Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Bociąga Sędziowie WSA Halina Jakubiec (spr.) WSA Ewa Michna Protokolant sekretarz sądowy Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 stycznia 2020 r. sprawy ze skargi "A" S.A. Oddział w T na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy z dnia 1 lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie wstrzymania wykonania pracy skargę oddala
Okręgowy Inspektor Pracy decyzją z dnia 1 lutego 2019 r. nr: [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego i art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 623, z późn. zm.), utrzymał w mocy decyzję Inspektora Pracy nr [...] nakazu z dnia [...] 2018 r. nr rej. [...] w sprawie wstrzymania wykonywania pracy w A S.A. Oddział w T.
Powyższa decyzja zapadła w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
W związku z prowadzoną kontrolą zakończoną sporządzeniem protokołu kontroli z 15 stycznia 2019 r. ustalono w drodze badania dokumentów i przesłuchania 5 świadków, o których mowa w załącznikach nr 10-14 do protokołu kontroli, że przy eksploatacji piły taśmowej MEDOC STL [...] zdarzają się przypadki nieużywania wymaganego przy tych pracach popychacza.
W wyniku kontroli Inspektor Pracy wydał w dniu [...] 2018 r. nakaz nr rej. [...] wstrzymania wykonywania prac polegających na cięciu kości z antrykotu i żeberek przy użyciu piły taśmowej MEDOC STL [...] eksploatowanej w pomieszczeniu doczyszczania kości zakładu A S.A. w T, do czasu zapewnienia stosowania urządzeń bezpieczeństwa zabezpieczających dostęp do strefy niebezpiecznej piły, przewidzianych w instrukcji obsługi i dokumentacji technicznej producenta piły taśmowej MEDOC. Określono, że decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2018r. poz. 623 ze zm. z 2018 r. poz. 1338 - dalej PIP). Podstawą prawną wydania nakazu stanowił art. 11 pkt 2 ustawy o PIP, art. 207 § 1 i 2, art. 215 pkt 1 i 216 Kodeksu pracy oraz § 55 ust. 3 i 56 ust. 1 pkt 1-5 oraz ust. 2 pkt 3 ogólnych przepisów bhp.
W uzasadnieniu swojego stanowiska Inspektor Pracy wskazał, że prace polegające na cięciu kości z antrykotu i żeberek przy użyciu piły taśmowej MEDOC STL [...] są wykonywane bez stosowania urządzeń zabezpieczających dostęp do strefy niebezpiecznej piły, tj. bez używania popychacza. Przesłuchani w charakterze świadków pracownicy zeznali, że w obszarze cięcia kości antrykotu i żeberek było i jest przyzwolenie na nieużywanie popychacza, ponieważ cięcie przy jego użyciu jest utrudnione lub wręcz niemożliwe. Z instrukcji obsługi i dokumentacji technicznej producenta piły taśmowej MEDOC STL- [...] i STL- [...] jednoznacznie wynika, że podczas cięcia na pile ma być stosowany popychacz i ustawiana osłona na brzeszczocie do wysokości ciętego elementu - czego w praktyce nie wykonywano do dnia wypadku, a przy cięciu kości antrykotu i żeberek nadal nie jest stosowane.
Organ podkreślił, że zgodnie z art. 215 k.p. używanie maszyny bez wymaganego urządzenia ochronnego lub przy jego nieodpowiednim stosowaniu jest niedopuszczalne.
Od nakazu A S.A. Oddział w T złożył odwołanie pismem z dnia 28.12.2018 r., zarzucając błędną podstawę prawną wydania nakazu, tj. art. 11 pkt 2 lub art. 11 pkt 3 ustawy o PIP. Nadto odwołujący się zarzucił, że ustalenie przez inspektora pracy rzekomego wykonywania prac polegających na cięciu kości z antrykotu i żeberek przy użyciu piły taśmowej MEDOC STL [...] bez stosowania urządzeń zabezpieczających dostęp do strefy niebezpiecznej piły, tj. bez używania popychacza jest ustaleniem opartym o błędne wyobrażenie co do rzeczywistego przebiegu procesu produkcyjnego w zakładzie pracy oraz błędnym wyobrażeniu o sposobie wykonywania prac oraz używania urządzenia. Podniesiono, iż w przypadku piły taśmowej MEDOC STL [...] używanie popychacza uzależnione jest od gabarytów lub budowy anatomicznej części tusz wołowych podlegających obróbce na urządzeniu. W określonej części tusz wołowych używanie popychacza jest bezwzględnie niezbędne, albowiem brak użycia popychacza zagraża zdrowiu i bezpieczeństwu osoby obsługującej urządzenie. Z kolei w przypadku części tusz wołowych, ze względu na ich gabaryty lub budowę anatomiczną użycie popychacza jest obiektywnie utrudnione, wręcz niemożliwe, a użycie popychacza w takiej sytuacji może być również niebezpieczne i doprowadzić do uszczerbku na zdrowiu pracownika. Natomiast używanie urządzenia bez użycia popychacza lecz z zachowaniem zasad bezpiecznego używania urządzenia, w szczególności z zachowaniem odpowiednich odległości od brzeszczotu piły jest bezpieczne. W podsumowaniu powyższego stwierdzono, że prace polegające na cięciu elementów tusz przy użyciu piły taśmowej MEDOC STL [...] bez stosowania urządzeń zabezpieczających dostęp do strefy niebezpiecznej piły, tj. bez używania popychacza są wykonywane wyłącznie wtedy, gdy element tuszy podlegający obróbce tego wymaga. Z tego powodu popychacz jest elementem dodatkowego, opcjonalnego wyposażenia urządzenia. W konsekwencji element wyposażenia dodatkowego jest (musi być) używany przy czynnościach tego wymagających. Nie jest natomiast używany wtedy, kiedy jest to zbędne albo niewskazane ze względu na charakter i gabaryty tuszy podlegającej obróbce.