Prowadzenie przez małżonków działalności gospodarczej wpisanej do ewidencji działalności gospodarczej bez zawiązania spółki cywilnej, a następnie złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R przez jednego z nich, nie oznacza, że podatnikiem tego podatku staje się także drugi małżonek oraz że przed dokonanym zgłoszeniem rejestracyjnym takim podatnikiem było małżeństwo /art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/ skargę Feliksy P. na 3 decyzje Izby Skarbowej w W. z dnia 21 lutego 2002 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.
Decyzją z dnia 28 sierpnia 2001 r. Urząd Skarbowy w P. określił Feliksie P. zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za grudzień 1998 r. w wysokości 285 zł, zaległość podatkową w tym podatku oraz odsetki za zwłokę. Kolejną decyzją z dnia 28 sierpnia 2001 r. Urząd Skarbowy określił zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 1999 r., zaległość podatkową za ten okres oraz odsetki od tej zaległości. Decyzją z dnia 6 września 2001 r. Urząd Skarbowy określił zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za luty i marzec 2000 r. /423 zł i 414 zł/, zaległość w tym podatku oraz odsetki od tej zaległości.
Decyzje te zostały wydane na podstawie ustaleń kontroli podatkowej, przeprowadzonej w dniach 3, 4, 6, 10 kwietnia oraz 1 sierpnia 2001 r. przez pracowników Urzędu Skarbowego. Z ustaleń tych wynika, że od 31 grudnia 1997 r. Feliksa P. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego artykułami przemysłowymi w sklepie "M.". Zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej zostało wydane przez Wójta Gminy M. na imię obojga małżonków: Feliksy i Stanisława P. Małżonkowie P. nie zawierali umowy spółki cywilnej i pozostają w związku małżeńskim. Ponadto od 1991 r. Feliksa P. uzyskuje obroty z tytułu najmu pomieszczeń na cele gospodarcze. W dniu 14 lutego 2000 r. Feliksa P. złożyła w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R, oświadczając jednocześnie, że przekroczenie kwoty 80.000 zł obrotu uprawniającej do korzystania ze zwolnienia od podatku od towarów i usług nastąpiło w grudniu 1999 r. Urząd Skarbowy przyjął, że na potrzeby rejestracji w podatku od towarów i usług działalność gospodarcza była prowadzona przez jedną osobę fizyczną. Podatnikiem jest małżonek, którego nazwisko jest umieszczone jako pierwsze w dokumencie potwierdzającym wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Dla ustalenia kwoty wolnej od podatku przyjęto cały przychód z działalności w sklepie "M." i połowę przychodów z tytułu najmu przypadającą na Feliksę P. Z ewidencji przychodów prowadzonej dla podatku dochodowego w 1998 r. wynika, że przychód ze sprzedaży artykułów w sklepie "M." wyniósł 61.670 zł, a połowa przychodu z najmu przypadająca na Feliksę P. jako współwłaścicielkę nieruchomości wyniosła w 1998 r. 22.675 zł. Wobec tego łączny przychód uzyskany przez podatniczkę w 1998 r. wyniósł 84.245 zł. Przekroczenie kwoty wolnej od podatku /80.000 zł/ nastąpiło w grudniu 1998 r. Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ w momencie przekroczenia kwoty 80.000 zł zwolnienie od podatku traciło moc, a nadwyżka ponad kwotę wolną, to jest 4.245 zł, podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.
W związku z dokonywaniem w sklepie "M." sprzedaży towarów opodatkowanej różnymi stawkami podatku Urząd Skarbowy określił podatek należny w grudniu 1998 r. według poszczególnych stawek proporcjonalnie do udokumentowanych zakupów. Ponadto Urząd stwierdził, że zgodnie z art. 29 ust. 1 i 3 pkt 2 powyższej ustawy oraz par. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 listopada 1998 r. w sprawie kas rejestrujących /Dz.U. nr 146 poz. 953/ strona miała obowiązek rozpoczęcia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego z zastosowaniem kas rejestrujących. Naruszenie powyższego obowiązku spowodowało utratę prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę stanowiącą równowartość 30 procent podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w okresie od 1 grudnia 1999 r. do czasu rozpoczęcia ewidencji z zastosowaniem kas rejestrujących /art. 29 ust. 2 analizowanej ustawy/.