Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Gabriela Jyż (spr.), Sędziowie Asesor WSA Krzysztof Targoński, Asesor WSA Marzanna Sałuda, Protokolant St. sekr. sąd. Joanna Spadek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 stycznia 2008 r. przy udziale - sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Gminy O. z dnia [...] . nr [...] w przedmiocie skargi organu nadzoru na uchwałę rady gminy w przedmiocie zasad usytuowania miejsc sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały.
W dniu [...]r. Wojewoda [...] w K. wniósł, za pośrednictwem Rady Gminy w O., do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na uchwałę Rady Gminy O. z dnia [...] r. nr [...] w sprawie ustanowienia stałego zakazu sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych w wyznaczonym obszarze miejscowości Z. P. Gminy O. (opubl. Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2005 r., Nr 66, poz.1678), która została wydana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15, art. 40 ust.1, art. 41 ust. 1, art. 42 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 ze zm.; odtąd powoływana jako: u. sam. gmin.) oraz art. 14 ust. 6 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst. jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz.473 ze zm.; w brzmieniu obowiązującym w 2005 r.; dalej powoływana jako u. wych. trzeźw.) W skardze tej organ nadzoru - Wojewoda [...]-w oparciu o art. 93 ust. 1 u. sam. gmin. wniósł o stwierdzenie nieważności przedmiotowej uchwały Rady Gminy O.
W uzasadnieniu skargi Wojewoda podniósł, że zgodnie z art.94 Konstytucji RP organy samorządu terytorialnego ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych. A zatem materia unormowana w tego rodzaju akcie musi mieścić się w wyraźnie wskazanych w ustawie ramach. Przepis art. 14 ust. 6 u. wych. trzeźw. zawiera upoważnienie dla rady gminy do wprowadzenia czasowego lub stałego zakazu sprzedaży, podawania i spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych w innych, nie wymienionych w art. 14 tej ustawy, miejscach, obiektach lub określonych obszarach gminy ze względu na ich charakter, w drodze uchwały, będącej aktem prawa miejscowego. W oparciu o tę delegacje ustawową Rada Gminy O. wydała przedmiotową, wskazana wyżej uchwałę.
W ocenie Wojewody [...], jako organu nadzoru, wprowadzenie zakazu na wskazanym w uchwale obszarze dokonane zostało z naruszeniem art. 14 ust. 6 u. wych. trzeźw. Zdaniem Wojewody analiza treści uchwały wykazała, że nie wskazano w niej istnienia podstawowej przesłanki uzasadniającej konieczność jego ochrony przed skutkami sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych. Skarżący podkreślił, iż przesłanka szczególnego charakteru obiektu bądź miejsca oznacza, iż rada gminy, chociaż niewątpliwie należy do niej ocena, gdzie i na jaki okres czasu wprowadzić zakaz sprzedaży, podawania i spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych, nie ma jednak pełnej dowolności w wyborze tych miejsc. "Wprowadzenie zakazu uzasadnione może być jedynie w sytuacji, gdy istnieje potrzeba ochrony danego miejsca (obiektu) przed obecnością alkoholu, m.in. ze względów wychowawczych, moralnych, religijnych lub etycznych. A więc chronione zakazem mogą być takie miejsca jak np. obiekty sportowe, place zabaw, obiekty rekreacyjne, parki, miejsca kultu religijnego, itp. (...). Tymczasem wprowadzony przez Radę Gminy O. zakaz dotyczy działki, na której mieszczą się obiekty handlowe, gastronomiczne oraz ogródki sezonowe stanowiące integralną część obiektów gastronomicznych, a więc miejsca, którego handlowy i gospodarczy charakter nie stoi w sprzeczności z prowadzeniem działalności związanej ze sprzedażą i podawaniem napojów alkoholowych." Jak akcentuje skarżący uzasadnieniem dla wprowadzenia przez RG O. zakazu są: 1) względy profilaktyczne, wychowawcze i bezpieczeństwa publicznego (§ 1 ust. 1 uchwały), 2) sąsiedztwo z jedynym centrum kulturalno-oświatowym miejscowości, a w szczególności z obiektami sportowymi Zespołu Szkół w Z. (§ 2 ust.1 uchwały) 3) brak urządzonego chodnika wzdłuż ul. [...] w Z. P., co stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia pieszych, zamierzających korzystać z usług placówek handlowych i gastronomicznych (§ 2 ust. 3 uchwały).