opłat drogowych stanowi /w świetle skutków prawnych orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego - P. 7/98, wydanego - jak wspomniano - w podobnej jurydycznej sprawie/ podstawę do uchylenia decyzji wydanej na podstawie powołanego przepisu".

Strona 1/4