Przesłanki dla orzeczenia o zaniechaniu poboru podatku w sprawie indywidualnej - zagrożenie interesów podatnika, a w szczególności jego egzystencji dotyczą oceny sytuacji podatnika i jego ochrony przed utratą ekonomicznych podstaw egzystencji, a nie społecznej wartości i potrzeby popierania transakcji, jaka ma być przedmiotem opodatkowania.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Katarzyny B.-K. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 2 sierpnia 2001 r. (...) w przedmiocie odmowy zaniechania poboru podatku od towarów i usług - oddala skargę.
Dnia 6 grudnia 2000 r. firma "K." Katarzyny B.-K. złożyła w Urzędzie Skarbowym w O. wniosek z prośbą o zaniechanie bądź umorzenie poboru podatku od towarów i usług od darowizny odzieży o wartości 19.163 zł, przekazanej na rzecz Domu Matki z Dzieckiem "O.". Wniosek ten Urząd potraktował jako wniosek o zaniechanie poboru podatku od towarów i usług.
Dnia 22 stycznia 2001 r. Urząd Skarbowy wydał decyzję, w której odmówił zaniechania poboru podatku od towarów i usług od przedmiotowej darowizny.
Od powyższej decyzji Podatniczka złożyła odwołanie, w którym ponownie wniosła o zaniechanie poboru podatku, podnosząc iż darowizna została przekazana na rzecz osób znajdujących się w trudnej sytuacji losowej. Zarzuciła także organowi I instancji pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji celu darowizny.
Izba Skarbowa decyzją z dnia 2 sierpnia 2001 r. utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego.
W uzasadnieniu decyzji Izba Skarbowa stwierdziła, że nie dopatrzyła się przesłanek przemawiających za przyznaniem powyższej ulgi.
Zgodnie z brzmieniem art. 22 par. 2 pkt 1 lit. "b" ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2000 r., organ podatkowy, na wniosek podatnika mógł zaniechać w całości lub w części poboru podatku, gdy pobór podatku zagrażał ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji.
Przesłanką więc zastosowania tej ulgi było zaistnienie ważnego interesu podatnika a w szczególności zagrożenie jego egzystencji. Przepis powyższy uzależnia przyznanie ulgi wyłącznie od sytuacji materialnej podatnika, bez rozpatrywania motywów i celu jego działania.
Izba Skarbowa stwierdziła, iż zgodnie z art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, darowizna towarów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bez względu na jej przeznaczenie.
Rozpatrując zarzuty Podatniczki dotyczące nieuwzględnienia przez Urząd Skarbowy ważnego interesu publicznego, Izba Skarbowa stwierdziła, iż ustawodawca pozostawił organom podatkowym ocenę czy okoliczności dotyczące określonej sytuacji stanowią przesłankę przemawiającą za zastosowaniem ulgi określonej w art. 22 par. 2 pkt 1 lit. "b" Ordynacji podatkowej. Organ podatkowy nie ma więc obowiązku zaniechania poboru podatku, lecz może to uczynić tylko w wypadku zaistnienia ustawowych przesłanek tj. jeżeli uzna, że w danym przypadku wymaga tego ważny interes podatnika. W przedmiotowej sprawie Izba Skarbowa nie dopatrzyła się przesłanek przemawiających za przyznaniem powyższej ulgi.
Organy Skarbowe zarówno w pierwszej jak i w drugiej instancji przed wydaniem zaskarżonej decyzji wnikliwie zapoznały się z sytuacją majątkową Strony. Zebrany materiał dowodowy nie wskazuje na to, iż pobór należnego podatku zagrozi egzystencji Strony. Z zebranych w trakcie postępowania informacji wynika, że Strona prowadzi działalność gospodarzą i uzyskała w roku 1999 przychód w wysokości 1.662.677 zł, a w 2000 r. 2.091.223 zł.
Na ostateczną decyzję Izby Skarbowej Katarzyna B.-K. złożyła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego.