Sprawa ze skargi na decyzję SKO w przedmiocie świadczenia wychowawczego
Uzasadnienie strona 2/2

Przepisy ustawy dzielą krąg podmiotów, którym przysługuje świadczenie wychowawcze w zależności od dwóch zasadniczych kryteriów. Pierwszym z nich jest ilość dzieci w rodzinie. Prawo do świadczenia wychowawczego na drugie i kolejne dziecko nie jest uzależnione od żadnych dodatkowych przesłanek. Natomiast krąg osób wychowujących jedno dziecko, lub ubiegających się o świadczenie na pierwsze z większej liczby dzieci podlega dalszemu podziałowi w zależności od uzyskiwanego dochodu. Prawo do świadczenia na pierwsze dziecko uzyskują w tym przypadku jedynie te osoby, które posiadają dochód nie wyższy niż 800 zł na osobę w rodzinie (lub 1200 zł jeśli dziecko w rodzinie jest niepełnosprawne). Reasumując, podmioty wymienione w art. 4 ust. 2 ustawy (matka, ojciec, opiekun faktyczny lub prawny dziecka) w rodzinach, w których nie ma dzieci niepełnosprawnych podzielono na tych, których dochód w przeliczeniu na osobę nie przekracza 800 zł i tych, których dochód na osobę w rodzinie kwotę tę przekracza. Świadczenie wychowawcze przysługuje jedynie osobom należącym do pierwszej z wymienionych grup. Osoby należące do drugiej grupy uprawnienia tego nie mają. Świadczenie wychowawcze przysługuje w stałej wysokości 500 zł miesięcznie, niezależnie od uzyskiwanego przez rodzinę dochodu.

Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 1 ustawy celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem potrzeb życiowych.

Przepis art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), powoływanej dalej jako Konstytucja RP stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

Art. 8 ust. 1 Konstytucji RP stanowi, że Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, zaś zgodnie z art. 8 ust. 2 jej przepisy stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.

Z powyższych przepisów Konstytucji RP wywodzi się, że wykładnia prokonstytucyjna jest nie tylko prawem, ale i obowiązkiem każdego sądu. Wykładnia celowościowa nakazuje przy interpretacji przepisów ustawy uwzględniać jej cel.

Sąd administracyjny rozpoznając sprawę nie może poprzestać na wykładni językowej (gramatycznej) przepisu prawa, którego zastosowanie ocenia, jeśli mogłaby ona prowadzić do rezultatu niezgodnego z celem ustawy i regulacjami konstytucyjnymi. Rzeczą sądu administracyjnego jest dokonanie takiej interpretacji przepisów prawa, by wyinterpretowana z nich norma prawna dała się pogodzić zarówno z najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej w postaci Konstytucji jak i z celem danej regulacji.

W okolicznościach niniejszej sprawy podkreślenia wymaga, że kwota 7, 82 zł która odpowiada przekroczeniu przez skarżącą kryterium dochodowego stanowi mniej niż 1 % tego kryterium. Rzeczywista wartość nabywcza tej kwoty jest znikoma i odpowiada wartości 1 brulionu szkolnego lub 4 biletów ulgowych jednoprzejazdowych w mieście G. Przekroczenie kryterium dochodowego o taką wartość pozbawiło zaś skarżącą możliwości uzyskania materialnej pomocy Państwa w wychowaniu jej dziecka w wysokości ponad 60 - krotności tego przekroczenia. Świadczenie, którego nie otrzymała wskutek przekroczenia kryterium dochodowego o 7,82 zł odpowiadało około 1/3 wysokości całego uzyskiwanego przez nią dochodu. Roczna wartość świadczenia wychowawczego, które byłoby skarżącej przyznane, gdyby nie przekroczenie kryterium dochodowego o 7 zł 82 gr miesięcznie wynosiłaby 6 000 zł, a zatem pozwoliłaby w wysokim stopniu zaspokoić najistotniejsze potrzeby dziecka.

Sytuacji, w której nieznaczne przekroczenie kryterium dochodowego, arbitralnie i sztywno ustalonego przez ustawodawcę, uniemożliwia rodzinie nabycie prawa do pomocy Państwa mającej na celu pokrycie bardzo znaczącej części wydatków związanych z wychowaniem dziecka (z opieką nad nim i zaspokojeniem potrzeb życiowych) nie da się pogodzić ani z celem ustawy, ani z konstytucyjną zasadą sprawiedliwości społecznej.

Reasumując, należy stwierdzić, że przepis art. 5 ust. 3 ustawy musi być interpretowany w ten sposób, że przekroczenie określonego w nim kryterium dochodowego o kwotę pozbawioną z punktu widzenia kosztów wychowania dzieci jakiegokolwiek ekonomicznego znaczenia - nie stoi na przeszkodzie przyznaniu świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko na podstawie powołanego przepisu. Odmowa przyznania świadczenia wychowawczego w takim przypadku pozostawałaby bowiem w rażącej sprzeczności zarówno z celem ustawy, jak i z urzeczywistnianymi przez Rzeczpospolitą Polską, zgodnie z art. 2 Konstytucji RP, zasadami sprawiedliwości społecznej.

W tym stanie sprawy Sąd orzekł na podstawie art. 145 §1 pk1 lit a p.p.s.a. w związku z art. 135 p.p.s.a. jak w sentencji wyroku.

Strona 2/2
Inne orzeczenia o symbolu:
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Inne orzeczenia z hasłem:
Pomoc społeczna
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Inne orzeczenia ze skargą na:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze