1. Skutkiem przyznania orzeczeniem sądu wspólnego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego jednemu z rozwiedzionych małżonków jest wygaśnięcie prawa drugiego małżonka do tego lokalu, a więc i uprawnienia do przebywania w tym lokalu w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174/.
2. Dopóki nie nastąpi podział wspólnego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, dopóty prawo to przysługuje obojgu rozwiedzionym małżonkom, a samo opuszczenie lokalu przez jednego z rozwiedzionych małżonków i nieprzebywanie w nim nie może być utożsamiane z utratą uprawnień do przebywania w lokalu.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Grzegorza K. na decyzję Dyrektora Wydziału Społeczno-Administracyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Skierniewicach z dnia 19 lutego 1987 r. w przedmiocie wymeldowania i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od tego organu kwotę złotych dwa tysiące tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Decyzją z dnia 11 grudnia 1986 r., wydaną na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174/, Kierownik Wydziału Społeczno-Administracyjnego Urzędu Miejskiego w Ż. orzekł o wymeldowaniu Grzegorza K. z pobytu stałego w lokalu nr 77 przy ul. R.P. nr 74 w Ż. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że Grzegorz K. od stycznia 1984 r. nie przebywa w miejscu stałego zameldowania, a miejscem jego faktycznego pobytu jest lokal nr 8 przy ul. R. w S.
W odwołaniu od tej decyzji Grzegorz K. podniósł zarzut naruszenia art. 15 ust. 2 wymienionej wyżej ustawy, wskazując, że organ I instancji wydał decyzję o wymeldowaniu mimo braku przesłanek przewidzianych w tym przepisie. W szczególności wskazał na brak przesłanki "utraty uprawnień" do przebywania w lokalu, gdyż w dalszym ciągu jest on właścicielem mieszkania, z którego został wymeldowany. Zakwestionował również ustalenia organu I instancji co do faktu dobrowolnego opuszczenia lokalu, wskazując, że była żona uniemożliwiła mu wstęp do lokalu przez wymianę zamków w drzwiach.
Decyzją z dnia 19 lutego 1987 nr SA II 6219/7/87 Dyrektor Wydziału Społeczno-Administracyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Skierniewicach utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji, wskazując w jej uzasadnieniu, iż "z uwagi na fakt, że Grzegorz K. opuścił lokal i faktycznie w nim nie przebywa od trzech lat i nie dokonał obowiązku wymeldowania się z miejsca dotychczasowego pobytu stałego, utracił on uprawnienie do przebywania w lokalu".
W skierowanej do Naczelnego Sądu Administracyjnego skardze Grzegorza K. wnosił o uchylenie decyzji organów obu instancji zarzucając, że wydane zostały z naruszeniem art. 15 ust. 2 omawianej ustawy, gdyż nie utracił on uprawnienia do przebywania w lokalu, opuszczenie zaś lokalu nastąpiło na skutek przeszkód w korzystaniu z niego, stworzonych przez byłą żonę.
W odpowiedzi na skargę Dyrektor Wydziału Społeczno-Administracyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Skierniewicach wnosił o jej oddalenie, wskazując, że w sprawie niniejszej występowały przesłanki do wymeldowania na podstawie cytowanego przepisu, gdyż skarżący opuścił w styczniu 1984 r. lokal bez wymeldowania się, w lokalu tym nie przebywał i nadal nie przebywa, w związku z czym utracił uprawnienie do przebywania w tym lokalu.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Przepis art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174/ nakłada na osobę, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 2 miesiące, obowiązek wymeldowania się w terenowym organie administracji państwowej stopnia podstawowego, właściwym ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca oraz obowiązek wskazania nowego miejsca i adresu pobytu.
Niewykonanie tego obowiązku upoważnia organy administracji do wykorzystania dostępnych im środków egzekucyjnych, w celu przymuszenia do wykonania obowiązku meldunkowego, bądź do wymeldowania osoby na wniosek lub z urzędu, jeśli spełnione zostaną przesłanki określone w art. 15 ust. 2 tej ustawy.