Podatki  i  inne świadczenia pieniężne, do  których   mają zastosowanie przepisy Ordynacji  podatkowej, oraz egzekucja t
Tezy

1. Nie można prowadzić postępowania w trybie art. 31 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. nr 27 poz. 111 ze zm./ w sytuacji, gdy odsetki zostały już zapłacone i nie istnieje zaległość podatkowa.

2. Tryb określony w art. 31 ustawy o zobowiązaniach podatkowych nie ma zastosowania, gdy należność jest między podatnikiem i organem podatkowym sporna.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 14 października 1992 r. Urząd Skarbowy w W. zawiadomił Powszechną Kasę Oszczędności - Bank Państwowy, że wpłaty dokonywane w ciągu 8 miesięcy 1992 r. na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych, zostały częściowo zarachowane na poczet należnych odsetek, a mianowicie do kwoty 40.821.000 zł.

Bank potraktował wspomniane pismo Urzędu Skarbowego jako decyzję administracyjną i złożył od niej odwołanie. Zdaniem Banku, nie istniały podstawy do naliczenia odsetek, ponieważ opóźnienie przekazania zaliczek na podatek dochodowy nie było następstwem opieszałości, bądź innego zaniedbania pracowników PKO, lecz wynikało z różnic interpretacyjnych definicji dochodu. Spory banków z Ministerstwem Finansów na temat, czy różnica oprocentowania kredytów pracowniczego i refinansowego jest dochodem - trwały bez mała pół roku.

Decyzją z dnia 18 listopada 1992 r. Urząd Skarbowy w W. odmówił umorzenia należności z tytułu odsetek, zwracając uwagę na ciążący na płatniku obowiązek terminowego odprowadzenia zaliczek. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia powołał art. 31 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. nr 27 poz. 111 ze zm./.

Bank Państwowy wniósł odwołanie do Izby Skarbowej we W., żądając "zmiany decyzji i umorzenia odsetek..." W uzasadnieniu ponownie wyraził pogląd o braku podstaw prawnych do ich naliczania.

Dnia 25 stycznia 1993 r. Izba Skarbowa w W. utrzymała w mocy zaskarżoną decyzję. Organ II instancji podkreślił, że umorzenie odsetek mogłoby nastąpić w sytuacji, gdyby ich pobranie zagrażało zdolności gospodarczej zakładu lub egzystencji podatnika. W sprawie rozpatrywanej sytuacja taka nie zachodzi. Decyzję oparto na art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa oraz art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych.

Bank Państwowy wniósł skargę na decyzję Izby Skarbowej, koncentrując się na prezentacji tezy, że różnica oprocentowania kredytów refinansowego i pracowniczego nie powinna podlegać opodatkowaniu.

Izba Skarbowa wniosła o oddalenie skargi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zarówno treść skargi, jak i poprzednich pism świadczy o nieznajomości przez Bank elementarnych zasad postępowania administracyjnego, nie mówiąc już o szczególnych zasadach postępowania podatkowego.

Jeżeli decyzję oparto na art. 31 ustawy o zobowiązaniach podatkowych, to należało skoncentrować się na prawidłowości zastosowania tego przepisu, a nie rozważać treść pojęcia dochodu. Na szczęście art. 206 Kpa pozwala Sądowi wyjść poza granice skargi, w związku z czym Sąd z urzędu zauważa, że:

1/ nie można prowadzić postępowania w trybie art. 31 ustawy o zobowiązaniach podatkowych w sytuacji, gdy odsetki zostały już zapłacone i nie istnieje zaległość podatkowa;

2/ tryb określony w punkcie 1 nie ma zastosowania, gdy należność jest między podatnikiem i organem podatkowym sporna;

3/ pismo Urzędu Skarbowego w W. z dnia 14 października 1992 r. nie miało charakteru decyzji administracyjnej w rozumieniu art. 104 Kpa, lecz stanowiło informację o czynności zaliczenia wpłaty, o której mowa w art. 27 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych.

Skoro więc pismo Banku z dnia 29 października 1992 r. błędnie nazwane "odwołaniem", kwestionowało zasadę naliczania odsetek, to obowiązkiem organu podatkowego było wydać decyzję wymierzającą odsetki na podstawie art. 5 ust. 3 wspomnianej wyżej ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. Brak było podstaw do wszczynania sprawy o umorzenie odsetek, o co Bank w ogóle nie prosił, gdyż naliczonych kwot nie uznawał.

W zaistniałej sytuacji należało uchylić decyzje organów obu instancji na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 Kpa.

Strona 1/1