Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kowalik-Grzanka, Sędziowie Sędzia WSA Alina Dominiak (spr.), Sędzia WSA Felicja Kajut, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Hanna Tarnawska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2014 r. sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia 27 czerwca 2014 r. nr [...] w przedmiocie przyjęcia lokalnego programu wspierania edukacji dzieci i młodzieży z terenu Gminy [...] stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały.
Uchwałą Nr [...] z dnia 27 czerwca 2014r. w sprawie przyjęcia "Lokalnego programu wspierania edukacji dzieci i młodzieży z terenu Gminy ", działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 14 a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), art. 90t ust. 1 pkt 2 i ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 290), art. 173a ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 7), Rada Gminy przyjęła "Lokalny program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży z terenu Gminy ", stanowiący załącznik do uchwały.
Wojewoda wniósł skargę na w/w uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności.
W uzasadnieniu skargi wskazał, że lokalny program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży w Gminie obejmuje uczniów klas VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów, dla których organem prowadzącym jest Gmina . Zatem o stypendia motywacyjne mogą ubiegać się wszyscy uczniowie uczęszczający do szkół prowadzonych przez Gminę , bez względu na miejsce zamieszkania. Uprawnienie to nie przysługuje natomiast uczniom mieszkańców Gminy uczącym się w szkołach poza terenem gminy. Zdaniem skarżącego takie ustalenie kręgu osób uprawnionych z jednej strony wykracza poza zakres, w którym gmina może realizować swoje kompetencje, z drugiej zaś pomija część wspólnoty.
Skarżący wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową, zaś stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, m. in. w zakresie edukacji publicznej. Z uwagi na treść art. 166 Konstytucji RP gmina, wykonując zadania własne, jest władna czynić to tylko w takim zakresie, w jakim zmierza do zaspokojenia potrzeb wspólnoty, którą z mocy art. 1 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym tworzą jej mieszkańcy. Elementem konstytutywnym każdej jednostki samorządu terytorialnego jest bowiem substrat osobowy, co wynika wprost z art. 16 ust. 1 Konstytucji RP. Ani przepisy ustawy 0 samorządzie gminnym, ani przepisy innych ustaw nie definiują pojęcia "mieszkaniec", wobec czego należy sięgnąć do językowej i systemowej wykładni tego sformułowania. Skarżący wskazał, że decydującym kryterium, które przesądza, czy dana osoba fizyczna jest mieszkańcem danej gminy jest stałe zamieszkiwanie na jej terenie.
Zdaniem skarżącego postanowienia Regulaminu "Lokalnego programu wspierania edukacji uczniów uzdolnionych w Gminie ", umożliwiające przyznanie stypendiów osobom, które nie zamieszkują na terenie gminy a więc nie wchodzą w skład wspólnoty samorządowej, dodatkowo w sytuacji pozbawienia tego uprawnienia części członków wspólnoty samorządowej, w sposób istotny i rażący naruszają prawo. Takie ustalenie zakresu podmiotowego adresatów uchwały nie koresponduje z istotą zadań własnych wynikającą z postanowień Konstytucji.
W świetle tych unormowań krąg osób uprawnionych do uzyskania stypendium ze środków pozostających w dyspozycji gminy powinien ograniczać się wyłącznie do jej mieszkańców. Ponadto pominięcie w Regulaminie uczniów - mieszkańców Gminy uczących się w szkołach prowadzonych przez inne jednostki samorządu terytorialnego, narusza zasadę równości.