Zakres i tok postępowania, o którym mowa w art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./ i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych /Dz.U. nr 85 poz. 428 ze zm./, nie ma wpływu na bieg trzydziestodniowego terminu, określonego w art. 91 ust. 1 ustawy samorządowej.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Rady Gminy S. na rozstrzygnięcie nadzorcze Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w (...) z dnia 26 stycznia 1995 r. i na podstawie art. 207 par. 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego.
Rada Gminy S., powołując się na art. 18 ust. 2 pkt 9 i art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./, w dniu 23 września 1994 r. podjęła uchwałę w sprawie zaciągnięcia zobowiązania finansowego na pokrycie wydatków związanych z rozbudową szkoły podstawowej w W. Uchwała ta została przekazana Regionalnej Izbie Obrachunkowej w (...) w dniu 18 października 1994 r.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w (...) uchwałą z dnia 10 listopada 1994 r., wydaną na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych /Dz.U. nr 85 poz. 428/ w związku z art. 91 ust. 4 powołanej ustawy o samorządzie terytorialnym, stwierdziło, że wymieniona wyżej uchwała Rady Gminy S. narusza w sposób istotny prawo, i wezwało Radę do jej zmiany.
Przewodniczący Rady Gminy S. w piśmie z dnia 1 grudnia 1994 r., doręczonym Regionalnej Izbie Obrachunkowej w dniu 21 grudnia tego roku, stwierdził, że uchwała Rady z dnia 23 września 1994 r. nie narusza prawa.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 26 stycznia 1995 r., wydanym na podstawie art. 86 ustawy o samorządzie terytorialnym oraz art. 12 ust. 2 i 3 powołanej ustawy z dnia 7 października 1992 r., stwierdziło nieważność uchwały Rady Gminy S. z dnia 23 września 1994 r. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia podano, że zakwestionowana uchwała narusza art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. "e" i art. 58 cytowanej ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Rada Gminy S. zarzuciła, że wbrew stanowisku Regionalnej Izby Obrachunkowej uchwała Rady z dnia 23 września 1994 r. jest zgodna z prawem.
W odpowiedzi na skargę strona przeciwna nie znalazła podstaw do zmiany zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego.
Rozpatrując skargę w granicach zakreślonych przez art. 206 Kpa, Sąd zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./ organ nadzoru, a więc również właściwa regionalna izba obrachunkowa w zakresie spraw budżetowych, stwierdza nieważność uchwały organu gminy, gdy uchwała ta jest sprzeczna z prawem. Stwierdzenie jednak nieważności uchwały /w całości lub w części/ w tym trybie może nastąpić - jak to wynika z wyraźnego brzmienia powyższego przepisu - w terminie nie dłuższym niż 30 dni od daty doręczenia uchwały organowi nadzoru. Po upływie tego terminu organ nadzoru traci kompetencję do stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy i może ją - stosownie do art. 93 ust. 1 omawianej ustawy - zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Powyższe reguły postępowania dotyczą wszystkich organów nadzoru nad działalnością komunalną, wymienionych w art. 86 ustawy samorządowej. Wynika z nich w szczególności, że organ nadzoru jest uprawniony do stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy jedynie w terminie 30 dni od daty jej doręczenia, i to bez względu na zakres i stan postępowania, o którym mowa w art. 91 ustawy. Brak więc jakichkolwiek podstaw prawnych do przyjęcia, jak twierdził przedstawiciel Regionalnej Izby Obrachunkowej w (...) na rozprawie sądowej w dniu 30 sierpnia 1995 r., że "wszczęcie postępowania naprawczego, o którym mowa w art. 12 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zawiesza bieg terminu trzydziestodniowego z art. 91 ust. 1". Wręcz przeciwnie, wykładnia powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, że zakres i tok postępowania, o którym mowa w art. 91 ustawy o samorządzie terytorialnym i w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych /Dz.U. nr 85 poz. 428 ze zm./, nie ma wpływu na bieg trzydziestodniowego terminu określonego w art. 91 ust. 1 ustawy samorządowej. Skoro więc Regionalna Izba Obrachunkowa w (...) stwierdziła nieważność uchwały Rady Gminy S. po upływie 30 dni od daty jej doręczenia, to naruszyła oczywisty w swej treści art. 91 ust. 1 cytowanej ustawy z dnia 8 marca 1990 r. Naruszenie to w okolicznościach rozpoznawanej sprawy należy uznać za rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa.
W tym stanie rzeczy na mocy art. 207 par. 3 w związku z art. 156 par. 1 pkt 2 i art. 216a par. 1 Kpa orzeczono jak w sentencji wyroku.