Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Hyla (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Felicja Kajut, Sędzia NSA Anna Orłowska, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Wioleta Gładczuk, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2008 r. sprawy ze skarg Rady Miejskiej w D. i Z. M. na zarządzenie zastępcze Wojewody [...] z dnia 13 czerwca 2008 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia mandatu radnego oddala skargi.
Wojewoda [...], wobec bezskutecznego upływu terminu do podjęcia przez Radę Gminy [...] uchwały w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego Z. M., działając na podstawie art. 98a ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
( Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) w zw. z art. 190 ust 1 pkt 2a ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547 ze zm.) wydał zarządzenie zastępcze z dnia 13 czerwca 2008r. nr VI.IŁ-0911/57/08. W zarządzeniu tym Wojewoda stwierdził wygaśnięcie z mocy prawa mandatu radnego Rady Gminy [...] Z. M. w związku z faktem, że radny ten dzierżawi grunty gminne od dnia 19 lipca 2006 r. na podstawie umowy dzierżawy zawartej na czas określony do dnia 4 lipca 2009r. W dniu 3 kwietnia 2007r. stroną ww. umowy stała się jego żona B. M.. Okres zakończenia umowy ustalono na 3 kwietnia 2009r.
Z. M. w dniu 27 listopada 2006r. złożył ślubowanie na radnego Rady Miejskiej [...]. W związku z wyborem złożył oświadczenie majątkowe o prowadzeniu gospodarstwa rolnego o powierzchni 97,00 ha wspólnie z żoną B. M..
Zdaniem organu nadzoru prowadzenie przez radnego gospodarstwa rolnego z wykorzystaniem gruntów rolnych wydzierżawionych od gminy, w której radny uzyskał mandat, stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Artykuł ten wyklucza całkowicie możliwość prowadzenia przez radnego działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskał on mandat - pod rygorem stwierdzenia wygaśnięcia mandatu w razie niezaprzestania tej działalności. Ww. przepis nie definiuje pojęcia "działalność gospodarcza", w związku z czym należy sięgnąć do przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W rozumieniu art. 2 tej ustawy działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Art. 3 ustawy stanowi, że przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów. Dokonane w art. 3 wyłączenie nie przesądza, że prowadzenie gospodarstwa rolnego nie jest działalnością gospodarczą, lecz jedynie o tym, że działalność ta nie podlega określonej w art. 1 tej ustawy regulacji w zakresie podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej. Działalność wytwórcza w rolnictwie mieści się w definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Także z treści art. 4 pkt 6 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne wynika, że przepis ten nie traktuje działalności wytwórczej w rolnictwie jako nie będącej działalnością gospodarczą.