Minister Sprawiedliwości zwracając się w trybie art. 16 par. 3 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie /Dz.U. nr 22 poz. 91 ze zm./ do sądu dyscyplinarnego właściwej izby notarialnej o zajęcie stanowiska w sprawie odwołania notariusza, ma obowiązek powiadomić o tym zainteresowanego /art. 106 par. 2 Kpa/.
Sąd dyscyplinarny wyraża swoje stanowisko w formie postanowienia, które powinno być doręczone także notariuszowi, wraz z pouczeniem o przysługującym mu zażaleniu /art. 106 par. 5, art. 124. art. 125 oraz art. 126 Kpa/.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi (...) na decyzję Ministra Sprawiedliwości (...) w przedmiocie odmowy odwołania ze stanowiska notariusza na skutek rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 1997 r. II SA 87/97
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę NSA w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Minister Sprawiedliwości decyzją z dnia 4 listopada 1996 r. wydaną na podstawie art. 16 par. 3 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie /Dz.U. nr 22 poz. 91 ze zm./ odwołał Jana D. ze stanowiska notariusza, a następnie - w wyniku ponownego rozpoznania sprawy na wniosek zainteresowanego - decyzją z 17 stycznia 1997 r. uchylił swą pierwotną decyzję w części dotyczącej terminu odwołania, wyznaczając go na dzień 30 kwietnia 1997 r. W uzasadnieniu decyzji o odwołaniu Jana D. ze stanowiska notariusza podano, że odwołanie nastąpiło z powodu dwóch ujemnych ocen pracy notariusza, które dokonane zostały na podstawie wizytacji przeprowadzonych przez wizytatorów notarialnych na zlecenie Rady Izby Notarialnej w K. kolejno w dniach 11 i 12 kwietnia 1995 r. oraz dnia 17 października 1995 r. Na tej podstawie w dniu 20 marca 1996 r. Minister Sprawiedliwości wystąpił do Sądu Dyscyplinarnego Izby Notarialnej w K. o rozpatrzenie sprawy Jana D. Sąd Dyscyplinarny Izby Notarialnej w K. na posiedzeniu w dniu 8 maja 1996 r. podjął uchwałę aprobującą odwołanie Jana D. ze stanowiska notariusza.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie na powyższą decyzję Jan D. wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji Ministra Sprawiedliwości oraz o wstrzymanie jej wykonania, zarzucając w szczególności naruszenie podstawowych praw strony w prowadzonym w jego sprawie postępowaniu /art. 10 oraz art. 28 Kpa/ przez to, że ani nie zapewniono mu udziału w dotyczącym jego osoby postępowaniu prowadzonym przez organy Izby Notarialnej w K., ani też nie stworzono mu możliwości zapoznania się i ustosunkowania do materiału dowodowego zebranego w sprawie dotyczącej jego osoby przed podjęciem rozstrzygnięcia. Równocześnie skarżący zarzucił, że w toczącym się wobec niego postępowaniu naruszony został przepis art. 52 par. 1 Prawa o notariacie, wedle którego po upływie jednego roku od chwili czynu nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego, a w razie wszczęcia podlega ono umorzeniu. W odpowiedzi na skargę Minister Sprawiedliwości stwierdził, że zarzuty skarżącego są bezzasadne, bowiem nie można utożsamiać postępowania prowadzonego na podstawie art. 16 par. 3 Prawa o notariacie z postępowaniem dyscyplinarnym, którego dotyczy art. 50 i następne Prawa o notariacie. Tym samym, zdaniem Ministra Sprawiedliwości, w rozpoznawanej sprawie nie mógł mieć zastosowania także przepis art. 52 par. 1 Prawa o notariacie.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 26 marca 1997 r. (...) oddalił skargę. W uzasadnieniu wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w szczególności, że bezzasadne są zarzuty skarżącego dotyczące naruszenia w niniejszej sprawie przez Sąd Dyscyplinarny Izby Notarialnej przepisów art. 50 i następnych Prawa o notariacie, które określają zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd Dyscyplinarny Izby Notarialnej rozpatrując sprawę w trybie art. 16 par. 3 Prawa o notariacie nie występuje bowiem w roli organu egzekwującego odpowiedzialność dyscyplinarną i dlatego w tym wypadku nie mają zastosowania przepisy art. 52 par. 1, art. 58 i art. 62 Prawa o notariacie. Do postępowania opiniodawczego, o którym mowa w art. 16 par. 3 Prawa o notariacie, zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie mają także zastosowania rygory prawne, o których mowa w art. 106 Kpa. Natomiast, w opinii tego Sądu, naruszenie przez Radę Izby Notarialnej w K. przepisów proceduralnych, które gwarantować mają notariuszowi prawo do obrony w toczącym się wobec niego postępowaniu jest w tej sprawie bez znaczenia, bowiem jest to "kwestia wywiązywania się korporacji zawodowej ze swych powinności wobec członka, a nie kwestia legalności działań organu odwołującego notariusza". Wreszcie, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza w uzasadnieniu wyroku, że wprawdzie Sąd Dyscyplinarny Izby Notarialnej w K. nie doręczył skarżącemu swej uchwały z 8 maja 1996 r. akceptującej zamiar Ministra Sprawiedliwości odwołania go ze stanowiska notariusza i nie pouczył go tym samym o przysługujących mu w tym wypadku środkach odwoławczych, tym niemniej z akt sprawy wynika, że skarżący miał możliwość zapoznania się z treścią tej uchwały, a: "brak pouczenia o środkach odwoławczych osoby wykonującej zawód prawniczy nie stanowi - zdaniem Sądu - naruszenia prawa mogącego mieć istotny wpływ na wynik sprawy".