Skierowanie kandydata zarejestrowanego w Związku Spółdzielni Mieszkaniowych do spółdzielni mieszkaniowej w celu przyjęcia go w poczet członków nie powoduje utraty statusu kandydata w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 października 1991 r. o zmianie niektórych warunków przygotowania inwestycji budownictwa mieszkalnego w latach 1991-1995 oraz o zmianie niektórych ustaw /Dz.U. nr 103 poz. 446 ze zm./.
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wiesława J. na decyzję Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast (...) w przedmiocie odmowy wypłaty rekompensaty pieniężnej na cele mieszkaniowe na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (...) od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 kwietnia 1998 r. I SA 1539/97
uchyla zaskarżony wyrok, oraz uchyla zaskarżoną decyzję Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.
Sąd Najwyższy uwzględnił rewizję nadzwyczajną uznając, że wszystkie jej zarzuty zostały wykazane w argumentacji przedstawionej w pisemnym uzasadnieniu.
Sąd Najwyższy podzielając stanowisko Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego za podstawę rozstrzygnięcia sprawy przyjął następującą ocenę prawną.
Według uchwały nr 11 Rady Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z dnia 20 grudnia 1982 r. /Informacje i Komunikaty CZSBM 1983 nr 4 poz. 11/ organizacje spółdzielcze już z dniem 1 stycznia 1983 r. zaprzestały rejestrowania kandydatów na członków spółdzielni. Po tej dacie - zgodnie z par. 5 ust. 2 uchwały nr 3 Rady Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z dnia 3 marca 1983 r. w sprawie zasad przyjmowania członków, przydziału i zamiany mieszkań w spółdzielniach mieszkaniowych /jednolity tekst opublikowany w 1988 r. Informacje i Komunikaty CZSBM 1988 nr 5-6 poz. 24/ za osoby ubiegające się o przyjęcie w poczet członków spółdzielni uznawani byli nie tylko kandydaci na członków zarejestrowani w spółdzielni lub w terytorialnej jednostce spółdzielczości mieszkaniowej na podstawie przepisów dotychczasowych lecz także osoby pełnoletnie, które zgromadziły wymagane wkłady i w terminie podanym przez spółdzielnię złożyły wnioski o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Te ostatnie osoby Spółdzielnie ujmowały w tzw. rejestrach pomocniczych. Brak jest usprawiedliwionej podstawy do różnicowania pozycji prawnej w zakresie nabycia prawa do rekompensaty wobec obu grup osób będących kandydatami do Spółdzielni mieszkaniowej niezależnie od sposobu ich rejestracji.
Idąc w tym kierunku ocenę prawną wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 października 1996 r. III ARN 48/96 /OSNAPU 1997 Nr 9 poz. 141/. Jeżeli zgodnie z art. 7 ust. 1 powołanej ustawy o zmianie warunków inwestycji mieszkaniowych uzyskanie statusu zarejestrowanego kandydata do spółdzielni, przed wejściem w życie tej ustawy, jest jednym z warunków stwarzających uprawnienie do ubiegania się o rekompensatę pieniężną na uzupełnienie wydatków poniesionych na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, to nie jest istotne, czy jest to rejestr kandydatów w rozumieniu rejestru stosowanego do końca 1982 r., czy też rejestr pomocniczy, stosowany po zaprzestaniu z dniem 1 stycznia 1983 r. rejestracji kandydatów na członków spółdzielni. W konsekwencji tego w zakresie rozpatrywanej sprawy należy przyjąć, że bez znaczenie jest, czy Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadziła przed wejściem w życie ustawy o zmianie warunków inwestycji mieszkaniowych rejestr kandydatów na członków spółdzielni. Rejestr ten bowiem nie miał znaczenia konstytutywnego, lecz spełniał rolę pomocniczą, służącą m. in. do ustalenia, czy dana osoba miała w dniu wejścia w życie ustawy o zmianie warunków inwestycji mieszkaniowych status kandydata na członka spółdzielni. Warunki takie spełniał Wiesław J. a ocena taka wbrew zaskarżonemu wyrokowi wynika z ustalonych okoliczności faktycznych. W szczególności z pisma Spółdzielczego Biura Mieszkaniowego Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Mieszkaniowych, skierowanego do skarżącego, informującego o zakwalifikowaniu go do przyjęcia w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej wynika, że był on już wówczas kandydatem na członka spółdzielni mieszkaniowej a także jego status związany był z konsekwencją skierowania do tej Spółdzielni w porozumieniu z Wojewódzkim Związkiem Spółdzielni Mieszkaniowych.